Τι σημαίνει το F-35 για την Ελλάδα; Ας το δούμε όπως οι Βρετανοί

 
To άρθρο δημοσιεύτηκε στις 17 Φεβρουαρίου 2017. Ήταν ένα από τα άρθρα που προσπαθούσε να βάλει την ιστορία του εκσυγχρονισμού των F-16 αλλά και το ενδιαφέρουν της ΠΑ για F-35 σε μια “τάξη”. Ήταν η εποχή που για “κάποιους” η μόνη απάντηση στο F-35 ήταν το… Su-35GR, και μόνο η Π&Δ τόνιζε την επικινδυνότητα του F-35 σαν οπλοσύστημα και μέσο κυριαρχίας στον αεροπορικό αγώνα. Δύσκολο για εμάς, αλλά μάλλον καταφέραμε να “καταρρίψουμε” τις “θεωρίες” για Su-35 αντί ροδάκινων.
 

Σύμφωνα με ανακοίνωση της Northrop Grumman (εδώ), η εταιρεία και η RAF επέδειξαν την ικανότητα διασύνδεσης του ψηφιακού συστήματος μετάδοσης δεδομένων Link 16 που διαθέτει το Eurofighter Typhoon, και του Multifunction Advanced Data Link (MADL) του F-35B. Έτσι τα δεδομένα του Typhoon μπορούν να “διαβαστούν” από το format του Link 16, και να τροφοδοτήσουν τα F-35B με δεδομένα σε πραγματικό χρόνο, αλλά και το αντίστροφο, όπου τα δεδομένα του F-35B να μεταφραστούν σε format Link 16. Τα δυο αεροσκάφη μέχρι σήμερα μπορούσαν να επικοινωνούν μέσω του Link 16, αλλά δεν μπορούσαν να μεταδοθούν κάποιες πληροφορίες (5ης γενιάς όπως αναφέρει η ανακοίνωση) από το F-35B στο Typhoon. Σημειώνουμε πως το F-35B ανάμεσα στα υπόλοιπα κορυφαία χαρακτηριστικά του, έχει την ικανότητα να παρουσιάζει το περιβάλλον επιχειρήσεων και τις απειλές ενοποιημένα από όλους τους αισθητήρες (με μια διαδικασία που η LM ονομάζει Fusion), ασχέτως αν προέρχονται από το ραντάρ, το IRST ή άλλους αισθητήρες. Έτσι μειώνεται δραματικά η επιβάρυνση και ο φόρτος εργασίας του πιλότου.

Με αυτό τον τρόπο τα Typhoon θα μπορούν να δέχονται πληροφορίες από τα F-35B που πιθανότατα να προπορεύονται στον εχθρικό εναέριο χώρο, και να μεταδίδουν τις πληροφορίες στα Typhoon που ακόμη δεν θα έχουν πλησιάσει σε απαγορευμένη περιοχή (που το F-35 μπορεί να πετάει πολύ πιο εύκολα). Εχθρικά αεροσκάφη μπορούν να πληγούν από τα Typhoon (με Meteor από πολύ μεγάλη απόσταση για παράδειγμα, χωρίς το εχθρικό αεροσκάφος να είναι καν στο ραντάρ του Typhoon!), χωρίς το F-35B να αποκαλυφτεί ούτε και για να αμυνθεί. Το ίδιο μπορεί να γίνει και για στόχο εδάφους, όπου F-35B βαθιά μέσα στην εχθρική ενδοχώρα (από την στιγμή που δεν μπορούν να εντοπιστούν από δίκτυα αεράμυνας) μπορεί να επισημάνει στο έδαφος στόχο ευκαιρίας , υψηλής όμως αξίας (για παράδειγμα εκτοξευτή πυραύλων εδάφους-εδάφους ή αντιαεροπορικό όπλο), και να τον χτυπήσει πάλι ένα Typhoon με όπλο μακράς ακτινάς δράσης όπως Storm Shadow (ή κάποιο άλλο). Με αυτό τον τρόπο η Βρετανία αξιοποιει στο μέγιστο τις δυνατότητες των δυο μαχητικών της, και έτσι συμπληρώνει το ένα το άλλο, αξιοποιώντας στο μέγιστο τις δυνατότητές τους…

Εδώ πρέπει να σημειώσουμε για όλους, πως πλέον οι πραγματικές επιδόσεις ενός αεροσκάφους δεν παίζουν τόσο ρόλο σε ένα σύγχρονο θέατρο επιχειρήσεων. Ο λόγος είναι απλός. Βίντεο που κυκλοφορούν στο youtube όπου πιλότοι της Πολεμικής Αεροπορίας συνομιλούν -φωνητικά- μεταξύ τους ή με τα ραντάρ αναχαίτισης δεν θα επαναληφθούν σε πιθανές μελλοντικές πολεμικές αναμετρήσεις πάνω από το Αιγαίο. Τα δεδομένα στόχου μεταδίδονται πλέον ψηφιακά, και το αεροσκάφος-μαχητικό είναι ένα κομμάτι σε ένα διασυνδεδεμένο περιβάλλον όπου συμμετέχουν επίγεια και εναέρια ραντάρ, αντιαεροπορικά συστήματα, μαχητικά, στρατηγεία κοκ. Η εποχή που από τον ασύρματο μεταδίδονται φωνητικά πληροφορίες του στυλ “πρόσεχε πίσω ώρα επτά σου έρχονται” έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Οπότε, μαχητικά με υπέρτερες ή “διαστημικές” δυνατότητες ή αντιαεροπορικά συστήματα που υπόσχονται τα πάντα (και καταρρίψεις πάνω από την Άγκυρα), αν δεν μπορούν να ενσωματωθούν σε ένα σύγχρονο διασυνδεδεμένο σύστημα αεράμυνας έχουν αξία  ελάχιστα παραπάνω από λιανοτούφεκο Α’ ΠΠ, και ταυτόχρονα εγκυμονούν μεγάλο κίνδυνο ύπαρξης φίλιων απωλειών (προβλήματα συμβατότητας IFF, και κακής “επικοινωνίας” καθώς οι επιχειρήσεις θα γίνονται σε περιβάλλον ηλεκτρονικού πολέμου). Οι αερομαχίες ακόμη και σήμερα πάνω από το Αιγαίο γίνονται γιατί δεν υπάρχει άλλος τρόπος να αποχωρήσουν οι εισβολείς του FIR Αθηνών. Σε μια πραγματική πολεμική αναμέτρηση, η ΠΑ θα προτιμούσε μια βολή AIM-120 ή Mica παρά το να εμπλέξει υπερπολύτιμα μαχητικά και πιλότους σε αερομαχίες πάνω από τα νησιά. Δεν λέμε ότι δεν θα λάμβαναν χώρα και αερομαχίες, αλλά θα ήταν η εξαίρεση κι όχι ο κανόνας.

Στην αξίωση “μα ακόμη φωνητικά δίνονται οδηγίες” η σωστή απάντηση είναι “κακώς”. Ο κάθε πιλότος θα πρέπει να έχει τακτική εικόνα στις οθόνες του για όλο το Αιγαίο ή όπου αλλού τον ενδιαφέρει, αυτόματα, χωρίς φωνητική επικοινωνία. Και το πρόβλημα είναι πως πολλά από τα αεροσκάφη μας (τα περισσότερα για να είμαστε ακριβείς) είτε δεν έχουν την δυνατότητα ορθής διασύνδεσης (Link 16), είτε τις κατάλληλες οθόνες (interface) για να παρουσιαστεί αυτή η πληροφορία. Εκεί ακριβώς αποσκοπεί και ο εκσυγχρονισμός των F-16, που ανάμεσα στα άλλα θα επιτρέψει και την πλήρη διασύνδεση των αεροσκαφών στο σύστημα αεράμυνας, αλλά και μεταξύ τους. Τα αεροσκάφη θα μπορούν να “επικοινωνούν” δικτυακά, να ανταλλάσουν στόχους, να αποκαλύπτουν απειλές, και να χρησιμοποιούν στο έπακρο διαθέσιμα όπλα και καύσιμα (για παράδειγμα, ένα F-16 να “χτυπά” στόχο με όπλο που εκτοξεύτηκε από άλλο F-16 αλλά επισημάνθηκε από το ίδιο). Και όλη αυτή η “ανταλλαγή” πληροφορίες γίνεται αυτοματοποιημένα, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση.

Η κατασκευάστρια εταιρεία ισχυρίζεται πως η διασύνδεση F-16V και F-35A είναι “απόλυτη”, καθώς τα αεροσκάφη θα μπορούν να εκμεταλλεύονται το ένα τις δυνατότητες του άλλου. Αυτός είναι προφανώς κι ένας από τους λόγους που η ηγεσία της Αεροπορίας ζήτησε το F-35A, κι όχι κάποιο άλλο “υπερμαχητικό” 4ης, 4,25, 4,5 ή και 4,75 γενιάς (και φυσικά συνυπολογίζοντας πως είναι αεροσκάφος 5ης γενιάς, το μόνο διαθέσιμο παγκοσμίως, και χαρακτηρίζεται σαν όπλο πρώτης μέρας πολέμου, καθώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί την πρώτη μέρα καταστρέφοντας τις αμυντικές υποδομές του χωρίς να μπορεί να αντιμετωπιστεί). Μην ξεχνάμε πως η Τουρκία με τα F-35A αποκτά πλέον την δυνατότητα πρώτου πλήγματος χωρίς να μπορούμε να κάνουμε τίποτα, διαπερνώντας και καταστρέφοντας συστήματα αεράμυνας και επιτρέποντας την καταστροφή της αεροπορίας μας στο εδαφος. Με την πιθανή απόκτηση F-35 από την ΠΑ, η Ελλάδα δεν αποκτά δυνατότητα αντιμετώπισης, αλλά απλά αποκτά κι αυτή αυτές τις δυνατότητες.

Οι μελλοντικές αερομαχίες στο Αιγαίο δεν θα είναι επίδειξη σε AirShow, θα είναι μια τεχνολογική αναμέτρηση που αν δεν δεις τον αντίπαλο πρώτος, και δεν έχει το κατάλληλο όπλο να τον χτυπήσεις, τότε έχασες. Και η απώλεια της αεροπορίας μας -γιατί υπάρχει αυτός ο κίνδυνος- θα σημάνει και την απώλεια εθνικού εδάφους. Κάποιοι ευαγγελίζονται αερομαχίες όπου το ρωσικό Su-35 θα κατατροπώνει τον “κουβά” F-35, γιατί είναι ένα “ανώτερο” μαχητικό. Κανείς όμως δεν λέει τι σημαίνει “ανώτερο μαχητικό”. Γιατί κάθε “ανώτερο” μαχητικό μπορεί να καταστραφεί από έναν AIM-120 ή έναν Meteor, ειδικά αν στον έχει ρίξει ένα μαχητικό που δεν το έχεις δει, δεν το έχεις εντοπίσει ποτέ. Μια μελλοντική σύρραξη πάνω από το Αιγαίο δεν θα είναι οι αερομαχίες όπως τις ξέραμε, αλλά μια πραγματική “κόλαση” πυρών, με συνεχείς εμπλοκές BVR, όπου τον πρώτο λόγο θα το έχουν μέσα μέσου ή μεγάλου βεληνεκούς (σε αυτό έχει βοηθήσει και η βελτίωση των συστημάτων IFF). Αερομαχίες θα γίνουν με F-35, όταν κι ΑΝ αυτά εντοπιστούν. Αλλά δεν θεωρούμε ότι κάποιος χρήστης F-35 θα θέσει ένα τόσο πολύτιμο asset σε κίνδυνο βάζοντάς το σε μονομαχία με ένα άλλο μαχητικό. Το F-35 θα πλησιάζει αθόρυβα το πεδίο της μάχης, θα εντοπίζει αυτόνομα ή με την βοήθεια του MADL τον στόχο του και θα τον καταστρέφει με βολή AMRAAM. Τόσο απλά.

Αντί λοιπόν κάποιοι “γνώστες” να προτείνουν “πρωτοπόρες” λύσεις, ας αφήσουμε λίγο στην άκρη αυτές τις “λύσεις” (που μάλιστα θα πληρωθούν και με ροδάκινα κατά μερικούς), και ας δούμε καταρχάς τι κάνουν άλλες χώρες (όπως είδαμε τι κάνουν παραπάνω οι Βρετανοί). Οι επιδόσεις στην Red Flag φυσικά και έγιναν με συνεργασία F-22, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να γίνουν με συνεργασία Typhoon (ή με F-16 στην περίπτωση της Τουρκίας και ίσως της Ελλάδας). Φυσικά και δεν έχουμε τίποτα με το πραγματικά εξαιρετικό Su-35 (που σημειωτέον είναι ένα κορυφαίο μαχητικό, που καλύπτει απόλυτα τις ρωσικές αεράμυνας, σε ένα περιβάλλον όμως πολύ διαφορετικό από το περιβάλλον του Αιγαίου), ούτε με το F-15 σε όλες του τις εκδόσεις (που είναι και παραμένει ένα πανίσχυρο μαχητικό πολλαπλών ρόλων) ή το Saab Gripen, το Rafale, το Eurofighter, όλα τους πολύ καλές λύσεις για την κάλυψη των αναγκών αυτών που τα επιλέγουν. Κανένα από αυτά δεν έχει αποδείξει ότι μπορεί να εντοπίσει το F-35, και ότι μπορεί να το πλήξει με κάποιο όπλο.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως “λεφτά ΔΕΝ υπάρχουν”, ακόμη και η απόκτηση των F-35A (για τα οποία απλά ζητήσαμε πληροφορίες). Πρέπει να είμαστε πολύ σαφείς σε αυτό, με την παρούσα κατάσταση κάθε σκέψη για απόκτηση F-35 ή οποιουδήποτε άλλου Νέου Μαχητικού είναι ουτοπικές. Οι οικονομικές μας δυνατότητες, ακόμη και στις πιο ευνοϊκές συνθήκες, μάλλον “εξαντλούνται” στον εκσυγχρονισμό των F-16 της ΠΑ. Αυτή την στιγμή, ο εκσυγχρονισμός είναι η καλύτερη λύση σε ότι αφορά το κόστος/όφελος, όπως έχει αποδείξει και η σχετική μελέτη της Αεροπορίας. Προτείνουμε λοιπόν σε όλους τους φίλους μας να διαβάζουν πολύ προσεκτικά τις πλήρεις αναλύσεις όλων των μαχητικών που έχουμε κάνει ή θα (ξανα)κάνουμε στο περιοδικό, και το θέμα της επιλογής του ΝΜΑ να το αφήσουν στους επιτελείς της ΠΑ. Είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα που δεν μπορεί να γίνει θέμα συζήτησης καφενείου.