Μια πολύ ενδιαφέρουσα περιγραφή παρουσίασε ο χρήστης Hamid στο Twitter (που μεταδίδει νέα από την περιοχή του Καυκάσου) για το πως το Αζερμπαϊτζάν κατάφερε να εξουδετερώσει την αεράμυνα της Αρμενίας στο πρόσφατο πόλεμο στο Ναγκόρνο Καραμπάχ, όπου σημαντικό ρόλο έπαιξαν τα τουρκικά μη επανδρωμένα Bayraktar TB2.
Έτσι περιγράφεται πως αρχικός στόχος στη σύνθετη αρμενική αεράμυνα που αποτελούνταν από πυροβολαρχίες S-300, αυτοκινούμενα 9K33 OSA (24 τον αριθμό) και 6 οχήματα TOR, ήταν να καταστραφούν στην πρώτη επίθεση αρκετά OSA.
Το Αζερμπαϊτζάν αρχικά έκανε μια μεγάλη κινητοποίηση στον αέρα με UAV και UCAV, με ελικόπτερα αλλά και αεροσκάφη Su-25, ώστε να κινητοποιηθεί η αρμενική αεράμυνα, που όμως ήταν εκτός βολής. Τα περισσότερα αεροσκάφη ήταν μη επανδρωμένα για να «παράγουν» ίχνη στα αρμενικά ραντάρ. Μετά ακολούθησε αποστολή παλαιών διπλάνων Antonov An-2, τα γνωστά μικρά σοβιετικά μεταφορικά της δεκαετίας του ’50. Αυτά απογειώθηκαν κανονικά, ο πιλότος στη συνέχεια πήδηξε με αλεξίπτωτο και τα αεροσκάφη κινήθηκαν αυτόνομα (έχοντας υποστεί τις απαραίτητες μετατροπές) προς τις αρμενικές γραμμές, ώστε να στοχοποιηθούν και να ξοδευτούν στην κατάρριψη τους το απόθεμα πυραύλων των αυτοκινούμενων συστημάτων αεράμυνας. Τα Antonov ήταν -πάντα σύμφωνα με την περιγραφή- και γεμάτα εκρηκτικά, οπότε αν δεν καταρρίπτονταν, θα έπεφταν στις αρμενικές γραμμές δημιουργώντας σύγχυση (υποθέτουμε πως η πτώση τους δεν μπορεί να ήταν ακριβείας), αλλά και θα «έπειθαν» τους Αρμενίους ότι η επίθεση τους είναι σημαντικής αξίας.
Τα επόμενα κύματα της ίδιας επίθεσης είχαν ως εξής: Μη επανδρωμένα διαφόρων τύπων, ισραηλινά Harops, SkyStrikers και Orbiter 1K, επιτέθηκαν στα αυτοκινούμενα αντιαεροπορικά των Αρμενίων, τα οποία πλέον είχαν αποκαλυφθεί με τις βολές τους. Σε επόμενο κύμα προηγήθηκε «επίθεση» με ηλεκτρονικούς παρεμβολείς ώστε να διευκολυνθεί η δίοδος των τουρκικής κατασκευής Bayraktar TB2 που αναζητούσαν στόχους, κάτι που επαναλήφθηκε και κατά των πυροβολαρχιών S-300. Τέλος ακολούθησε επίθεση με πυραύλους Spike NLOS από ελικόπτερα που πετούσαν χαμηλά (το Αζερμπαιτζάν έχει εξοπλίσει με αυτούς τα Mil Mi-17 που διαθέτει).
Εφόσον η παραπάνω περιγραφή είναι ακριβής, διαπιστώνουμε πως οι Αζέροι σχεδίασαν ένα κλασικό πλάνο εξουδετέρωσης αεράμυνας με πολλά «δολώματα», που υποχρέωσαν τους Αρμενίους να αποκαλύψουν τις θέσεις κάλυψης των αντιαεροπορικών τους. Και μετά, με εικονικές επιθέσεις και ηλεκτρονικό πόλεμο δημιούργησαν «χώρο» για να εισχωρήσουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη τους, τα οποία είχαν σε αφθονία, ώστε να εξουδετερώνουν ένα-ένα τα αρμενικά συστήματα, που ήταν σε μόνιμη σύγχυση από τον κορεσμό στόχων-ψευδοστόχων. Το τελικό κύμα με ελικόπτερα και πυραύλους αέρος-εδάφους μεσαίας ακτίνας δράσης, πάνω από 20 χιλιόμετρα, ήταν το μόνο που έγινε με επανδρωμένα μέσα, όπου πιθανολογούμε όμως πως θα κινήθηκαν με σχετική ασφάλεια καθώς θα είχε επικρατήσει χαοτική κατάσταση.
Αρμενία: «Τέσσερα μη επανδρωμένα αεροσκάφη καταρρίφθηκαν κοντά στο Γερεβάν»
Η αζερική «καινοτομία», την οποία ήδη τη γνωρίζουμε από πολλές πηγές, είναι ακριβώς η μαζική χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε ρόλους τόσο εντοπισμού, στοχοποίησης όσο και κρούσης της αντιαεροπορικής άμυνας της Αρμενίας. Η οποία λανθασμένα -κατά τη γνώμη μας- περιγράφεται ως «ανίκανη». Αυτή ήταν οργανωμένη με τυπικά δόγματα αεράμυνας (επικάλυψη συστημάτων, κινητικότητα φορέων, μετακίνηση σε θέσεις προκάλυψης κ.λπ.) τα οποία οι περισσότερες χώρες εφαρμόζουν. Ενώ τα ίδια τα οπλικά συστήματα που χρησιμοποίησαν οι Αρμένιοι ήταν τα γνωστά σοβιετικά και μετά-σοβιετικά ρωσικά, αξιοπρεπών επιδόσεων όχι όμως βέβαια ιδιαίτερα σύγχρονων. Αυτό που φάνηκε όμως στο σύντομο πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ήταν πως αυτές οι αεράμυνες πλέον είναι εύκολο να αποδιοργανωθούν και να εξουδετερωθούν από ένα δίκτυο πυκνών επιθέσεων από μη επανδρωμένα. Που κινούνται μεν αργά, αλλά δύσκολα στοχοποιούνται καθώς είναι μικρά σε μέγεθος, και μπορεί να αναλάβουν αποστολές με οριακές παραμέτρους ακριβώς γιατί είναι αναλώσιμα.
Σε ότι αφορά τα αζερικά οπλικά συστήματα έχει ήδη διαπιστωθεί, πέρα από την συνεισφορά των τουρκικών Bayraktar και η ισραηλινή υπεροχή σε μη επανδρωμένα αεροσκάφη διαφόρων μεγεθών (είναι σημαντική η ποικιλία που προσφέρεται) όπως βέβαια και η απόδοση των πυραύλων Spike. Λύσεις δηλαδή χαμηλού σχετικά κόστους για το όφελος που μπορεί να παρέχουν σε μια σύγχρονη σύγκρουση, που δεν απαιτεί κατ’ ανάγκη πανάκριβα μαχητικά και υψηλής αξίας βλήματα cruise για να πετύχει τον αντικειμενικό της στόχο.
