Ειδικού Συνεργάτη
Υποθετικό Σενάριο #2
Στις οθόνες του TRS-2215D στην κορυφή του Τροόδους (Σημ.1) φαινόταν η νωχελική πτήση του ΑΝΚΑ στο συνηθισμένο «δρομολόγιο» του πάνω από την Γραμμή Κατάπαυσης του Πυρός και γύρω από τις νότιες ακτές της Κύπρου. Όπως πάντα σε «νόμιμες» αποστάσεις, 12 ν.μ όταν πετά πάνω από θάλασσα. Η παρουσία τουρκικών UAV είχε πυκνώσει τον τελευταίο καιρό, αλλά όχι σε ανησυχητικό βαθμό. Τα ΑΝΚΑ, όπως και τα ΤΒ2 που τα συνεπικουρούσαν, ήταν γνώριμο θέαμα στους κυπριακούς ουρανούς για την Διοίκηση Αεροπορίας. Η φαινομενική αύξηση στην συχνότητα των πτήσεων εκτιμήθηκε ότι ανήκει στην «πολιτική της κλιμάκωσης της έντασης» που εφαρμόζει η τουρκική πλευρά προς αποκόμιση πολιτικών οφελών.
Είναι κάτι που συμβαίνει σχεδόν από ανέκαθεν και η αύξηση των «εμπρηστικών δηλώσεων» Τούρκων αξιωματούχων και οι προσπάθειες δημιουργίας εντάσεων σε ξηρά και θάλασσα εντάσσονται στις σπασμωδικές αντιδράσεις της τουρκικής ηγεσίας στην πρόσφατη έναρξη της εμπορικής εκμετάλλευσης των κοιτασμάτων από το «Αφροδίτη» και «Γλαύκος». Η εκεί παρουσία ισχυρών γαλλικών ναυτικών δυνάμεων δεν επέτρεψαν στο TDK να έχει ουσιαστικό ρόλο.
Παρόλα αυτά σε άλλες περιοχές συντηρούνται οι εντάσεις με παροδικές κλιμακώσεις. Στο ίδιο μοτίβο και η ΤΗΚ διατηρεί την ΠΑ απασχολημένη σε όλο το εύρος του Αιγαίου και με περιστασιακές κινήσεις στην ανατολική Μεσόγειο και Κύπρο. Στα κατεχόμενα τα ΜΜΕ ασχολούνται με μια περίεργη δολοφονία ενός Τούρκου Συνταγματάρχη πριν λίγες μέρες και ήδη κάποια μέσα αναφέρουν ότι έπεσε νεκρός από βολίδες 5,7Χ28 (Σημ.2), εμμέσως δαχτυλοδείχνοντας «εξτρεμιστικά στοιχεία της Kibrus Rumlari Διοίκησης» (Σημ.3)…
Η αεροπορική εικόνα που φτάνει στο ΓΕΕΦ δεν προμηνύει κάτι διαφορετικό γι απόψε και η έγνοια πολλών είναι το επερχόμενο τριήμερο του Δεκαπενταύγουστου. Σε λίγο όμως κάτι θα αλλάξει… Το ΑΝΚΑ-Β στρίβει σε νότια πορεία ενώ το αδιάφορο ΤΒ2 που πετούσε βόρεια του Πενταδαχτύλου, μαζί με άλλο ένα που δεν είχε εντοπιστεί, κινούνται και αυτά με μέγιστη ταχύτητα προς νότο. Σύντομα βρίσκονται εντός ακτίνας βολής των συστημάτων RADAR της Ε.Φ. στις δύο χαρακτηριστικές κορυφές της οροσειράς.
Οι χειριστές έγκαιρα αντιλαμβάνονται την απειλή και σημαίνουν συναγερμό. Ο ελάχιστος χρόνος προειδοποίησης δεν είναι επαρκής για πολλά πράγματα όμως. Το «Οθέλλος» της κοντινής Μοίρας είναι σε ετοιμότητα 30’, υπερβολικά αργής για να έχει περιθώρια αντίδρασης. Μοιραία τα δύο συστήματα RADAR πέφτουν εύκολα θύμα στις προσβολές από τα ΜΑΜ-L των τουρκικών UAV. Δεν θα μπορέσουν να ανιχνεύσουν ποτέ το κίνδυνο που κρυβόταν βόρεια του Πενταδαχτύλου.
Η έγκαιρη προειδοποίηση που έδωσαν οι Ελεγκτές Αεράμυνας πριν την καταστροφή των συστημάτων τους επέτρεψε στα λοιπά συστήματα αεράμυνας που τηρούνταν σε επιφυλακή να ενεργοποιηθούν. Δυστυχώς, πολλά πιάστηκαν στην διαδικασία κίνησης προς τους προβλεπόμενους χώρους τάξης καθώς τα πολλαπλά ΤΒ2 που «ενέδρευαν» πίσω από τον Πενταδάχτυλο είχαν ξεκάθαρους στόχους και σκοπούς. Τις Μονάδες Α/Α της Ε.Φ. Η επίμονη παραμονή τους στην περιοχή σημαίνει ότι δύσκολα άλλα συστήματα θα καταφέρουν να εξέλθουν των προστατευμένων καταφυγίων τους.
Η πρώτη δήλωση από το Τουρκικό ΥΠΑΜ έχει διανεμηθεί στα διεθνή ΜΜΕ σχεδόν ταυτόχρονα με τις προσβολές. «Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις προέβησαν απόψε σε παραδειγματική τιμωρία των κακομαθημένων κυπρο-ρωμιών της νότιας Κύπρου σε απάντηση προς την άνανδρη δολοφονία του Συνταγματάρχη Levent Kizilaslan (Σημ.3) από Ομάδα Ειδικών Δυνάμεων της ελληνοκυπριακής Διοίκησης. Οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις θα συνεχίσουν να προασπίζουν τα συμφέροντα του Τουρκοκυπριακού λαού και δεν θα επιτρέψουν να επαναληφθεί το 1964 με ανατροπή του ισοζυγίου από τους κυπρο-ρωμιούς. Καλούμε την Ελλάδα να σεβαστεί τις διεθνής συνθήκες και να μην διακινδυνέψει πόλεμο με τις ένδοξες Τουρκικές Δυνάμεις».
Καταρρίφθηκαν τουρκικά drones ANKA-S και Bayraktar TB2 σε Συρία και Λιβύη
Στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο η προπαρασκευή των Τούρκων περιλάμβανε NAVTEX και ΝΟΤΑΜ υπό το πρόσχημα ετήσιων ασκήσεων και η μεγάλη και έγκαιρη ανάπτυξη των ναυτικών και αεροπορικών μέσων σήμαινε ότι τουλάχιστον κατά το αρχικό στάδιο η συμβολή των ελλαδικών Ενόπλων Δυνάμεων και κυρίως της ΠΑ στο θέατρο επιχειρήσεων της Κύπρου θα ήταν αποσπασματική και περιορισμένη. Στόχος των Τούρκων ήταν να δοθεί στα ΜΕΑ (UAV) τους επαρκής χρόνος «αποψίλωσης» της μαχητικής ικανότητας της Ε.Φ και κυρίως της δυνατότητας προσβολής των δυνάμεων στα κατεχόμενα. Σειρά θα είχε η στοχοποίηση του Πυροβολικού της Ε.Φ…
Με τα λιγοστά Buk M1-2 και Tor-M1 είτε να καίγονται πλησίον και εντός των στρατοπέδων τους είτε να κρύβονται προς επιβίωση και τα λοιπά Α/Α μέσα της Ε.Φ να αδυνατούν να εμπλέξουν στόχους σε ύψος σημαίνει ότι η ελευθερία κινήσεων των τουρκικών ΜΕΑ τους επιτρέπει συστηματική προσβολή των πιο επίφοβων μέσων του ΠΒ, των Ζuzana και Nora.
Η επίμονη φύση της παρουσίας των ΤΒ2 τηρεί τα πολύτιμα συστήματα σε απόκρυψη ενώ μοιραία κάποια εντοπίζονται και προσβάλλονται. Οι αλλεπάλληλες κινήσεις λοιπών μέσων της Ε.Φ. επιτρέπουν στους χειριστές των ΤΒ2 να σχηματίσουν μια εικόνα των «πιο ενδιαφερουσών» περιοχών για έρευνα. Η κηρυχθείσα επιστράτευση διευκολύνει αυτή την έρευνα διότι δίνει εύκολα την ευκαιρία να συσχετιστούν οι χώροι συγκεντρώσεως με Μονάδες και μετά να γίνει απλή παρακολούθηση των περιοχών που θα κατευθυνθούν οχήματα και προσωπικό από γνωστές θέσεις Μονάδων ενδιαφέροντος.
Η ταχεία και συντριπτική καταστροφή κύριων μέσων έχει σημαντικές επιπτώσεις στο ηθικό του προσωπικού και κυρίως της εφεδρείας (Σημ.4). Ήδη αυξάνονται περιστατικά απειθαρχίας ενώ οι φωνές κατά της ηγεσίας και των στελεχών της Ε.Φ. παίρνουν μορφή χιονοστιβάδας. Ο φόβος είναι η κινητήριος δύναμη των ενεργειών με αποτέλεσμα την αδυναμία εφαρμογής των σχεδίων όπως αυτά εκπονήθηκαν.
Η τρίτη μέρα των επιχειρήσεων βρίσκει την Ε.Φ σε κατάσταση παραλυσίας. Το «άκαμπτο» δόγμα επιχειρήσεων (Σημ.5), η προετοιμασία για τον «προηγούμενο πόλεμο» δεν επιτρέπει την ευκαμψία που είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της νέας μορφής απειλής. Η χρόνια παραμέληση βασικών αρχών του πολέμου, η φτωχή ατομική τακτική του προσωπικού (Σημ. 6), και η παντελής απουσία μικρών ηγητόρων δημιούργησε μια κατάσταση προσωποκεντρική, με όλους να βλέπουν προς τους επικεφαλείς αξιωματικούς για οδηγίες ακόμα και για τα πιο απλά πράγματα όπως την τακτική μετακίνηση, την άρθρωση φαλαγγών, την βελτίωση της οργάνωσης εδάφους, την παραλλαγή και πολλά άλλα.
Σύντομα οι επικεφαλείς αξιωματικοί έχουν βγει εκτός μάχης μόνο από τον όγκο δουλειάς και αρμοδιοτήτων που συγκέντρωσαν στο άτομο τους. Συνέπεια της αδυναμίας ή της ανικανότητας του συστήματος να παράσχει αποτελεσματική και ρεαλιστική εκπαίδευση στο σύνολο του προσωπικού. Συνέπεια της εμμονής του συστήματος σε πασιφιστικές πολιτικές και ουτοπικές προσδοκίες για το πως θα λειτουργήσει ο κόσμος γύρω μας.
Υποθετικό Σενάριο #3
Η δράση των τουρκικών ΜΕΑ στην Λιβύη, αλλά κυρίως εσχάτως στο Ναγκόρνο Καραμπάχ και στην Αρμενία είχαν θορυβήσει, δικαιολογημένα, την ηγεσία του ΓΕΕΦ και γενικά της Κυπριακής Δημοκρατίας. Οι συσκέψεις επί συσκέψεων τόσο εντός του Επιτελείου στο ΓΕΕΦ, όσο και με το ελλαδικό ΓΕΕΘΑ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η Κύπρος θα αποτελούσε το κύριο χώρο όπου θα εκδηλωνόταν η απειλή, κυρίως σε μια προσπάθεια των Τούρκων να εξοικονομήσουν κύρια αεροπορικά μέσα για το Αιγαίο αλλά και διότι η κυριαρχία της ΠΑ και η πολυστρωματική Α/Α άμυνα στον μητροπολιτικό ελλαδικό χώρο μάλλον δεν θα επέτρεπε ελευθερία δράσης ικανοποιητικού βαθμού για αποτελεσματικές επιχειρήσεις ΜΕΑ (Σημ.6).
Το ΓΕΕΘΑ και η Ελληνική Κυβέρνηση υποσχέθηκαν πάσαν βοήθεια αλλά ήταν προφανές ότι το βάρος θα έπεφτε στους ώμους του κυπριακού ΥΠΑΜ και ΓΕΕΦ. Η Ελλάδα αναλάμβανε την ευθύνη της θάλασσας και του νότιου εναέριου χώρου και η Κύπρος αναλάμβανε να μην χρειαστεί βοήθεια στον χερσαίο χώρο ώστε απερίσπαστες οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να αφοσιωθούν στο μέτωπο του Αιγαίου/Έβρου (Σημ.7).
Η ανησυχία πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας ήταν πέραν από έκδηλη. Ήδη από τις αρχικές συσκέψεις επιδιώχθηκε μια «υπερκομματική» και ίσως «παλλαϊκή» προσέγγιση (Σημ.8). Δεν ήταν καιρός για τυπικότητες. Από την Γενική Εισαγγελία ζητήθηκε ο καθορισμός του νομικού πλαισίου μέσα στο οποίο θα κινείτο το όλο σύστημα και από την Βουλή εξασφαλίστηκε το απόρρητο των ενεργειών και η συναίνεση ως προς τις επιδιώξεις και διαδικασίες. Η Ελεγκτική Υπηρεσία αναγνώρισε μορφή «Λόγων Εθνικού Συμφέροντος» στην όλη προσπάθεια αλλά διατήρησε τον εποπτικό ρόλο σε ορισμένους τομείς, κυρίως που θα είχαν να κάνουν με κάποιες ενδεχόμενες προμήθειες.
Η Κύπρος “κλειδώνει” την ΑΟΖ της αποκτώντας Exocet MM40 Block 3c (χάρτης)
Ο Υπουργός Άμυνας κάλεσε ένα εργατικότατο Ταγματάρχη που υπηρετούσε σε κάποιο τμήμα του ΥΠΑΜ. Κατά την έως τώρα θητεία του ως Υπουργός είχε εκτιμήσει το έργο του, την αφοσίωση και τον επαγγελματισμό του εν λόγω αξιωματικού. Του έθεσε τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες του και τον ρώτησε ως προς το τι δέον γενέσθαι. Ο Ταγματάρχης εισηγήθηκε την ιδέα της «ad hoc Task Force». Της συγκρότηση μιας ομάδας εργασίας με σκοπό την εξεύρεση λύσεων.
Το είχε δει να λειτουργεί σε ξένους στρατούς στις πολλές επαφές που έτυχε να έχει μαζί τους και τον είχε εντυπωσιάσει. Μια ομάδα υπό τον ίδιο τον Υπουργό. Εντεταλμένοι του. Και σε αποστολή. Η επόμενη ερώτηση του Υπουργού ήταν: «Μπορείς να την αναλάβεις; Πιθανότατα θα σημαίνει υπερβολικά βαρύ φόρτο εργασίας. Και πολλές ώρες μακριά από την οικογένεια σου, αλλά θεωρώ ότι είσαι ο άνθρωπος που χρειαζόμαστε τώρα». Ο Ταγματάρχης το σκέφτηκε λίγο. «Δώστε μου τους ανθρώπους που θα ζητήσω και πείτε μου πότε θέλετε να έχουμε έτοιμες τις εισηγήσεις μας».
Ο Ταγματάρχης, φανατικός υπέρμαχος της μεθοδολογίας στην εργασία (Σημ.9), και η ομάδα που συγκρότησε είχαν 3 μήνες να παραδώσουν έργο. Ο χρόνος πίεζε. Ήταν πέραν από εμφανές στα βλέμματα όλων. Ο εχθρός είχε την πρωτοβουλία. Πρώτη επιδίωξη ετέθη η ανάλυση της απειλής. Πέραν αυτού απεφασίσθη ότι κάποια συμπεράσματα θα παρουσιάζονταν και πριν το πέρας της προθεσμίας μαζί με τμηματικές εισηγήσεις. Η Ομάδα απαντούσε μόνο στον Υπουργό, πάντα στην παρουσία του Αρχηγού ΓΕΕΦ, και από αυτούς τους δύο, πολιτικό και στρατιωτικό προϊστάμενο, θα εκδίδονταν οι διαταγές, οδηγίες, νομοσχέδια και ότι άλλο απαιτείτο.
Το κυπριακό υπουργείο Άμυνας επιβεβαιώνει προμήθειες σημαντικών οπλικών συστημάτων
Ως κύρια χαρακτηριστικά της απειλής των ΜΕΑ προσδιορίστηκαν η «επιμονή» (persistence) και η ημέρα και νύχτα δυνατότητα παρατήρησης και στοχοποίησης. Σαν σοβαρό πλεονέκτημα προσδιορίστηκε η δυνατότητα αυτόνομης εξαπόλυσης πυρομαχικών υψηλής ακρίβειας και σαν κύριο μειονέκτημα η σχετικά περιορισμένη καταστρεπτική ισχύς των μεταφερόμενων πυρομαχικών και η αποκλειστική εξάρτηση από ηλεκτροοπτικούς αισθητήρες.
Από την πείρα των προηγούμενων χρήσεων ΜΕΑ από τις τουρκικές ΕΔ ως modus operandi εκτιμήθηκε ότι θα περιλάμβανε, αρχικά, επιχειρήσεις «DEAD» (Destruction of Enemy Air Defense) και κατόπιν αναζήτηση και προσβολή των κύριων οπλικών συστημάτων και κυρίως αυτών του Πυροβολικού και Τεθωρακισμένων και Μηχανοκίνητων Μονάδων. Εκτιμήθηκε ότι αρχικά δεν θα επιχειρηθεί οποιαδήποτε μεγάλης κλίμακας επιθετική ενέργεια πλην ίσως προσβολών ΠΒ σε συγκεντρώσεις Μονάδων.
Επίσης εκτιμήθηκε ότι σε αρχικό στάδιο δεν θα προσβληθούν στόχοι μη στρατιωτικής φύσεως κυρίως για να δοθεί το όλο βάρος σε μέσα της Ε.Φ που συνιστούν απειλή αλλά και για να μην έρθουν σε αντίθεση με την «ρητορική» και «νομική πλαισίωση» της δράσης τους. Σε περίπτωση επιτυχούς έκβασης των αρχικών αποστολών των ΜΕΑ τους μετά θα επικεντρώνονταν σε προσβολές επί του ΠΟΤ (Πρόσθιο Όριο Τοποθεσίας) και κυρίως επί των αξόνων της σχεδιαζόμενης προώθησης τους, πλέον χωρίς σοβαρές απειλές από όπλα καμπύλης τροχιάς.
Η αντιμετώπιση της απειλής των ΜΕΑ, που θα περιλάμβανε ενεργητικά και παθητικά μέτρα θα κινείτο στους εξής άξονες (Σημ.10):
Διασπορά
Παραλλαγή
Εξαπάτηση/Παραπλάνηση
Οργάνωση Εδάφους
Καταστροφή (υπό προϋποθέσεις)
Κάθε άξονας θα εξεταζόταν διεξοδικά αλλά και σε συνδυασμό και συνάρτηση με τους υπόλοιπους. Και όλοι υπό το πρίσμα ότι κύρια επιδίωξη θα έπρεπε να ήταν η διαφύλαξη της μαχητικής ισχύος της Ε.Φ. μέχρι οι κατοχικές δυνάμεις να κινηθούν προς επίτευξη εδαφικών Αντικειμενικών Σκοπών. Θεωρήθηκε εξ αρχής δεδομένο ότι κάποια οπλικά συστήματα, κυρίως τα Α/Α του συστήματος «Οθέλλος» αλλά και άλλα, δεν θα μπορέσουν να περισωθούν εάν αναπτυχθούν στην αρχική φάση των επιχειρήσεων, κυρίως λόγω της στατικής φύσεως της ανάπτυξης τους (Σημ.11).
Επίσης, ήταν σε όλους προφανές ότι, τα όποια μέτρα εισηγηθούν πρέπει να
- Έχουν λελογισμένο κόστος.
- Να μπορούν να προετοιμαστούν με μυστικότητα ή χωρίς να κινούν υποψίες και αντιδράσεις (Σημ.12).
- Να μπορούν να γίνουν αντικείμενο εκπαίδευσης κυρίως στους εφέδρους
- Να μπορούν να τεθούν σε χρήση άμεσα καθώς δεν εκτιμάται ότι θα υπάρξει μακρά προειδοποίηση περί τις επικείμενης έναρξης των επιχειρήσεων.
- Να μην ακυρώνουν τις έως τώρα επενδύσεις σε οπλικά συστήματα αλλά ούτε να ανατρέπουν σε μεγάλο βαθμό την υφιστάμενη οργάνωση (Σημ.13).
Εντός 3 μηνών η Ομάδα εργασίας είχε παραδώσει το σύνολο των συμπερασμάτων και εισηγήσεων της. Κάποια σε ενδιάμεσες ενημερώσεις ώστε να δρομολογηθούν έγκαιρα. Είχε διεκπεραιώσει πληθώρα συναντήσεων, αναθέσεων, συγκεντρώσεων και λοιπών εργασιών με προσωπικό και υπηρεσίες της Ε.Φ, με ξένους αντιπροσώπους εταιρειών και κυβερνήσεων, με προσωπικό από Πανεπιστήμια και από δημόσιες υπηρεσίες κλπ (Σημ.14). Με την σύμφωνο γνώμη του Υπουργού και του Αρχηγού η Ομάδα Εργασίας θεσμοθετήθηκε ως εντεταλμένο όργανο της Ηγεσίας για παρακολούθηση της προόδου όσον αφορά στις εισηγήσεις και ενέργειες από μέρους των εκτελεστών.
Αξιοποίηση για τα ελληνικά Mirage 2000EGM/BGM: New tricks for an old fighter dog!
Εκτελεστές θα ήταν οι Σχηματισμοί και Διοικήσεις της Ε.Φ. Αποτυχία εκπλήρωσης των οδηγιών και διαταγών συνεπαγόταν σαφείς επιπτώσεις για τους αρμόδιους. Στους επερχόμενους μήνες ένας Ταξίαρχος θα αποστρατευόταν εκτάκτως με οδηγίες του Αρχηγού και Υπουργού ενώ αρκετοί ανώτεροι αξιωματικοί οικιοθελώς παραιτήθηκαν καθώς αδυνατούσαν να αντεπεξέλθουν στην πίεση και τον όγκο της εργασίας που είχαν ενώπιον τους, και οι γνωστές διαδρομές των κομματικών παρεμβάσεων δεν ήταν σε θέση να τους εξυπηρετήσουν αυτή τη φορά (Σημ.15).
Με πρόσχημα τις παρουσιάσεις που απωλέσθηκαν λόγω Covid19 τους τελευταίους μήνες υπήρξε αύξηση στην συχνότητα κλήσεων στους εφέδρους για μετεκπαίδευση. Σε μια από αυτές τους υποδέχονταν με εικόνες και βίντεο από τον πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Τα πλείστα από αισθητήρες ΜΕΑ. Επιχειρήθηκε μια τακτική Σοκ που όμως θα έπρεπε να μην διασχίσει την πολύ λεπτή γραμμή της δημιουργίας πανικού και ηττοπάθειας. Σε όλους διανεμήθηκε ένα ενημερωτικό βιβλιαράκι που ετοίμασε η Ομάδα Εργασίας με τίτλο «Προστασία Δυνάμεως».
Μέσα υπήρχαν παραρτήματα τόσο για μέτρα περιορισμού της τρωτότητας στην παρατήρηση, στοχοποίηση και προσβολή από ΜΕΑ αλλά και οδηγίες σωστού τρόπου παραλλαγής, απόκρυψης ιχνών, οργάνωσης εδάφους κλπ. Στο πλούσιο σε φωτογραφίες εγχειρίδιο υπήρχαν εικονογραφημένες το σύνολο των εργασιών, τα «Πρέπει» και «Μη», το αποτέλεσμα και η συνέπειες της αδράνειας και του εφησυχασμού, και το αποτέλεσμα και το οφέλη της σωστής εργασίας.
Γενί Σαφάκ: Σύντομα και F-16 στην βάση των Bayraktar TB2 στα κατεχόμενα
Οι επόμενες ώρες της συγκεκριμένης παρουσίασης αφιερώνονταν στην ενημέρωση στα πλαίσια των οδηγιών του εγχειριδίου και η συσχέτιση με την αποστολή της κάθε Μονάδας ή τμήματος. Γινόταν επίδειξη ΟΛΩΝ όσων περιλάμβανε το εγχειρίδιο και δίνονταν σαφείς οδηγίες για την επόμενη παρουσίαση που θα είχε για όλους, ανάμεσα σε άλλα, πρακτική εφαρμογή των όσων διδάχτηκαν και αναγνώριση των χώρων με βάση τις νέες οδηγίες. Σε μελλοντική παρουσίαση θα εφαρμοζόταν στο σύνολο πρακτική εξάσκηση του συστήματος επιστράτευσης και μιας μέρας επιχειρήσεων. Η πρακτική εξάσκηση θα οδηγούσε στον επόμενο κύκλο συμπερασμάτων και οδηγιών (Σημ.16).
Κατά τον ίδιο χρόνο των αυξημένων παρουσιάσεων των εφέδρων, και πάλι με πρόσχημα αυτές, η ενεργή δύναμη της Ε.Φ αύξησε τις δραστηριότητες της, τόσο εκπαίδευσης, όσο και αφομοίωσης της νέας φιλοσοφίας ενεργειών, σύμφωνα και με τις νέες διαταγές και την τροποποίηση κάποιων σχεδίων. Πάντα σύμφωνα με τα συμπεράσματα της Ομάδας Εργασίας και με την συστηματική «παραίνεση» του Αρχηγού. Μέρος των εισηγήσεων της Ομάδας Εργασίας που τέθηκαν σε ισχύ και έγιναν πράξη ήταν:
Ως προς την διασπορά
Πλέον οι χώροι επιστράτευσης πήραν αποκεντρωτική μορφή και καθορίστηκαν σε επίπεδο Διμοιρίας και Ομάδας, για το Πεζικό, ενώ σε αντίστοιχα κλιμάκια και τμήματα για τους λοιπούς. Οι χώροι ήταν σε κατοικημένες περιοχές πλησίον των χώρων ευθύνης όπου μετέβαιναν με τα ΙΧ οχήματα τους. Μεταφέροντας το σύνολο των υλικών τους. Ο χώρος εκείνος θα ήταν και ο χώρος αναμονής μέχρι την κλήση σε ενέργειες.
Η ενεργή δύναμη της Μονάδας/Λόχου κλπ αναλαμβάνει να περιέλθει των χώρων αυτών για διανομή κρίσιμων υλικών, μερίδων τροφής, Διαβιβαστικού υλικού, ειδικών πυρομαχικών, ελέγχου της δύναμης κλπ. Οι επικεφαλείς των κατά τόπους τμημάτων έχουν εγκαίρως στις παρουσιάσεις ενημερωθεί για τις ενέργειες, στάση και επιχειρησιακή συμπεριφορά που θα πρέπει να εφαρμόσουν μέχρι να δοθούν κατάλληλες λοιπές οδηγίες. Προς τούτου διανεμήθηκε έγγραφο υλικό, μη απόρρητης φύσεως, στην μορφή «check list» και «τελικής επιθυμητής κατάστασης».
Τουρκικά UAV, άοπλα αλλά και οπλισμένα, θα επιχειρούν από τα κατεχόμενα
Όλα τα κατάλληλα οχήματα των εφέδρων εντάσσονταν στο σχέδιο επιτάξεων της Μονάδας που ανήκαν οι έφεδροι, αποφεύγοντας έτσι παλιές πρακτικές που ενέτασσαν τον έφεδρο στην δύναμη μιας Μονάδας ενώ το όχημα ως επίτακτο αλλού. Η Στρατολογία είχε φροντίσει στο παρελθόν διάστημα να κατατάξει τους εφέδρους με τρόπο που να αυξάνει την χρηστικότητα των οχημάτων τους και να μειώνει τις ανάγκες μετακίνησης τους μακριά από τους χώρους διαμονής τους. Οπόταν παρατηρήθηκε οδηγοί φορτηγών που υπηρέτησαν θητεία στο Πεζικό να παρουσιάζονται σε Μονάδες ΣΕΜ και το αντίθετο. Απόλυτα παραδεκτό μιας και η αποστολή τους θα ήταν η οδήγηση του φορτηγού τους. Από το μέτρο εξαιρέθηκαν μόνο όσοι επάνδρωναν κύρια οπλικά συστήματα ως υπηρέτες, παρόλο που πολλά τέτοια, κρίσιμης μορφής όπως οι Α/Τ εκτοξευτές, καλύφθηκαν σε μεγάλο βαθμό από πρόσληψη ΣΥΟΠ.
Οι περιοχές Διοικητικής Μέριμνας πήραν μορφή αυτόνομων «καταστημάτων» (καύσιμα, τρόφιμα, πυρομαχικά κλπ) και «συνεργείων» (συντήρησης, επισκευών, περίθαλψης) σε πολλαπλάσιας έκτασης χώρους που κάλυπταν το εύρος πολλών χωριών στον χώρο ευθύνης του κάθε Σχηματισμού, με την αυτασφάλιση και με την συνδρομή των κατά τόπους Λόχων Κατοικημένων Τόπων της Εθνοφυλακής.
Ως προς την Παραλλαγή
Μέρος των οδηγιών και ενημερώσεων και πρακτικών ασκήσεων κατά τις παρουσιάσεις της εφεδρείας, ήταν η παραλλαγή των θέσεων, τόσο ατομικών, όσο και υλικού και μέσων. Προς τούτο επιβάλλεται να γίνεται μέγιστη αξιοποίηση του εδάφους, των κτισμάτων και της βλάστησης. Σε σχέση με τα διδάγματα προηγούμενης χρήσης των ΜΕΑ στα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Θεάτρου Επιχειρήσεων «Κύπρος» θεωρήθηκε η πυκνή δόμηση (εν δυνάμει οχυρές τοποθεσίες) και η πυκνή βλάστηση κυρίως σε ορεινές ή λοφώδεις περιοχές. Αυτά δίνουν, εκ των πραγμάτων, πολλές δυνατότητες σωστής παραλλαγής. Τονίστηκε η σημασία της απόκρυψης των ιχνών που μπορεί να προδώσουν ένα κατά τ’ άλλα άριστα παραλλαγμένο σύστημα ή τμήμα και πλέον κάθε οργανικό σύνολο, ανεξαρτήτως δυνάμεως, έχει ορισμένους υπεύθυνους μέτρων παραλλαγής και απόκρυψης ιχνών.
Τουρκικά Leopard 2 στα Κατεχόμενα – Επιβεβαιώνει τη σκανδαλώδη παρουσία τους η Γερμανίδα ΥΠΑΜ
Στην απόκρυψη ιχνών περιλαμβάνεται και το ηλεκτρομαγνητικό ίχνος, με κύρια έγνοια τα κινητά τηλέφωνα του προσωπικού. Πιθανότατα σεσημασμένο μόνιμο προσωπικό όπως Διοικητές Μονάδων και Σχηματισμών είχε την υποχρέωση να τηρεί τα κινητά τηλέφωνα σε ειδικές θήκες τύπου «κλωβού Faraday» που τους χορηγήθηκαν. Πέραν όμως των κινητών τηλεφώνων, το υπηρεσιακό ασύρματο δίχτυο θα έπρεπε να τύχει χρήσης τέτοιας που να μην ευνοεί την δημιουργία σαφούς «ηλεκτρομαγνητικού χάρτη» μέσων επικοινωνιών. Για μη επείγουσας μορφής επικοινωνίες αυξήθηκε η χρήση αγγελιαφόρων ενώ τα ασύρματα δίχτυα ορίστηκε να χρησιμοποιούνται κατά το πλείστον με τακτικές «εκπέμπω και μετακινούμαι».
Η έντονη ανησυχία για την αποκάλυψη μέσω σύγχρονων ηλεκτροπτικών μέσων, άλλωστε ο CMX-15D της Wescam απέδειξε σαφώς τις δυνατότητες του, οδήγησε σε κατεπείγουσα προμήθεια μέσων θερμικής απόκρυψης. Μεγάλο μέρος τους ήρθε με αυξημένη μυστικότητα από το Ισραήλ με τις «ασυνήθιστα» πολλές πτήσεις των ισραηλινών C-130J προς υποστήριξη των διμερών ασκήσεων των τελευταίων μηνών. Κάποια από αυτά, της Polaris Solutions, αφορούσαν κυρίως απόκρυψη προσωπικού και θέσεων Βαρέων Όπλων Πεζικού ενώ από την Fibrotex έγινε προμήθεια πολυφασματικών διχτύων για το σύνολο των κύριων μέσων (Σημ.17). Τα υφιστάμενα δίχτυα θα ανακατανέμονταν σε δευτερεύοντες ρόλους ή για την υλοποίηση των σχεδίων παραπλάνησης.
Ως προς την Εξαπάτηση/Παραπλάνηση
Μια από τις πρώτες συσκέψεις της Ομάδας Εργασίας ήταν με τμήματα διαφόρων πανεπιστημίων της Κύπρου. Το «project» ήταν διπλής μορφής. Μελέτη και κατασκευή ψευδόστοχων κεραιών ραντάρ και μελέτη και κατασκευή πομπών VHF/FM. Αφενώς το πρώτο είχε σαν σκοπό την εξομοίωση των ηλεκτρομαγνητικών εκπομπών των κυρίων μέσων αεράμυνας και το δεύτερο την δημιουργία ψεύτικων «hotspot» μέσων ασύρματης επικοινωνίας.
Το προκριθέν πρόγραμμα πέτυχε την εξομοίωση των εκπομπών των ραντάρ έρευνας των Tor-M1 και Buk M1-2 που θεωρήθηκαν σαν στόχοι προτεραιότητας για τα τουρκικά ΜΕΑ καθώς έχουν την δυνατότητα εμπλοκής τους σε όλα τα ύψη πτήσης τους. Μάλιστα ο «προσομοιωτής» περιλάμβανε και κατάλληλης όψης περιστρεφόμενη «κεραία». Το όλο σχέδιο περιλάμβανε την έγκαιρη ανάπτυξη τους σε σημεία και περιοχές που προηγουμένως είχαν αναπτυχθεί τα πραγματικά συστήματα. Ήταν γνωστό ότι οι Τούρκοι θα επιχειρήσουν να «χαρτογραφήσουν» την ανάπτυξη με πτήσεις ANKA-I και με επίγεια μέσα Ηλεκτρονικού Πολέμου. Πιθανολογείτο και η χρήση του συστήματος Koral για μείωση των επιδόσεων των ραντάρ. Αυτά θα λειτουργούσαν σαν δόλωμα, κυρίως, αλλά και σαν ψευδόστοχος.
Οι εκατοντάδες πομποί VHF είχαν σκοπό την ανάπτυξη τους σε «συστάδες» για να εξομοιώσουν την παρουσία κέντρων Διοίκησης. Το όλο σύστημα περιλάμβανε περιοδική εκπομπή και μεταβολή των συχνοτήτων. Για το συγκεκριμένο δεν διατηρούνταν και πολλές ελπίδες ότι θα λειτουργήσει καθώς τα μέσα ESM θα ήταν δύσκολο να «πειστούν». Η διατήρησης τους σε σημαντικές αποστάσεις όμως θα αύξανε τα ποσοστά επιτυχίας.
Ένα άλλο κομμάτι του όλου σχεδίου παραπλάνησης απαιτούσε την «θυσία» αρμάτων μάχης. Κάποια από τα Μ-48Α5MOLF, που ούτως ή άλλως μαστίζονταν από χαμηλές διαθεσιμότητες, θα «παράδιδαν» όλα τα αξιοποιήσιμα μέρη του πύργου μιας και απαιτείτο μόνο το σκάφος. Η απαίτηση ήταν να μετασκευαστούν γύρω στα 20 άρματα με τρόπο τέτοιο που να εξομοιώνουν και πάλιν τα κύρια Α/Α μέσα. Δεν θα συνδυαζόταν η μετασκευή με τους πομπούς ώστε να αυξηθεί ο αριθμός ψευδοστόχων.
Τουρκικές ασκήσεις αεράμυνας στα Κατεχόμενα με εύστοχο σχολιασμό… (φωτογραφίες)
Αλλά τα άρματα θα αναπτύσσονταν σε περιοχές κοντά στους πομπούς «ραντάρ» παραπλάνησης. Στα άρματα αφαιρέθηκε ο πύργος και τοποθετήθηκε μια πρόχειρη υπερκατασκευή. Πλην ελαχίστων που είχαν γνώση του σχεδίου οι λοιποί διατηρήθηκαν να έχουν την εντύπωση ότι τα άρματα θα μετασκευαστούν ως ΤΟΜΠ (Σημ.18). Σκοπός ήταν να μπορούν να αφήνουν αναγνωρίσιμα ίχνη ερπυστριών και να μπορούν, καλυπτόμενα «πλημμελώς» με δίχτυα παραλλαγή να «περάσουν» ως Α/Α μέσα.
Τέλος, ως μέρος του σχεδίου παραπλάνησης, κάθε Μονάδα και σχηματισμός είχε την υποχρέωση να εντοπίσει στον τομέα ευθύνης του, ακινητοποιημένα οχήματα και λοιπά τροχοφόρα και να έχει ορισμένο κατάλληλο προσωπικό να τα μεταφέρει (έλκοντας τα ή φορτώνοντας τα) σε υφιστάμενες εδαφικές τομές στους χώρους διασποράς των τμημάτων και να τα παραλλάξει «πλημμελώς» με παλιά δίχτυα παραλλαγής ή βλάστηση από την περιοχή. Και αυτά είχαν σαν σκοπό να «προσελκύσουν» πυρά διαφυλάσσοντας πραγματικό επιχειρησιακό υλικό που θα αποκρύπτετω σε νέες, μη προετοιμασμένες, τοποθεσίες, κυρίως οικοδομημένες περιοχές και πυκνές δασώδεις.
Ως προς την Οργάνωση Εδάφους
Κύρια μέριμνα θα δινόταν στην διαφύλαξη του προσωπικού. Αναγνωρίστηκε η σαφής υστέρηση ορισμένων έργων ως προς την από αέρος κάλυψη και απόκρυψη. Επίσης, αναγνωρίστηκε σαφώς το γεγονός ότι τα έργα που παρείχαν τέτοια κάλυψη συνήθως αφορούσαν μεγάλα σε δύναμη τμήματα, μεγέθους Ομάδας ή και Διμοιρίας. Δημιουργώντας ένα «ελκυστικό» στόχο (Σημ.19).
Ως μέτρο αποφασίστηκε η αύξηση των ατομικών θέσεων μάχης και η βελτίωση των υφιστάμενων με τοποθέτηση κάλυψης οροφής. Προτεραιότητα θα δίνεται στις θέσεις εκείνες που δεν έχουν κοντά κατοικημένες ή άλλως πως οικοδομημένες περιοχές και που η αμυντική τους σημασία θεωρείται υψηλή. Στις λοιπές των περιπτώσεων προκρίθηκε η «εγκατάλειψη» εδάφους ώστε να δημιουργηθούν ικανότερες προϋποθέσεις άμυνας (Σημ.20).
Η βελτίωση θα περιλάμβανε μεταφορά ξυλείας στις περιοχές που αναγκαίουσε και με το πρόσχημα της εκπαιδευτικής επάνδρωσης τοποθεσίας κατά τις παρουσιάσεις εφέδρων θα βελτιώνονταν προχείρως αρχικά, αλλά δημιουργώντας τις προϋποθέσεις ταχείας βελτίωσης όταν απαιτηθεί. Έτσι, επιχειρήθηκε ο περιορισμός της αντίδρασης από πλευρά UNFICYP και ο περιορισμός της παρατήρησης της δραστηριότητας από τις κατοχικές δυνάμεις.
Στα πλαίσια της ίδιας προσπάθειας χορηγήθηκε στο σύνολο του προσωπικού ποσότητα 10 γαιόσακων ανά άτομο. Επιθεωρήθηκαν και αντικαταστάθηκαν κατά περίπτωση τα ατομικά πτυοσκάπανα. Αυτά θα ήταν τα μέσα βελτίωσης των ατομικών θέσεων, με δημιουργία τοιχίων, προπετασμάτων, ή «θωράκισης» οροφής μαζί με την ξυλεία. Επίσης, τονίστηκε ξανά η σημασία των «ταχύσκαπτων τάφων» σε κάθε στάση πέραν των 2 ωρών και η ανάγκη αποκεντρωμένης και διάσπαρτης παραμονής σε στατικές τοποθεσίες (Σημ.21).
Ένας άλλος τομέας που με ταχύτατες διαδικασίες προμηθειών επιχειρήθηκε να καλυφθεί ήταν αυτός της ατομικής θωράκισης. Διαπιστώθηκε η σημασία της αντιθραυσματικής προστασίας, κυρίως για το Πεζικό και Πυροβολικό/Αεράμυνα που θα αποτελούσαν τους κύριους «αθωράκιστους» στόχους μιας εχθρικής ενέργειας. Σαν σύνολο μαζί με το κράνος καλύφθηκε το μεγαλύτερο μέρος της επιχειρησιακής δυνάμεως. Αυτό είχε και ως θετικό επακόλουθο την αναπτέρωση του ηθικού κυρίως των εφέδρων καθώς έβλεπαν ότι η «απρόσωπη» Υπηρεσία έδινε την ίδια σημασία και σε αυτούς, και δεν επαναλαμβανόταν το φαινόμενο το μόνιμο προσωπικό να «απολαμβάνει της χρήσης» ποιοτικότερου υλικού.
Αντιαεροπορικοί S-300 και βαλλιστικά όπλα ή δημιουργία Αεροπορίας; Το κυπριακό δίλλημα του 1995
Επίσης, προβλέφθηκε προσπάθεια θωράκισης των κατά τα λοιπά ισχυρών καταφυγίων και αποθηκών με κουρτίνες «spall liner» στο εσωτερικό των ευάλωτων θυρών. Αυτό, εκτιμήθηκε ότι, θα παρείχε σημαντικό βαθμό προστασίας από τις ελαφρές, σχετικά, κεφαλές των ΜΑΜ-L και MAM-C. Εκτιμήθηκε ότι η κεφαλή θραυσμάτων θα είναι περίπου ισχύος όλμου 60χιλ για το –C και όλμου 81χιλ για το –L. Έγιναν δοκιμές και τα αποτελέσματα κρίθηκαν ως ικανοποιητικά, αν και σε καμιά περίπτωση απόλυτα (Σημ.22). Περισσότερο πρόβλημα εκτιμήθηκε ότι θα δημιουργούσε η θερμοβαρική κεφαλή του –L αλλά μόνο εικασίες μπορούσαν να γίνουν στον παρόντα χρόνο.
Ως προς την καταστροφή
Η τρωτότητα των συστημάτων Α/Α ήταν ο κύριος τομέας που επιχειρήθηκε να αντιμετωπιστεί, και με τα πιο πάνω. Όμως υπήρχε σαφής υστέρηση και σε αριθμούς. Και αυτό καθώς θεωρήθηκε ότι μη αυτοκινούμενα μέσα όπως το «Οθέλλος» θα παρέμειναν παθητικά κατά τα πρώτα τουλάχιστον στάδια ώστε να διαφυλαχθούν. Άμεση ενίσχυση ήταν μόνο η αύξηση του αριθμού των Tor-M1 και 4 επιπλέον συστήματα μεταφέρθηκαν με πάσα μυστικότητα στο νησί από την Ελλάδα με 2 πτήσεις μισθωμένων από τους Γάλλους An-124 σε ανύποπτους χρόνους.
Τα ρωσικά συστήματα θα αναλάμβαναν τα ΜΕΑ που θα επιχειρούσαν σε μέσα ύψη, ενώ σε χαμηλότερα ύψη θα αναλάμβαναν τα ικανότατα Mistral M3, πλέον με κέντρο συντονισμού της δράσης τους, δίκτυο Radar Χ-Band και πλήρη δυνατότητα νυχτερινών εμπλοκών. Το ελάχιστο ίχνος τους εξασφάλιζε την επιβίωση έως ότου είναι πολύ αργά για τον στόχο. Εάν εφαρμόζονταν όλα τα μέτρα απόκρυψης η πιθανότητα τα ΜΕΑ να επιχειρήσουν χαμηλότερες πτήσεις για να αυξήσουν την διακριτικότητα των αισθητήρων τους ήταν πολύ πιθανή (Σημ.23).
Το σχέδιο δράσης για καταστροφή των δύσκολων στόχων που αποτελούν τα ΤΒ2 ήταν η προσέλκυση τους σε «ενέδρες» Tor-M1 με δόλωμα τα στοιχεία του σχεδίου παραπλάνησης. Ιδιαίτερη προσοχή θα δινόταν στις ενεδρευτικές τακτικές των ίδιων των ΤΒ2 όπως αυτές μελετήθηκαν στις προηγούμενες συγκρούσεις. Ο τρόπος εμπλοκής θα ήταν πλήρως παθητικός και σε αυτό θα συνέβαλλε και έγκαιρη, και «προφητική» όπως αποδείχτηκε, αναβάθμιση των κυπριακών Tor-M1 με θερμικές κάμερες της ελληνικής Miltech, μια παραλλαγή της σειράς MLT-TDR-HR300, που ήρθε να αντικαταστήσει την απλή κάμερα ημέρας που έφεραν αρχικά τα συστήματα (Σημ.24).
Η Ομάδα Εργασίας εκτίμησε ότι η προσπάθεια «αποψίλωσης» της Ε.Φ. θα διαρκούσε περί τις 5 έως 10 μέρες και ήταν σημαντικό σε αυτόν το χρόνο να επιτευχθεί η μέγιστη διαφύλαξη των υλικών και κυρίως του προσωπικού. Σε αυτό το διάστημα εκτιμήθηκε ότι δεν θα γίνονταν κινήσεις προώθησης προς τις ελεύθερες περιοχές παρά μόνο μικρής κλίμακας και σε χώρους που κρίθηκε ότι το κόστος υπεράσπισης ήταν δυσανάλογο του οφέλους. Κυρίως υπό το πρίσμα μελλοντικής συνέχισης των επιχειρήσεων.
Με το πέρας αυτής της αρχικής περιόδου η εκτίμηση ήταν ότι οι κατοχικές δυνάμεις θα εξέρχονταν των προετοιμασμένων θέσεων κάλυψης τους και θα επιχειρούσαν την επίτευξη ταχέων εδαφικών κερδών σε συγκεκριμένους άξονες. Σε αυτήν την περίπτωση η Ε.Φ θα πρέπει να έχει διαφυλάξει αρκετές δυνάμεις ώστε να μπορεί να αντιδράσει. Η εκτίμηση ήταν ότι ενδεχομένως εδώ να παρατηρηθεί δράση της ΤΗΚ με αεροπλάνα και πιθανότατα και ελικόπτερα του TKK. Η συμβολή της ελληνικής ΠΑ θα είναι καθοριστική σε αυτή της περίπτωση.
11 μήνες μετά την περάτωση του κυρίως έργου της Ομάδας, έχουμε και πάλι το ΑΝΚΑ του αρχικού σεναρίου να περιφέρεται στην νωχελική βόλτα του πλησίον των ορίων της ΓΚΠ. Η υλοποίηση των τουρκικών σχεδιασμών εξελίσσεται ως… αρχικό σχέδιο. Και τα δύο ραντάρ στις κορυφές του Τροόδους μοιραία πέφτουν θύμα των ΜΑΜ-L από τα τουρκικά ΜΕΑ. Τα λοιπά εξελίσσονται λίγο διαφορετικά…
Η ΕΥΠ και η ΚΥΠ παρατηρούσαν τον τελευταίο χρόνο ύποπτη δραστηριότητα στις «μεταναστευτικές ροές» στην Κύπρο. Πολλοί λαθρομετανάστες δεν κινούνταν στα συνηθισμένα αφύλακτα δρομολόγια της ΓΚΠ αλλά περιέργως κατευθύνονταν σε συγκεκριμένα «στρατηγικά» δρομολόγια. Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο που εξάχθηκε από διάφορες ανακρίσεις ήταν ότι σε κάποιους ζητήθηκε η συλλογή συγκεκριμένων στοιχείων σε ενδεχόμενη σύλληψη τους και η μετέπειτα, σε πρώτη ευκαιρία, «διαβίβαση» τους σε συγκεκριμένα τηλέφωνα. Τέτοια στοιχεία ήταν οι ηλικίες του προσωπικού που τους συνέλαβε. Ή αν μιλούσαν με ασύρματο ή τηλέφωνο με τους προϊσταμένους τους.
Από την ανάλυση αυτών κι άλλων πληροφοριών διαπιστώθηκε το ενδεχόμενο κάποιοι σε περίοδο επιχειρήσεων να κινηθούν προς συγκεκριμένες περιοχές και να ενεργήσουν υπό την μορφή «άτυπων» περιπόλων αναγνώρισης. Απλά για να επιβεβαιώσουν παρουσία ή όχι «στόχων» ενδιαφέροντος. Ένας πιθανός τρόπος που εκτιμήθηκε ότι θα βοηθούσαν στην στοχοποίηση ήταν να εγκαταλείψουν στην περιοχή ενδιαφέροντος συγκεκριμένο κινητό που τους δόθηκε. Τέτοιοι τύποι εκτιμήθηκε ότι ήταν ελάχιστοι αλλά δεν υπήρχε τρόπος έγκαιρου εντοπισμού τους. Την αποστολή περιφρούρησης συνοικιών με μεγάλη πυκνότητα ύποπτων ατόμων ανάλαβαν Εθνοφύλακες συνεπικουρούμενοι από μέλη της Αστυνομίας, αν και η εξέλιξη έδειξε ότι από αυτούς τους χώρους δεν προέκυψε οποιοσδήποτε κίνδυνος (Σημ.25).
Παρατηρήθηκε επίσης ύποπτη κλιμάκωση στην βελτίωση των θέσεων κάλυψης στις Μονάδες του κατοχικού στρατού και μια ασυνήθιστη αύξηση στις αποθηκευμένες ποσότητες μερίδων επιχειρήσεων. Η Ε.Φ. είχε κινηθεί στο ίδιο μοτίβο μετά από εισήγηση της Ομάδας Εργασίας ώστε να περιοριστούν στο ελάχιστο η μη ζωτικής σημασίας κινήσεις στις πρώτες φάσεις των επιχειρήσεων. Και ως τέτοιες ορίστηκαν και οι κινήσεις εφοδιασμού τροφίμων. Πλέον τα τμήματα εφοδιάζονταν με 5 μερίδες επιχειρήσεων ανά άτομο, με εκτίμηση ότι αυτές θα επαρκούσαν, ανάλογα και με την ένταση, σε 5 έως 7 μέρες επιχειρήσεων. Όλα συνέτειναν στο ότι επίκειται κάποιο σημαντικό γεγονός σε προσεχές διάστημα (Σημ.26).
Η ΚΥΠ διαπίστωσε μια βδομάδα προηγουμένως ότι οι λογαριασμοί των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αξιωματικών στα κατεχόμενα άρχισαν να παρουσιάζουν μια ύποπτη πτώση στην συχνότητα ανανέωσης ενώ στο περιεχόμενο πολλών διαφαινόταν μια σχεδόν σκόπιμη προσπάθεια «προβολής κανονικότητας». Κι άλλα στοιχεία συνέτειναν προς το ότι πλησιάζει ο κρίσιμος χρόνος. Με πλέον σαν «trigger» να είναι ο υποχρεωτικός εγκλεισμός του συνόλου του προσωπικού εντός των στρατοπέδων ώστε να γίνει μαζικός εμβολιασμός με το εμβόλιο Sputnik-V που προμηθεύτηκαν από την Ρωσία.
Στο ΓΕΕΦ αποφασίστηκε η εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων με την συμβολή μόνο της ενεργής δυνάμεως. Αυτά περιλάμβαναν κυρίως μέτρα προστασίας των Α/Α μέσων, και των κύριων μέσων ΠΒ. Εφαρμόστηκε σχέδιο που είχε δοκιμασθεί 2-3 φορές τους τελευταίους μήνες. Περιλάμβανε όσο το δυνατό πιο αφανή μετακίνηση των Tor-M1, προστασία σε καταφύγια των Buk M1-2 και πλήρη ανάπτυξη των δολωμάτων και του σχεδίου παραπλάνησης. Ο χρόνος έναρξης εφαρμογής ορίστηκε ως η 1900 της ίδιας μέρας με τις προετοιμασίες να ξεκινούν από το πρωί, χωρίς όμως να κηρυχτεί οποιοσδήποτε συναγερμός. Η ολοκλήρωση της ανάπτυξης θα πρέπει να έχει επιτευχθεί πριν τις 0400 της επομένης (Σημ.27).
Με την προσβολή των θέσεων στο Τρόοδος ο επόμενος στόχος ήταν τα 3-4 στρατόπεδα με τα κρίσιμα οπλικά συστήματα. Τα ΤΒ2 έφτασαν ταχέως μέχρι εκεί αλλά συνάντησαν ελάχιστη δραστηριότητα. Οι χειριστές το απόδωσαν σε μη έγκαιρη προειδοποίηση. Άλλωστε δεν τους ενδιέφερε. Ήξεραν επακριβώς τα υπόστεγα και όρχους που τους αφορούσαν. Και εύκολα κατεύθυναν τα πυρομαχικά τους εκεί. Σε ένα κλωβό ελέγχου ξαφνικά χάθηκε η επαφή με το αερόχημα.
Η αρχική εκτίμηση για κάποια βλάβη γρήγορα διαψεύστηκε καθώς και με δεύτερο ΤΒ2 χάθηκε η επαφή. Πάνω από την Κύπρο δύο αχνές γραμμές καπνού στον νυχτερινό ουρανό και δύο φλεγόμενα ίχνη να πέφτουν προς το έδαφος μαρτυρούν κατάρριψη. Είναι κάτι που δεν περίμεναν. Η έπαρση από τις επιτυχίες του παρελθόντος θολώνει την αντίληψη της πραγματικότητας. Στο τουρκικό επιτελείο ζητούν άμεση συνδρομή από ΑΝΚΑ-Ι για εντοπισμό των θέσεων των εκτοξευτών.
Στο Αιγαίο η ΤΗΚ δεινοπαθεί από την αστραπιαία αντίδραση της έτοιμης από καιρό ΠΑ. Δεν θα εμφανιστεί στην Κύπρο για πολλές μέρες. Καθώς πλησιάζει το ξημέρωμα και οι σειρήνες ηχούν παντού στην Κύπρο είναι προφανές ότι αυτή τη φορά τα πράγματα είναι πολύ σοβαρά. Η Ε.Φ ήδη μετρά αρκετούς τραυματίες. Όμως ο μηχανισμός μπήκε σε λειτουργία.
Οι επόμενες ώρες και μέρες θα είναι κρίσιμες για την επιτυχία ή όχι των σχεδίων. Το σύνολο των Μονάδων βρίσκονται σε κίνηση. Αλλά τα τουρκικά UAV ακόμα ψάχνουν τα Α/Α συστήματα. Κάποιες Μονάδες σε στρατόπεδα πλησίον της ΓΚΠ δέχονται πλήγματα από τουρκικό ΠΒ. Οι Μονάδες στα κατεχόμενα με την έναρξη της προσβολής των θέσεων στο Τρόοδος ταχύτατα κινήθηκαν σε θέσεις εκτός στρατοπέδων τους και σε προετοιμασμένους χώρους κάλυψης. Έχουν ολοκληρώσει τις κινήσεις τους πριν το μεσημέρι.
Στην ψευδαίσθηση της ασφάλειας των θέσεων αυτών οι χειριστές των Kasirga και Τ-122 ετοιμάζονται για ένα μαζικό πλήγμα σε στρατηγικούς στόχους αγνοώντας προφανώς ίσως το πιο καλά φυλαγμένο μυστικό της Ε.Φ. Τα 12 συστήματα Spike NLOS είχαν φτάσει πριν μερικούς μήνες στην Κύπρο με ελληνικό αρματαγωγό που μετά την μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας στον Λίβανο έδεσε στο Ashdod για «εθιμοτυπική επίσκεψη». Η προμήθεια έγινε στα πλαίσια κοινού προγράμματος με τις Ελληνικές ΕΔ που όμως για το «κυπριακό» παρακλάδι έμεινε μυστική. Θεωρητικά οι παραδόσεις των συστημάτων δεν είχαν ξεκινήσει ακόμα για την Ελλάδα.
Οι χειριστές γνώριζαν τους εκτιμώμενους χώρους τάξης των επίφοβων συστημάτων μετά από συστηματικές αναγνωριστικές πτήσεις των UAV της Aerostar. Η ΔΑ διακινδύνεψε μια ακόμα πτήση τις πρωινές ώρες και πλέον επιβεβαιώθηκε η κίνηση προς τάξη των συστημάτων. Οι 3 πλησιέστεροι εκτοξευτές NLOS εξαπέλυσαν τους πυραύλους τους οι οποίοι σε ελάχιστο χρόνο είχαν φτάσει στους στόχους τους παρόλο που ήταν 26-31 χλμ μακριά. Το δεύτερο βλήμα κάθε εκτοξευτή ήταν ήδη στο αέρα και η αγωνιώδης προσπάθεια των Τούρκων πυροβολητών να αποχωρήσουν με τα άθικτα ακόμα συστήματα δεν ήταν αρκετά γρήγορη.
Τα ΤΒ2 πλέον έχουν καινούριους στόχους προτεραιότητας αλλά ο εντοπισμός των Sandcat στον πυκνό αστικό ιστό είναι απλά αδύνατος. Κάποια ΤΒ2 στάθηκαν πιο τυχερά στο παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι και εντόπισαν τις θέσεις 2 εκτοξευτών Tor-M1 λόγω ελλειπούς παραλλαγής. Η προσβολή τους είναι σαφής επιτυχία για τις ΤΕΔ καθώς το δίχτυο αεράμυνας της Ε.Φ αραιώνει επικίνδυνα. Άλλα ΤΒ2 δεν στάθηκαν τόσο τυχερά και πέφτουν θύμα ενεδρεύοντων Mistal καθώς πλησίασαν επικίνδυνα χαμηλά ώστε να διακρίνουν στόχους μέσα από τους καπνούς των δασικών πυρκαγιών που προκάλεσαν οι καταστροφές συστημάτων της Ε.Φ σε απόκρυψη.
Το σχέδιο παραπλάνησης «κέρδισε» αρκετές μάχες με πληθώρα χρόνου και πυρομαχικών να αναλίσκονται σε περιστρεφόμενα μεταλλικά πλέγματα, σε παλαιά σκάφη Μ-48 και σε παραλλαγμένες τομές με παλιοσίδερα. Κάποιοι υπεύθυνοι του σχεδίου παραπλάνησης τοποθέτησαν φλόγιστρα γκαζιού κάτω από κάποια ακινητοποιημένα οχήματα δίνοντας την εντύπωση ζεστού κινητήρα.
Στο τουρκικό επιτελείο φαίνεται ότι το αρχικό σχέδιο τους δεν προχωρά όπως σχεδιάστηκε και επείγονται για κέρδη επί του εδάφους. Οπόταν θέτουν σε εφαρμογή το χερσαίο μέρος του σχεδίου ανεξαρτήτως ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η από αέρος προπαρασκευή. Όμως πολλά από τα Zuzana και Nora έχουν επιβιώσει… Και η δεύτερη μεγάλη έκπληξη για τις κατοχικές δυνάμεις έρχεται στην μορφή μιας ομοβροντίας BONUS από τα 13 εναπομείναντα Nora και τα 7 Zuzana που τάχιστα εξέρχονται των θέσεων απόκρυψης τους, βάλλουν από 3 πυρομαχικά και το ίδιο τάχιστα επανέρχονται σε εναλλακτικές θέσεις με το προσωπικό του πυρετωδώς να εφαρμόζει μέτρα κάλυψης και απόκρυψης.
Τα 120 υποπυρομαχικά των BONUS επιφέρουν συντριπτικό πλήγμα σε 2 συγκεντρώσεις Μ/Κ συγκροτημάτων που είχαν εντοπιστεί από περίπολα των Καταδρομών. Οι Spike NLOS έχουν στοχοποιήσει θέσεις Μ-52Τ και Firtina. Το χέρσο και αναπεπταμένο έδαφος της Μεσαορίας δεν δίνει πολλές θέσεις ουσιαστικής απόκρυψης στα κύρια οπλικά συστήματα των Τούρκων και η επανάπαυση στην φαινομενική υπεροχή τους σε αέρα και θάλασσα στοιχίζει.
Η RAFAEL προτείνει τον πύραυλο Spike NLOS για το πολωνικό καταστροφέα αρμάτων
Όμως για την Ε.Φ κάθε απώλεια είναι δυσαναπλήρωτη (Σημ.28). Το κόστος σε κύρια μέσα είναι επίσης σοβαρότατο αλλά τα μέτρα προστασίας του προσωπικού φαίνεται να κράτησαν τις σχετικές απώλειες χαμηλά. Στις γραμμές άμυνας πλησίον της ΓΚΠ οι Ελεύθεροι Σκοπευτές του Πεζικού, προϊόν μιας προσπάθειας που ξεκίνησε πριν 3-4 χρόνια με εκπαίδευση από την ΔΚΔ, με εξοπλισμό στα «γαλλικά πρότυπα» των Ε.Σ Διμοιρίας και Ε.Σ. Τάγματος, κρατούν απασχολημένο και υπό συνεχή πίεση το προωθημένο προσωπικό των Τούρκων. Κάποια άλλα Στοιχεία είχαν αναλάβει αποστολές προστασίας σημαντικών στόχων στα μετόπισθεν μαζί με αντίστοιχα Στοιχεία από την ΜΜΑΔ. Ένα τέτοιο Στοιχείο εντόπισε έγκαιρα και εξουδετέρωσε τάχιστα προσπάθεια διείσδυσης και δολιοφθοράς ομάδας ατάκτων υπό την καθοδήγηση προσωπικού των Bordo Berelli (Σημ.29).
Η κινήσεις προώθησης των Τούρκων θέτουν σε εφαρμογή τα σχέδια αντίδρασης της Ε.Φ. Στην περιοχή Αμμοχώστου μια «καταδρομή» Μ/Κ Συγκροτήματος Τάγματος από τις θέσεις απόκρυψης των Μ/Κ Διμοιριών και Ουλαμών από πολλαπλά δρομολόγια μέχρι την ίδια την πόλη της Αμμοχώστου υλοποιείται σε λιγότερο από 1 ώρα. Η αντίδραση των Τούρκων είναι αργή και επιφέρει ελάχιστες απώλειες. Πλέον το Μ/Κ Συγκρότημα βρίσκεται στην ασφάλεια των κτιρίων της πόλης και υποστηρίζει την προσεκτική προώθηση Λόχου Καταδρομών. Η Αμμόχωστος θα είναι το «τετελεσμένο» από πλευράς Ε.Φ.
Η πρώτη επίσημη αναφορά ενίσχυσης του “Αττίλα” με Α/Κ πυροβόλα Firtina
Πληροφορίες αναφέρουν κίνηση πλοίων από την Μερσίνα με κατεύθυνση προς την Κερύνεια. Το ΓΕΕΦ αποφασίζει να θυσιάσει ένα ακόμα από τα πολύτιμα Aerostar για να εξαγάγει στοιχεία βολής για τους ΜΜ40 Block3. Ο εκτοξευτής βρισκόταν καλά κρυμμένος σε χώρο πλησίον των Βρετανικών Βάσεων Δεκέλειας. Τρία βλήματα Exocet εκτοξεύονται και πετώντας πάνω από το Κάβο Γκρέκο παίρνουν κατεύθυνση προς την περιοχή της Καρπασίας την οποία και διασχίζουν με βόρειο-δυτική πορεία. Πλέον στο πέλαγος μπροστά τους είναι ευδιάκριτο το Iskenderun που μεταφέρει ενισχύσεις από Ταξιαρχίες της Ανατολικής Τουρκίας με μόνη συνοδεία 2 κορβέτες κλάσης Burak. Το άοπλο πλοίο δεν έχει τύχη, όπως ούτε κι οι επιβαίνοντες. Η δέσμευση των κύριων Μονάδων του TDK από το ΠΝ σήμαινε εξαρχής μοναχικό και επικίνδυνο δρομολόγιο.
Έχουν περάσει 10 μέρες από το βράδυ της έναρξης των επιχειρήσεων. Τα κέρδη των Τούρκων στην Κύπρο είναι ανύπαρκτα και με πολύ μεγάλο κόστος. Η Ε.Φ άντεξε και επέτρεψε στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις να ασχοληθούν απερίσπαστες με το θέατρο Ανατολική Μεσόγειος-Αιγαίο-Έβρος. Ψηλό το κόστος και για τους δύο Ελληνικούς Στρατούς αλλά είναι ξεκάθαροι νικητές, κυρίως στο πολιτικό επίπεδο. Μαζί με τις κηδείες των νεκρών ξεκινά η προσπάθεια ανοικοδόμησης και επανεξοπλισμού. Η πόλεμος μπορεί να τελείωσε αλλά όχι ο αγώνας. Αυτό που άλλαξε είναι ότι ο λαός σε Ελλάδα και Κύπρο βλέπει ξεκάθαρα ότι μπορούμε. Μπορούμε και για περισσότερα.
Σημειώσεις:
Γενικά: Το πιο πάνω κείμενο είναι προϊόν μυθοπλασίας. Δεν περιέχει ούτε πραγματικά στοιχεία ούτε οποιαδήποτε διαβαθμισμένη πληροφορία. Σκοπός του συντάκτη είναι η προτροπή σε δουλειά και η αποφυγή της κλάψας ότι τα UAV είναι το απόλυτο όπλο και δεν υπάρχει σωτηρία. Ούτε το απόλυτο όπλο είναι και σαφώς και υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισης. Γι αυτό και το κείμενο περιστρέφεται γύρω από την δράση τους. Δεν υπονοεί ότι οι επιχειρήσεις είναι μονοδιάστατες.
Σημ.1. Το μικρό βάθος του θεάτρου επιχειρήσεων επιβάλλει στην Ε.Φ. να αναπτύσσει τέτοια στρατηγικά συστήματα σε ευάλωτες περιοχές. Δυστυχώς δεν μπορεί να νικηθεί η γεωγραφία.
Σημ.2. Τέτοιου διαμετρήματος οπλισμό έχουν και οι Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις.
Σημ.3. Οι Τούρκοι αποφεύγουν να χαρακτηρίζουν τους Ελληνοκύπριους ως τέτοιους, Έλληνες. Προτιμούν κάτι σαν «Χριστιανοί».
Σημ.4. Μοιραία επίπτωση της διαφοροποίησης της εφεδρείας από το ενεργό και μόνιμο προσωπικό. Αν ο έφεδρος παρουσιαστεί με «κατσαρόλα» και «τιράντες» ενώ ο Λοχαγός του φορά Kevlar και αλεξίσφαιρο δικαίως θα αντιδράσει.
Σημ.5. Άκαμπτο δόγμα μπορεί να θεωρηθεί η προσκόλληση στην διατήρηση εδάφους, έναντι της καταστροφής του εχθρού.
Σημ.6. Τα UAV παραμένουν ευάλωτα σε ένα περιβάλλον έντονων αεροπορικών επιχειρήσεων και ο χρήστης τους δεν μπορεί να επαναπαυθεί στην απερίσπαστη χρήση τους ούτε στους αριθμούς τους. Σοβαρότερο κίνδυνο σε τέτοιο περιβάλλον αποτελούν τα «φονικά UAV» ή «καμικάζι». Οι ελικοφόροι «πύραυλοι πλέυσης» που έχουν την επιπλέον ικανότητα της «περιπολίας» (Loiter).
Σημ.7. Αυτό θα μπορούσε να ήταν μια επιχειρησιακή διάσταση του «Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου».
Σημ.8. Ίσως το πιο «επιστημονικής φαντασίας» σημείο του κειμένου. Δυστυχώς.
Σημ.9. Η μεθοδολογία στην εργασία αποτρέπει, στο μέτρο του δυνατού, τα λάθη και τις παραλείψεις, αλλά κυρίως την επικράτηση «προσωπικών απόψεων».
Σημ.10. Ούτε οι μόνοι, ούτε ίσως οι κύριοι άξονες. Το κείμενο εδώ επιχειρεί να οπτικοποιήσει κάποια παραδείγματα.
Σημ.11. Το ότι ένα σύστημα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει ένα συγκεκριμένο κίνδυνο δεν το καθιστά αυτόματα και άχρηστο ή ξεπερασμένο. Όλα είναι σχετικά ασφαλώς.
Σημ.12. Η ιστορία της προμήθειας των PLZ45 είναι ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα.
Σημ.13. Η εξέλιξη και η προσαρμογή σε νέα δεδομένα δεν απαιτεί εκ βάθρων αναδόμηση. Απαιτεί όμως ευελιξία και όχι προσήλωση σε παρωχημένες τακτικές.
Σημ.14. Τα ερευνητικά τμήματα πανεπιστημίων και λοιπών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων μπορούν να συνεισφέρουν πολλά στην άμυνα μιας χώρας, ειδικά όταν υπάρχει θεσμοθετημένος τρόπος εκμετάλλευσης τους.
Σημ.15. Όσοι ασχολούνται με την άμυνα πρέπει να συνειδητοποιούν ότι διαχειρίζονται ζωές. Και η αποτυχία τους θα στοιχίσει σε ζωές. Δεν είναι χώρος για βολέματα και «ως αδελφέ».
Σημ.16. Ότι δεν εφαρμόζεται κατ’ επανάληψη πρακτικά ΔΕΝ θα εφαρμοστεί στις επιχειρήσεις. Αν διαφύλαξες από την φθορά τις διόπτρες, ή τα δίχτυα, ή τους ασύρματους διατηρώντας τα σε αποθήκευση και όχι στην εκπαίδευση έχεις ακυρώσει τους λόγους προμήθειας τους και τα οφέλη χρήσης τους.
Σημ.17. Οι εταιρείες είναι υπαρκτές αλλά δίνονται σαν παράδειγμα διότι βολεύει το σενάριο. Υπάρχουν πολλές άλλες.
Σημ.18. Η έγνοια για ακούσια διαρροή κρίσιμων πληροφοριών εκ των έσω πρέπει να ανησυχεί πάντα.
Σημ.19. Η αμυντική οργάνωση δεν σταματά ποτέ και η οργάνωση εδάφους επίσης.
Σημ.20. Σκοπός πρέπει να είναι η καταστροφή του εχθρού και όχι η διαφύλαξη χωραφιών και σπιτιών.
Σημ.21. Η διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου πολλές φορές είναι μερικά εκατοστά εδάφους και η αποτυχία εκμετάλλευσης ή προετοιμασίας τους.
Σημ.22. Εντελώς υποθετική εκτίμηση
Σημ.23. Ο @ain92ru δίνει μερικές πληροφορίες ως προς τα ύψη πτήσης των ΤΒ2
Σημ.24. Οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες διαθέτουν δυνατότητες που πρέπει να τυγχάνουν εκμετάλλευσης από τα ελληνικά κράτη.
Σημ.25. Εδώ δίνεται ένα παράδειγμα του όγκου των πληροφοριών που πρέπει να τυγχάνουν ανάλυσης. Στο ίδιο παράδειγμα, αντί λαθρομετανάστες θα μπορούσε να είναι οποιοσδήποτε άλλος όπως υπόκοσμος κλπ.
Σημ.26. Αιφνιδιασμός από τον εχθρό σημαίνει αποτυχία των υπηρεσιών πληροφοριών και αυτών που τις διαχειρίζονται.
Σημ.27. Το μέρος αυτό θέλει να τονίσει την σημασία της ύπαρξης ικανοποιητικού αριθμού ενεργής δυνάμεως. Κι εδώ σημαίνει Θητεία!
Σημ.28. Δυστυχώς δεν υπάρχει τρόπος μηδενισμού των απωλειών. Πόλεμος σημαίνει νεκρούς, τραυματίες, αιχμαλώτους. Σωστή προετοιμασία περιορίζει τους αριθμούς αλλά ποτέ δεν θα τους μηδενίσει.
Σημ.29. Proelasi.com «Ελληνικοί Στρατοί και Ελεύθεροι Σκοπευτές. Σχέση ανύπαρκτη»
