Λήγει η ρωμαϊκή πολιορκία του εβραϊκού φρουρίου της Μασάντα με την διάρρηξη του εξωτερικού τείχους και τη μαζική αυτοκτονία των 960 Ζηλωτών υπερασπιστών του. H πολιορκία ήταν η τελευταία πράξη της Μεγάλης Ιουδαϊκής επανάστασης.
Μετά την καταστροφή και πυρπόληση της Ιερουσαλήμ και του ναού του Σολομώντα, οι τελευταίοι Ιουδαίοι Ζηλωτές με τις οικογένειές τους υπό την καθοδήγηση του Ελαζάρ Μπεν Γιαΐρ κλείστηκαν στη Μασάντα, το θερινό παλάτι του βασιλιά Ηρώδη του Μεγάλου, που βρισκόταν σε φύσει οχυρή θέση με ισχυρά τείχη και προμήθειες.
Το 72 μ.Χ. ο Ρωμαίος κυβερνήτης της Ιουδαίας Λούκιος Φλάβιος Σίλβα οδήγησε την 10η Λεγεώνα “Fretensis” με πολλούς βοηθητικούς (4.800 λεγεωνάριους και κάπου 10.000 σκλάβους και υπηρέτες) στην περιοχή και απαίτησε την παράδοση των εβραίων επαναστατών. Στην άρνηση του Ελαζάρ οι Ρωμαίοι περιχαράκωσαν το βράχο της Μασάντα με ένα “circumvallatium” (περίκλειστο τείχος), μια σειρά οχυρωματικών έργων, που σκοπό είχαν να αποκλείσουν κάθε επικοινωνία των πολιορκημένων ενώ 9 μικρά στρατόπεδα στήθηκαν σε τακτά διαστήματα για την επάνδρωση του τείχους.
Καθώς τα πολιορκητικά μηχανήματα απέτυχαν να βλάψουν τους πολιορκημένους, ξεκίνησε η κατασκευή μιας ράμπας που θα οδηγούσε έναν πολιορκητικό κριό στο ύψος των τειχών. Η ράμπα τελείωσε την άνοιξη του 73 μ.Χ. και στις 16 Απριλίου επετεύχθη καταστροφή του τείχους και είσοδος των Ρωμαίων στην ακρόπολη. Εκεί όμως ανακάλυψαν τα νεκρά σώματα των επαναστατών, που το προηγούμενο βράδυ αλληλοσκοτώθηκαν για να μην αιχμαλωτιστούν και ατιμαστούν.
Σύγχρονοι ιστορικοί αμφισβητούν την ακρίβεια της εξιστόρησης της μαζικής αυτοκτονίας, που βασίζεται μόνο στη διήγηση του ανακριβούς ιστοριογράφου Ιωσήπου. Νέες ανασκαφές δεν αποκάλυψαν ίχνη βίας σε τέτοιο βαθμό που εξιστορεί ο τελευταίος στο έργο του “Οι πόλεμοι των Εβραίων”. Μόλις 28 σκελετοί έχουν ανακαλυφθεί ως τώρα στις πολυάριθμες ανασκαφές στον βράχο, εκ των οποίων οι 9 ανήκουν σε μια ομάδα εξαιρετικά νεαρών ατόμων (30-12 ετών) εντός των κτιρίων και οι υπόλοιποι 19 σε μια ομάδα ανδρών 35-50 ετών που ίσως αποτελούν μέρος των απωλειών της 10ης Λεγεώνας ή άνδρες της φρουράς μετά την κατάληψη της τοποθεσίας.
Ωστόσο, πολιτικοί λόγοι που υποτάσσουν ιστορικές μνήμες στην “αλήθεια του κράτους” και της εθνογένεσης των νεαρών κρατών, θέλουν τη θυσία της Μασάντα ως ένα καταλυτικό γεγονός της ιστορίας του Ισραήλ. Η Μασάντα αποτελεί χώρο τελετουργικής ορκομωσίας του Σώματος των Τεθωρακισμένων της IDF (Iσραηλινή Δύναμη Άμυνας) και η επέτειος εορτάζεται από το σύγχρονο εβραϊκό κράτος ως εθνική, ανάλογη με τη δική μας Μάχη των Θερμοπυλών, ως ύστατο παράδειγμα αυτοθυσίας και αυταπάρνησης.
