4 δεκαετίες ΑΙΜ-120 AMRAAM: Ο πύραυλος που άλλαξε το σύγχρονο πεδίο αεροπορικής μάχης

Πριν από 30 χρόνια, στις 4 Απριλίου AIM-120 AMRAAM, αποτέλεσμα συνεργασίας των εταιρειών Hughes και Raytheon πέρασε το «τελικό τεστ» του αποδεικνύοντας (proof of concept) την ικανότητά του να εμπλέκει πολλαπλούς στόχους ταυτόχρονα.

Κατά την διάρκεια της δοκιμής επίδειξης, τέσσερεις πύραυλοι του τύπου εκτοξεύτηκαν εναντίον ισάριθμων ιπτάμενων στόχων QF-102A Delta Dagger. Ο πύραυλος πέτυχε τρία απευθείας χτυπήματα και ένα ένα σχεδόν απευθείας χτύπημα (που όμως επίσης κατέρριψε τον στόχο).
Πρέπει να σημειωθεί ότι η πρώτη επιτυχής δοκιμή του πύραυλου έγινε το 1982 από ένα μαχητικό αεροσκάφος F-16 Fighting Falcon της τότε General Dynamics της αμερικανικής Αεροπορίας Ο στόχος ήταν και τότε ένα QF-102A Delta Dagger το οποίο καταστράφηκε.
Παρόλο που η ικανότητα μαζικής εμπλοκής πολλαπλών στόχων προϋπήρχε με την μορφή του ΑΙΜ-54 Phoenix σε συνεργασία με το τερατώδες AWG-9 του F-14, ήταν η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε σε μέσης εμβέλειας πύραυλο, που θα μπορούσε να πιστοποιηθεί εύκολα και μαζικά σε οποιοδήποτε μαχητικό αεροσκάφος.

Ο ΑΙΜ-120 ήταν η απάντηση στις μέτριες έως κακές επιδόσεις που παρουσίασε ο πολλά υποσχόμενος ΑΙΜ-7 στο πεδίο μάχης του Βιετνάμ. Τελικά σε ένα οξύμωρο της ιστορίας, ο ΑΙΜ-7 «πήρε το αίμα του πίσω», αφού στον πόλεμο του Κόλπου ήταν το βασικό όπλο αερομαχίας των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, καθώς ο ο ΑΙΜ-120 δεν είχε ακόμα ολοκληρώσει πλήρως την ανάπτυξή του.
Πράγματι, στον πόλεμο του Κόλπου, οι 38 από τις 39 καταρρίψεις ιρακινών αεροσκαφών επιτεύχθηκαν με ΑΙΜ-7, που βέβαια μέχρι τότε είχε εξελιχθεί από την εποχή του πολέμου του Βιετνάμ.

Η πρώτη χρήση του ΑΙΜ-120 σε πόλεμο ήταν λίγα χρόνια αργότερα στις επιχειρήσεις πάνω από την Σερβία, όπου αμερικανικά και συμμαχικά αεροσκάφη έκαναν μαζικά χρήση του νέου τότε ΑΙΜ-120Β, με μάλλον μέτρια αποτελέσματα, αφού στην πράξη χρειάζονταν αρκετοί ΑΙΜ-120 για την κατάρριψη ενός και μόνο σέρβικου αεροσκάφους – είχε καταγραφεί περίπτωση όπου ολλανδικά F-16 εκτόξευσαν τέσσερις ΑΙΜ-120 για να καταρρίψουν ένα MiG-29.
Από τότε βέβαια έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι, κι ο πύραυλος έχει φτάσει πλέον στην έκδοση AIM-120D όπου έχει νέες εξελιγμένες δυνατότητες πέρα βέβαια από την σημαντικά αυξημένη εμβέλεια. Ικανότητα χρήσης ως όπλο κοντινής αερομαχίας, ικανότητα χρήσης ως όπλο αυτοάμυνας ενάντια σε άλλους επερχόμενους πύραυλους, ικανότητα επιλογής κι εμπλοκής δευτερεύοντος στόχου κι άλλα πολλά.
Ο ΑΙΜ-120 είναι σχεδόν αποκλειστικά το βασικό όπλο αερομαχίας του δυτικού οπλοστασίου, κι εξοπλίζει αποκλειστικά τις αμερικανικές Ένοπλες Δυνάμεις και τους περισσότερους συμμάχους τους, με μικρό ανταγωνισμό από MICA και Meteor.