Μια παραγγελιά και δύο αφιερώσεις
Γράφει ο Berserker, κατά κόσμον Νικόλας Κυρίτζης
Οι εκ πεποιθήσεως συντηρητικοί διατηρούμε μία αντιπάθεια για κάθε είδους ακτιβισμό. Θεωρούμε ότι, σε μια δημοκρατία και μάλιστα Δημοκρατία ενός από τα παλαιότερα σύγχρονα κράτη με παράδοση δύο αιώνων πλέον, τα προβλήματα λύνονται με τον κεκανονισμένο, θεσμικό τρόπο: πρώτα απ’ όλα στο Κοινοβούλιο και μετά στη Δικαιοσύνη. Άλλωστε υπάρχει και ο παντελώς ελεύθερος, έως και αχαλίνωτος, Τύπος που όχι μόνον κρίνει και αποκαλύπτει αλλά ενίοτε πυροδοτεί τεράστιες και ανώφελες εντάσεις – ας είναι, η ωφέλιμη ουσία είναι ότι τίποτε δεν μένει για πολύ κρυφό.
Ο ακτιβισμός ταιριάζει περισσότερο σε ομάδες του περιθωρίου του πολιτικού και κοινωνικού βίου: η έλλειψη επαρκούς πελατείας κινητοποιεί τον μαγαζάτορα να βγει στο πεζοδρόμιο και να διαλαλήσει την πραμάτεια του. Στην πολιτική εμπεριέχει κάτι το αντιδημοκρατικό, εφόσον οι πράξεις προηγούνται του μηνύματος – κανονικά πρέπει να συμβαίνει το αντίθετο. Για την Αριστερά και τους αντιεξουσιαστές αυτό δεν είναι πρόβλημα. Η βία είναι θεμιτή και η «αστική δημοκρατία» με τις αξίες της αντικείμενο λοιδορίας. Το ίδιο ισχύει και για την Άκρα Δεξιά και τα Τάγματα Εφόδου της: το Μέσον είναι το μήνυμα, οι σφαλιάρες στον αντίπαλο υπονοούν υπόσχεση δυναμικής και αποφασιστικής διακυβέρνησης.
Μία ήπια μορφή ακτιβισμού είναι η συλλογή υπογραφών και τα ομαδικά κείμενα. Το νόημα πίσω από αυτά είναι ότι, εφ΄ όσον κάποιες «αυθεντίες» συμφωνούν πάνω σε κάτι, έτσι θα είναι – πρόκειται για την κλασσική λογική πλάνη «είμαστε πολλοί, άρα έχομε δίκαιο» (Αd populum) εν συνδυασμώ με μία δεύτερη, την «επίκληση στην αυθεντία» (Ad Verecundiam). Το λάθος βρίσκεται στο βαθμό αντιπροσωπευτικότητας: πχ. με λίγη προσπάθεια θα μπορούσαμε να βρούμε 5 flatearthians Φυσικούς – μην γελάτε, στο ΕΜΠ υπάρχει διδάσκων με τέτοιες αντιλήψεις. Αν λοιπόν αυτοί, συνοδευόμενοι από μέλη των οικογενειών τους και ένα – δυό τηλεπερσόνες (πανεύκολο) για περισσότερη δημοσιότητα, συντάξουν ένα κείμενο με 25 υπογραφές, τίτλο «Η γη είναι επίπεδη» και υπότιτλο «Διακεκριμένοι επιστήμονες αποδεικνύουν ότι η γη είναι επίπεδη», αυτό όντως αποδεικνύει τίποτε; Φυσικά όχι διότι σημασία έχει τι λέει η Φυσική – όχι μερικοί Φυσικοί. Ή η Ιατρική, όχι ορισμένοι γιατροί. Πριν τρία χρόνια γνωστός (στα κανάλια) Ταξίαρχος ε.α. δήλωσε ότι το δυστύχημα του αείμνηστου Γιώργου Μπαλταδώρου με το Mirage 2000 – 5, θα μπορούσε να είναι κατάρριψη από τουρκικό υποβρύχιο – η ιδιότητα του Ταξιάρχου προσέλκυσε την τηλεόραση αλλά δεν προσέδωσε βαρύτητα στην άποψη.
Για βασικούς λόγους επικοινωνίας τα κείμενα αυτά πρέπει να είναι σύντομα, αφοριστικά, διότι όσο μεγαλύτερο ένα κείμενο τόσο περισσότεροι αναγνώστες εγκαταλείπουν. Ουσιαστικά πρόκειται για συνθήματα με λίγα λόγια παραπάνω και καμία εξήγηση και ανάλυση. Ο στόχος είναι να δημιουργηθεί η επιδιωκομένη εντύπωση και αυτό επιτυγχάνεται με τις υπογραφές των «ειδικών».
Τούτων λεχθέντων, προκύπτει Η παραγγελιά (της Πτήσης, αλλά και ενδιαφέρουσα ταινία του ελληνικού κινηματογράφου από το 1980) με αφορμή το γνωστό δημοσίευμα της Καθημερινής. Υπογραφές 55: Ακαδημαϊκοί, καθηγητές Πανεπιστημίου και ολίγοι στρατιωτικοί. Θέμα τους η καθυστέρηση της προμήθειας φρεγατών και η μη υπογραφή συμφώνου αμυντικής συνεργασίας με τη Γαλλία. Το σύντομο κείμενο αποτελεί μια έκπληξη διότι δεν προέρχεται από την Αριστερά – πώς θα μπορούσε άλλωστε να νοιάζεται η Αριστερά του «θα το ρισκάρουμε» για την Άμυνα – παρά την χρήση της τετριμμένης μεθόδου των υπογραφών και των προσωπικοτήτων.
Πώς είναι δυνατόν οι επικεφαλής της Ακαδημίας ή ένας επίτιμος ΑΓΕΣ και τέως ΥΠΕΘΑ να μην έχουν πρόσβαση στην – οποιαδήποτε – ελληνική κυβέρνηση και να χρειάζεται «να μαζέψουν υπογραφές για τη Νικαράγουα» (για να θυμηθούμε τα φοιτητικά μας) ώστε να ακουσθούν; Αυτόματα θυμήθηκα μια παλαιά Αγγλική παροιμία, που μάλιστα κάνει και ενδιαφέρουσα αντίθεση με μια δική μας. Την αφιερώνω λοιπόν με όλο το σεβασμό προς τους υπογράφοντες:
FOOLS AND BAIRNS SHOULD NEVER SEE HALF-DONE WORK
Ελεύθερη μετάφραση: «Ο μικρός και ο τρελός δεν πρέπει να βλέπουν μισοτελειωμένες δουλειές”. Στην Ελλάδα του «περίπου» λέμε «Από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια». Αντιθέτως στην Αγγλία της ακριβείας λένε για το μικρό και τον τρελό: “Fools and bairns should never see half-done work”. Η κρίση δηλαδή για κάτι που δεν έχει ολοκληρωθεί είναι άδικη. Πολλά αριστουργήματα δείχνουν άσχημα ή ακατανόητα πριν ολοκληρωθούν. Πόσω μάλλον μιά δουλειά που μετά βεβαιότητος καλείται να συμβιβάσει αντιδιαμετρικά ευρισκόμενες ανάγκες.
Το βασικό ερώτημα τώρα είναι γιατί είναι αυταπόδεικτο ότι θα έπρεπε να υπογράψουμε ένα τέτοιο Σύμφωνο. Οι 55 δεν μας το εξηγούν – το θεωρούν αυτονόητο. Ο Χάρρυ Τρούμαν, έξυπνος άνθρωπος και Πρόεδρος μιάς παντοδύναμης Αμερικής έλεγε: Εκείνος που έχει συμμάχους, ήδη δεν είναι και πολύ ελεύθερος. Μια τόσο στενή Συμμαχία είναι βέβαιον ότι έχει κόστος και εγώ λοιπόν, ως πολίτης, θα ήθελα να το ξέρω πριν εκφέρω γνώμη. Εκτός αν οι Τούρκοι έχουν φθάσει στην Καλαμαριά οπότε πάσα βοήθεια δεκτή. Λένε οι 55: «Η Ελληνο – Γαλλική στρατηγική σχέση είναι εκ των ων ουκ άνευ για την ασφαλή αντιμετώπιση της Τουρκικής απειλής. Στο πλαίσιο αυτό είναι αυτονόητο ότι η Ελληνο – Γαλλική στρατηγική σχέση πρέπει να ολοκληρωθεί με την υπογραφή Ελληνο – Γαλλικού Συμφώνου, με ρήτρα αμυντικής συνδρομής. Η στρατηγική αυτή συμφωνία, με τη δεδηλωμένη θέση της Γαλλίας να το υπογράψει, είναι μονόδρομος για την εθνική μας ασφάλεια και την αποτελεσματική αποτροπή οποιασδήποτε απειλής στο μέλλον.».
Τι έχομε λοιπόν εδώ; Πρώτα απ’ όλα χρήση αναπόδεικτων δεδομένων: γιατί είναι «εκ των ουκ άνευ η Ελληνο-Γαλλική στρατηγική σχέση για την ασφαλή αντιμετώπιση της Τουρκικής απειλής»; Χρήσιμη ίσως αλλά εκ των (ων) ουκ άνευ; Δηλαδή εάν οι ΗΠΑ, ή Ρωσία ή η Κίνα ήθελαν να προστατεύσουν την Ελλάδα (συναινούντων ημών) δεν θα μπορούσαν εάν οι Γάλλοι δεν συναινούσαν; Κατόπιν: «είναι αυτονόητο ότι η Ελληνο – Γαλλική στρατηγική σχέση πρέπει να ολοκληρωθεί με την υπογραφή Ελληνο – Γαλλικού Συμφώνου, με ρήτρα αμυντικής συνδρομής». Πώς τεκμηριώνεται αυτό; Ή μάλλον δεν χρειάζεται γιατί «είναι αυτονόητο»! Και λίγο μετά: «είναι μονόδρομος για την εθνική μας ασφάλεια και την αποτελεσματική αποτροπή οποιασδήποτε απειλής στο μέλλον.». Δηλαδή ξεκάθαρα, άλλος δρόμος δεν υπάρχει: μόνοι δεν μπορούμε (…), άλλοι δεν μπορούν, άρα μόνον οι Γάλλοι!
Δεν είναι μόνον αναπόδεικτα τα δεδομένα αλλά είναι και κάπως προσβλητικά: χωρίς τους Γάλλους – που βεβαίως δεν έχουν κάνει καμία δεσμευτική δήλωση ότι θα ματώσουν για μας – δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα! Και καλά οι Ακαδημαϊκοί, οι Στρατηγοί πώς υπογράφουν κάτι τέτοιο; Πώς δέχονται τέτοια υποτίμηση των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και μάλιστα δημοσίως; Αν όμως, όντως γνώριζαν κάτι τόσο επικίνδυνο για την αξία των ΕΕΔ θα μιλούσαν δημοσίως; Θεωρώ πώς όχι, ουδείς Έλλην Στρατιωτικός θα έριχνε νερό στο μύλο του Ακάρ που μόλις λίγες μέρες πριν υποτιμούσε τον Ελληνικό Στρατό και έλεγε πως ότι και να πάρουν οι Έλληνες δεν θα τους φθάσει γιατί οι Τούρκοι είναι …ανίκητοι. Άρα το κείμενο των 55 είναι εσωτερικής πολιτικής σημασίας και για να λέμε τα πράγματα με το όνομα τους αντιπολιτευτικό – προσωπικά αποκλείω ότι οι περισσότεροι από τους υπογράφοντες θα ενεπλέκοντο σε προωθήσεις συμφερόντων.
Το πλέον απαράδεκτο με το Κείμενο είναι η επιλογή του χρόνου: παραμονή της μεγάλης επετείου των 200 χρόνων από τη κήρυξη της Επανάστασης, όσο και αν θέλεις να κάνεις κριτική στην Κυβέρνηση, πρέπει να περιμένεις λίγο. Είναι μέρες ομοψυχίας και όχι γκρίνιας.
Η Διεθνής Πολιτική είναι πολύπλοκο ζήτημα. Η προμήθεια πολεμικού υλικού επίσης. Είναι πολλά αυτά που διακυβεύονται και περισσότερα αυτά που δεν ανακοινώνονται. Μα πάνω απ’ όλα είναι μία Τέχνη υψηλής ισορροπίας – οι αποφάσεις που θα πάρεις, οι κινήσεις που θα κάνεις, πρέπει να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα δημιουργώντας τα λιγότερα δυνατά προβλήματα. Υπάρχει ένα δεύτερο – αγγλικό πάλι, από τους μάστορες αυτούς των Διεθνών Σχέσεων – απόφθεγμα που έρχεται στο νου και ταιριάζει με τα διακυβευόμενα:
ΑΝ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙΣ ΝΑ ΙΠΠΕΥΣΕΙΣ ΔΥΟ ΑΛΟΓΑ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΩΣ, ΤΟΤΕ ΝΑ ΦΥΓΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟ ΤΣΙΡΚΟ
Το αφιερώνω ολόψυχα και στους αποφασίζοντες – που προσωπικά εμπιστεύομαι, τουλάχιστον έως τώρα – αλλά και στους κάθε λογής παρεμβαίνοντες.
