Α-26A Counter Invader: Μυστικές επιχειρήσεις ‘over the Trail’ (β΄ μέρος)  

Στην εποχή των τζετ, το πλέον κατάλληλο αεροσκάφος για το κυνήγι φορτηγών στο δαιδαλώδες δίκτυο του Ho Chi Minh Trail ήταν το παλιό, καλό Invader, ο βετεράνος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της Κορέας. «Το Α-26 ήταν ο καλύτερος ‘φονιάς’ φορτηγών στην Νοτιοανατολική Ασία» δηλώνει κατηγορηματικά ο Τζέϋ Νόρτον. Το ξέρει διότι ως πιλότος πετούσε ένα από αυτά.
Το Α-26Α Counter Invader ήταν το ιδανικό αεροπλάνο για τον κρυφό πόλεμο των Αμερικανών στο Λάος στην προσπάθειά τους να αναχαιτίσουν την ροή εφοδίων προς το Βιετνάμ: διέθετε τον σωστό συνδυασμό ισχύος πυρός, χρόνου παραμονής πάνω από τον στόχο και ανθεκτικότητας. Το μυστικό ήταν πως δεν επρόκειτο για ένα απλό Invader.
Η συντριβή του Β-26 στο Hurlburt Field της Φλόριντα τον Φεβρουάριο του 1964 κανονικά θα σήμανε το τέλος της επιχειρησιακής εκμετάλλευσης του τύπου. Αντί γι’ αυτό, η USAF ανέθεσε στην εταιρία On Mark Engineering στο Van Nuys της Καλιφόρνια συμβόλαιο ύψος 16 εκατ. δολαρίων για την ανακατασκευή 40 αεροσκαφών. Τα περισσότερα ήλθαν από ένα στοκ περίπου 300 Invader στο «νεκροταφείο» αεροπλάνων της βάσης Davis-Monthan, στην Αριζόνα, έτοιμα να κοπούν για το αλουμίνιό τους.

Τα αναβαθμισμένα αεροσκάφη χαρακτηρίσθηκαν Β-26Κ. Είχαν ενισχυθεί δομικώς, διέθεταν διπλά χειριστήρια, νέα όργανα, ισχυρότερους κινητήρες P&W R-2800-52W των 2.500 hp με σύστημα έκχυσης ύδατος (water injection) για επιπλέον ισχύ σε ορισμένες φάσεις της πτήσης, τρίφυλλες έλικες Hamilton-Standard με τετραγωνισμένα ακροπτερύγια και δυνατότητα πλήρους αναστροφής βήματος, συν μεγαλύτερη εμβέλεια χάρη στις μόνιμα τοποθετημένες δεξαμενές καυσίμου στα ακροπτερύγια, χωρητικότητος 165 γαλλ. εκάστη, οι οποίες αύξαναν την ακτίνα δράσης από τα 241 στα 575 μίλια.
Επίσης διέθεταν αυξημένες δυνατότητες οπλισμού με την προσθήκη τεσσάρων φορέων ανάρτησης βομβών –πέραν των 8 πολυβόλων στο ρύγχος. Όσα αεροσκάφη είχαν ακόμη πυργίσκους, τους έχασαν. Οι Σμιθ και Χέιζ δεν θα ξεχάσουν την ημέρα που παρέλαβαν ένα Β-26Κ από το αεροδρόμιο Van Nuys.
«Ήταν σαν καινούργιο –μύριζε όπως ένα νέο Volkswagen» θυμάται ο Τομ Σμιθ. «Πετούσε όπως πριν. Όμως τώρα ‘σφύριζε’… Πιο δυνατό, πιο στιβαρό, το καταλάβαινες στην απογείωση. Και ευπρόσδεκτα πιο ισχυρό». Η μεγίστη ταχύτητα πλεύσης ήταν πλέον 305 μίλια/ώρα, αυξημένη κατά 29 μίλια, ενώ το μέγιστο οπλικό φορτίο ανήλθε από τις 7.500 λίβρες στις 12.000: οι εσωτερικώς μεταφερόμενες 4.000 λίβρες φορτίου παρέμειναν ως είχαν όμως κάτω από τις πτέρυγες μετέφερε τώρα 8.000 λίβρες.
Ο οπλισμός του Β-26Κ περιελάμβανε από καλάθους ρουκετών LAU-3A μέχρι βόμβες Μ117 των 750 λιβρών, Mk.82 και περιλήπτες βομβίδων SUU-14A. Για το κυνήγι φορτηγών το Counter Invader επεφύλασσε μερικές ακόμη εκπλήξεις, όπως τους περιλήπτες εμπρηστικών βομβών θερμίτη Μ31 και Μ32 της εποχής του Β΄ΠΠ (γνωστούς και ως ‘funny bombs’ επειδή έμοιαζαν σαν θερμοσίφωνες με πτερύγια) και βόμβες ναπάλμ BLU-23 ή BLU-27 των 500 και 750 λιβρών αντίστοιχα.

Τα πρώτα οκτώ αεροσκάφη του 609^th Air Commando Squadron έφθασαν στην αεροπορική βάση Nakhon Phanom της Ταϊλάνδης στις 18 Ιουνίου 1966. Έναν μήνα πριν την ανάπτυξή τους χρειάσθηκε να αλλάξουν για μια ακόμη φορά ονομασία καθώς η κυβέρνηση της Μπανγκόκ αισθανόταν άβολα να σταθμεύουν στο έδαφός της «βομβαρδιστικά» που εκτελούσαν πολεμικές αποστολές εναντίον γειτονικών χωρών. Εφόσον ένα επιθετικό αεροσκάφος από τεχνικής απόψεως… δεν ήταν βομβαρδιστικό, τα αεροπλάνα μετονομάσθηκαν σε Α-26Α. Άλλωστε το Invader έδειχνε πιο σπορτίφ από ένα βομβαρδιστικό για να μοιάζει με τέτοιο!
Ενδεικτικό της ονοματολογικής σύγχυσης είναι ότι όσοι πέταξαν με το Invader αναφέρονται μέχρι σήμερα σε αυτό ανάλογα με την εποχή που το γνώρισαν: για τα πληρώματα που επάνδρωσαν τον τύπο από το 1948 έως τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60, είναι ακόμη το Β-26. Για αυτούς που το πέταξαν στον Β΄ ΠΠ και στα μέσα της δεκαετίας του ’60 στο Βιετνάμ, είναι το Α-26.

Αυτό που δεν άλλαξε στις αποστολές πάνω από το Λάος ήταν το χαρακτηριστικό κλήσης ‘Nimrod’ –από τον Νεμρώδ, τον «πανίσχυρο κυνηγό» της Βίβλου. Μόνο που τα θηράματα των Α-26Α ήταν διαφορετικά. Φορτηγά, χώροι σταθμεύσεως, αποθήκες καυσίμων και πυρομαχικών, στρατώνες, καταυλισμοί και κέντρα διοίκησης, όλα κρυμμένα κάτω από την αδιαπέραστη κάλυψη της ζούγκλας. Η νύχτα όμως θα έπαυε να παρέχει άσυλο.
Μια τυπική έξοδος προέβλεπε πτήση στα 5.500 με 6.500 πόδια, με την βοήθεια του TACAN (Tactical Air Navigation) που έδινε θέση και ακτίνα, μέχρι την περιοχή περιπολίας. «Πάνω από την περιοχή του στόχου πέφταμε στα 2.000-3.000 πόδια. Το FAC έριχνε έναν έως τρείς «κορμούς» (επίγειες φωτοβολίδες που λαμπύριζαν σαν κούτσουρο στην φωτιά) και κατόπιν ο ελεγκτής μετέδιδε μέσω ασυρμάτου το υψόμετρο του στόχου, εδαφικά ή άλλα εμπόδια που θα έπρεπε να προσέχουμε και πρότεινε κατευθύνσεις επίθεσης και εξόδου.
Ο πιλότος του FΑC χρησιμοποιούσε διόπτρα ‘starlight’ για να βλέπει την κίνηση στο Μονοπάτι και να αναφέρει την θέση της, π.χ φορτηγά στα 100 μ βορειοανατολικά του «κορμού». Ο ναυτίλος ετοίμαζε το οπλικό φορτίο για άφεση και ο πιλότος έβαζε το Α-26 σε βύθιση 30 μοιρών. Κατά την βύθιση ο ναυτίλος ανέφερε στον χειριστή το υψόμετρο ενώ αυτός συγκεντρωνόταν στις φωτοβολίδες και στον στόχο που πλησίαζε γρήγορα. «Μετά έριχνα τις βόμβες και τραβούσα» λέει ο Τζέϋ Νόρτον.
Μερικές φορές κάποιο φορτηγό ανατιναζόταν φλεγόμενο. Άλλες φορές όμως τεράστιες δευτερεύουσες εκρήξεις σήμαιναν ότι οι βόμβες είχαν πετύχει σταθμευμένα οχήματα γεμάτα πολεμοφόδια… Υπήρχαν και φορές βεβαίως που η επίθεση μέσα στην νύχτα άφηνε πίσω της απλώς κρατήρες, σαν σεληνιακό τοπίο. Στην επόμενη έξοδο το πλήρωμα ίσως ήταν πιο τυχερό.

Καθ’ όλη την διάρκεια της νύχτας τα ‘Nimrod’ πετούσαν ανεξάρτητα, αναχωρώντας από την Nakhon Phanom κατά διαστήματα με προορισμό συγκεκριμένους τομείς του Ho Chi Minh Trail. Ωστόσο δεν ήταν τα μόνα αεροπλάνα πάνω από το Λάος.
Εκτός από το FAC (Ο-2, C-123 ή C-130) μπορεί να είχαν παρέα κάποιο C-130 ‘Blind Bat’ που έριχνε φωτιστικές, Α-4 του Ναυτικού τα οποία δεν έβρισκαν στόχους στο Βιετνάμ, F-4 και B-57B Tropic Moon II της Αεροπορίας… «To Ho Chi Minh Trail μπορούσε να γίνει πολυσύχναστο μέρος. Το ενδεχόμενο εναέριας σύγκρουσης ήταν σοβαρός λόγος ανησυχίας και μερικές φορές είχαμε πέσει σε jet wash» τονίζουν.

Τα τζετ έρχονταν και έφευγαν γρήγορα αλλά τα Α-26 έμεναν πάνω από τον στόχο. «Έχοντας άφθονο καύσιμο, περιμέναμε να προκύψει κάτι» λέει ο Νόρτον. Αυτό βέβαια έδινε στους πυροβολητές του εχθρού τον χρόνο για να βάλλουν εναντίον τους. Τα αντιαεροπορικά πυρά και άλλα αίτια διεκδίκησαν καμμιά δωδεκαριά χαμένα Α-26.
Τα αεροπλάνα δέχονταν τακτικά πυρά από αθέατα Α/Α πυροβόλα των 37 χιλ. ή και μεγαλύτερου διαμετρήματος, κρυμμένα κάτω από τον σκοτεινό θόλο της τροπικής βλάστησης. Όσο πιο μακρύ έδειχνε το τροχιοδεικτικό καθώς περνούσε δίπλα μας, τόσο κοντύτερα ήταν. Όταν βλέπαμε τροχιοδεικτικά να πλησιάζουν, αρχίζαμε break δεξιά ή αριστερά…»
Με τον καιρό οι πιλότοι έμαθαν μερικά κόλπα για να ξεγελούν τους πυροβολητές. «Τους αφήναμε να μαντεύουν (πού βρισκόμασταν) κρατώντας τις έλικες ασυγχρόνιστες. Αυτό κάνει έναν θόρυβο ‘χμμμμ-μαμμ-μαμμ-μαμμ’ που κάνει πολύ δύσκολο για κάποιον στο έδαφος να προσδιορίσει από πού έρχεται» λένε βετεράνοι χειριστές. Ακόμη και τα καλύτερα κόλπα δεν μπορούσαν να κρατούν για πάντα μακριά τα εχθρικά πυρά. Όμως το Invader ήταν τρομερά ανθεκτικό και τις περισσότερες φορές έφερνε το πλήρωμα πίσω.
Ο Κεν Γιάνσυ μπορεί να το επιβεβαιώσει. Το αεροπλάνο του υπέστη ζημιές μάχης αρκετά σοβαρές για να χρειαστεί αντικατάσταση ολόκληρο το ουραίο τμήμα –τρείς φορές! Τα πλήγματα, όλα από βλήματα των 37 mm, ήταν στο κάθετο σταθερό, στα οριζόντια σταθερά ή και στα δύο, κάνοντας την πτήση μέχρι την Nakhon Phanom… αξέχαστη εμπειρία. Παρά τις 217 πολεμικές αποστολές που πέταξε, κανείς δεν κατάφερε να τον καταρρίψει. Δικαιολογημένα, μόνο επαίνους έχει για το σκληροτράχηλο Α-26.

«Ήταν σαν να πετάς με μαχητικό. Το αεροπλάνο έκανε ό,τι ήθελα να κάνει» δηλώνει. «Τόσο ωραίο στο πέταγμα… Δεν θα βρεις κάποιον που να το έχει πετάξει και να μην εντυπωσιάστηκε πραγματικά από αυτό» λέει ο Τομ Σμιθ. «Είχε μια αίγλη, μια γοητεία». Όσο και να πιέσεις τους αεροπόρους που πέταξαν μαζί του, τα μόνα αρνητικά που μπορούν να βρουν είναι η έλλειψη εκτινασσόμενων καθισμάτων και ότι ήταν πολύ αργό για επιχειρήσεις την ημέρα. «Η σωτηρία μας ήταν που πετούσαμε νύχτα» τονίζει ο ναυτίλος Φρανκ Νέλσον.
Οι «άνωθεν» πιέσεις για μια Αεροπορία μόνο με τζετ ήταν ο λόγος που τον Νοέμβριο του ’69 τα Α-26Α πέταξαν τις τελευταίες τους αποστολές και αποσύρθηκαν από τις επιχειρήσεις, πιστεύουν αρκετοί Air Commandos. Έχοντας πολεμήσει σε τρείς πολέμους, το Invader ποτέ δεν αποσύρθηκε πραγματικά, κάνοντας πάντα αυτό που ήξερε καλά να κάνει, από τον Β΄ ΠΠ μέχρι το Βιετνάμ: επιθέσεις, βομβαρδισμούς και πολυβολισμούς με τον ίδιο δοκιμασμένο, low-tech, τρόπο.
Οι αποστολές ‘hunter-killer’ κατά των εχθρικών εφοδιοπομπών πάνω από το νότιο Λάος απέδειξαν ότι ο «παλιός είναι αλλιώς». Ώσπου ήλθε η ώρα της απόσυρσης και για τα A-26. Όπως αυτά είχαν αντικαταστήσει τα αργά και ευάλωτα AC-47D πάνω από το ‘Trail’, την θέση τους θα έπαιρναν βαρύτερα οπλισμένα gunships με εξειδικευμένα ηλεκτρονικά μέσα για το κυνήγι φορτηγών στο σκοτάδι και δυσοίωνα ονόματα, τα ΑC-119K ‘Stinger’ και AC-130 ‘Spectre’.
Αλέξανδρος Θεολόγου