18.4 C
Athens
Τρίτη, 19 Μαρτίου, 2024
ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΑΠΟΨΕΙΣΟι εκρήξεις στην Βηρυτό είναι ο καταλύτης για γεωπολιτικές ανακατατάξεις 

Οι εκρήξεις στην Βηρυτό είναι ο καταλύτης για γεωπολιτικές ανακατατάξεις 

- Advertisement -

Γράφει ο Ηρακλής Μαρδύρης

Οι εκρήξεις στη Βηρυτό κόστισαν μέχρι στιγμής πάνω από 157 νεκρούς, 80 αγνοούμενους και πάνω από 5.000 τραυματίες. Κατοικίες υπέστησαν ζημιές σε ακτίνα μεγαλύτερη των δέκα χιλιομέτρων, 300.000 άνθρωποι έμειναν άστεγοι, νοσοκομεία υπέστησαν ζημιές όπως και πολλές υποδομές και τα αποθέματα τροφίμων είναι οριακά… Και όλα αυτά σε μία χώρα που είναι σε στάση πληρωμών, έχει επιβληθεί ένα είδος capital control και φυσικά κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Ο Λίβανος είναι μια πανέμορφη χώρα, με μεσογειακό κλίμα και ψηλά βουνά. Ένας κάτοικος της Βηρυτού σε δύο ώρες μπορεί να είναι σε ένα χιονοδρομικό κέντρο, να κάνει το σκι του το πρωί και το απόγευμα να κάνει ιστιοπλοΐα στην Μεσόγειο. Είναι πραγματικά κρίμα που οι Λιβανέζοι όχι μόνο δεν έχουν προοδεύσει, αλλά όντας θύματα τόσο των αυταπατών τους, των φανατισμών τους, των μικροσυμφερόντων όσο και των εξωτερικών παρεμβάσεων, υποφέρουν. 

(χιονοδρομικό κέντρο στο Λίβανο)

Υπήρξε τόπος σταυροφόρων και αυτή η κληρονομιά είναι ακόμα εμφανής. Ένα 45% του πληθυσμού του είναι χριστιανοί. Όμως σε αντίθεση με την πλειοψηφία των χριστιανών της ανατολής που ακολουθούσαν τον Πατριάρχη της Κωνσταντινούπολης, οι περισσότεροι (Μαρωνίτες) επέλεξαν τον Πάπα.  Είναι κυριολεκτικά ένα χωνευτήρι πολιτισμών και σύμφωνα με το CIA World Factbook αποτελείται από: 27% Σουνίτες, 27% Σιίτες, (54% μουσουλμάνοι), 21% Μαρωνίτες, 8% Έλληνες ορθόδοξους, 5% Έλληνες Καθολικούς Μελχίτες (απομεινάρια από το Πατριαρχείο της Αντιόχειας), 1% Προτεστάντες, 5,5% διάφορα άλλα χριστιανικά δόγματα (45% χριστιανοί) και 5,6% Δρούζοι (πολιτικά κατέχουν έδρα μουσουλμανικής κοινότητας, μαζί με τους Σιίτες, Σουνίτες, Αλεβίτες και Ισμαήλιδες, αλλά θρησκευτικά δεν ακολουθούν τους πέντε στύλους του Ισλάμ και έχουν στοιχεία Γνωστικισμού και Νεοπλατωνισμού στο δόγμα τους). Ιστορικά οι Μαρωνίτες και οι Δρούζοι βάλανε τις βάσεις για την ίδρυση του μοντέρνου Λιβάνου τον 18ο αιώνα.  

Μέχρι το τέλος του Α΄ΠΠ ανήκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία. Τοπικοί άρχοντες διοικούσαν και η βία μεταξύ τους ήταν συνηθισμένη, με αποτέλεσμα οι Οθωμανοί το 1865 να αναλάβουν τον αποκλειστικό έλεγχο, μια κίνηση όμως που γέννησε ένα έντονο εθνικιστικό κίνημα εναντίον τους. Η διάλυση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας βρήκε το Λίβανο υπό Γαλλικό έλεγχο, για μια ακόμα φορά μετά τις σταυροφορίες. Το 1926 οι Γάλλοι δημιούργησαν τη Δημοκρατία του Λιβάνου με κοινοβούλιο και σύνταγμα. Μετά τη συνθηκολόγηση της Γαλλίας στον Β΄ΠΠ, παρέμεινε υπό τον έλεγχο της Γαλλίας του Βισύ. Μάλιστα την ίδια περίοδο με τη Μάχη της Κρήτης, Γερμανικές δυνάμεις βρέθηκαν στο Λίβανο, τη Συρία και το Ιράκ για να βοηθήσουν τους εξεγερμένους Άραβες εναντίων των Βρετανών. Πολλοί ιστορικοί ισχυρίζονται ότι αυτή ήταν η μεγαλύτερη ευκαιρία των Γερμανών να κερδίσουν τον πόλεμο, αν έδιωχναν τους Βρετανούς από τη Μέση ανατολή, πέρα από τα πετρέλαια θα απομόνωναν τόσο την Ινδία όσο και τη Βόρειο Αφρική. Αυτό φυσικά δεν μπορούσαν να το ρισκάρουν οι Σύμμαχοι και ήδη από το 1941 ο Ντε Γκωλ βρέθηκε στην περιοχή και αναγνώρισε την ανεξαρτησία του Λιβάνου με το Λίβανο μεταπολεμικά να γίνεται ένα από τα ιδρυτικά μέλη του ΟΗΕ. Δυστυχώς οι περίοδοι σταθερότητας και προόδου ήταν λίγοι και μικροί. Ο Λίβανος έχει ένα δυσλειτουργικό σύνταγμα, παρόμοιο με αυτό που άφησε η αποικιοκρατία στην Κύπρο. Ο πρόεδρος πρέπει να είναι Μαρωνίτης, ο πρόεδρος του κοινοβουλίου Σιίτης, ο πρωθυπουργός Σουνίτης και οι αντιπρόεδροι του κοινοβουλίου και του πρωθυπουργού χριστιανοί ορθόδοξοι! 
Στον αραβοϊσραηλινό πόλεμο του 1948 ο Λίβανος πήρε το μέρος των Αράβων. Στο πολεμικό μέτωπο δεν έγινε τίποτα αξιομνημόνευτο αλλά η λήξη του βρήκε την χώρα με πάνω από 100.000 παλαιστίνιους πρόσφυγες οι οποίοι εγκλωβίστηκαν εκεί καθώς οι Ισραηλινοί δεν επιτρέπουν την επιστροφή τους. Επιπλέον η ήττα της PLO στην Ιορδανία είχε σαν αποτέλεσμα την παρουσία ακόμα περισσότερων παλαιστινίων που ήταν μάλιστα πιο μαχητικοί. Η δράση των παλαιστινίων από βάσεις στον Λίβανο, τόσο μέσα στη χώρα όσο και εναντίων του Ισραήλ εξελίχθηκε σε εμφύλιο πόλεμο μόλις οι δυνάμεις του Λιβάνου προσπάθησαν να περιορίσουν τη δράση τους και κατόπιν σε εισβολή των Ισραηλινών. Ο πόλεμος κράτησε μέχρι το 1990 και το τέλος του πέρα από μια κατεστραμμένη χώρα, βρήκε τον Συριακό στρατό στο Λίβανο και τους Ισραηλινούς να τον εγκαταλείπουν. Χωρίς ποτέ να εφαρμοστεί πλήρως η ειρηνευτική διαδικασία, το 2005 δολοφονήθηκε ο πρωθυπουργός Ραφίκ Χαρίρι που αποτέλεσε την αφορμή για την επανάσταση των Κέδρων η οποία απαιτούσε την αποχώρηση των Συριακών στρατευμάτων γιατί θεωρούσαν την Συρία ως υπαίτιο για τη δολοφονία, και επιπλέον με την απόσυρση των Ισραηλινών δεν υπήρχε λόγος παρουσίας τους. Χωρίς να έχει αποδειχθεί ποιος ήταν ο υπαίτιος για τη δολοφονία, κάτω από τη λαϊκή πίεση οι Σύροι απέσυραν τα στρατεύματα τους.  
Το 2006 επιδρομές της Χεζμπολάχ (σιίτες) στο Ισραήλ προκάλεσαν νέα Ισραηλινή εισβολή, οι οποίοι όμως δυσκολεύτηκαν απέναντι στη Χεζμπολάχ, κάτι που την ενδυνάμωσε στην κοινή γνώμη και της επέτρεψε να παρουσιάζεται ως ο προστάτης της χώρας. Ο επόμενος χρόνος σημαδεύτηκε από μάχες σε προσφυγικά στρατόπεδα ανάμεσα στον Λιβανικό στρατό και την Φατάχ αλ Ισλάμ (σουνίτες). Το 2008 η φιλοδυτική κυβέρνηση προσπάθησε να περιορίσει τη δράση της Χεζμπολάχ με αποτέλεσμα νέες συγκρούσεις και το 2012 ο Συριακός εμφύλιος προκάλεσε νέα έξαρση της βίας και πολλούς νέους πρόσφυγες. Το τελευταίο χρόνο επαναλαμβανόμενες διαδηλώσεις, πρωτοφανούς μεγέθους, προκάλεσαν κυβερνητική κρίση ή μάλλον καλύτερα ακυβερνησία.
Ένοπλες οργανώσεις μέσα στην χώρα, όπως η Χεζμπολάχ δρουν κατά το δοκούν και βρίσκουν επίσημη παρουσία σε κάθε “κυβέρνηση εθνικής ενότητας” λόγο του συντάγματος. Η Χεζμπολάχ είναι κράτος εν κράτη. Πέρα από τη στρατιωτική ισχύ που είναι ανώτερη του Λιβυκού στρατού, έχει δική της δικαστική εξουσία από τους θρησκευτικούς της ηγέτες, προσφέρει ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, συντάξεις, χρηματοδότηση επιχειρήσεων και ιδιωτών (περισσότερο με όρους μαφίας παρά τράπεζας) και εισπράττει δωρεές/φόρους. Έτσι έχει καταφέρει να έχει μια λαϊκή βάση που προσφέρει ανθρώπινο δυναμικό έτοιμο για όλα, χωρίς πολλές ερωτήσεις, αλλά και οικονομικούς πόρους. Πέρα από την χρηματοδότηση και τα εφόδια που λαμβάνει από το Ιράν και το Κατάρ, έχει πρόσβαση σε όλη την οικονομία, παραοικονομία, λαθρεμπόριο και υπόκοσμο του Λιβάνου και όχι μόνο. 
Η έκρηξη, που κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά ότι ήταν ατύχημα, αν και για την ώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις για το αντίθετο και οι συνακόλουθες καταστροφές, δεν ήταν η μοναδική. Υπάρχει και η κοινωνική έκρηξη, που ξεκίνησε πέρσι, ο θυμός για όσα συμβαίνουν τα τελευταία πενήντα χρόνια και ειδικά τα τελευταία πέντε χρόνια με την οικονομική κρίση, η οποία πολύ πιο έντονα ξεκίνησε το περασμένο καλοκαίρι, το προσφυγικό (o Λίβανος φιλοξενεί τον μεγαλύτερο αριθμό προσφύγων ανά κάτοικο στον κόσμο), τις συγκρούσεις των φατριών, και προστέθηκε σε αυτά η πανδημία. Οι άνθρωποι της μεσαίας τάξης (και κάτω) έχουν τρομερά οικονομικά προβλήματα, αυτοί που έχουν χρήματα στις τράπεζες λόγω ενός ιδιότυπου capital control δεν μπορούν να πάρουν τα λεφτά τους, ο πληθωρισμός καλπάζει, υπάρχουν ελλείψεις στην αγορά και όλα αυτά πριν τις εκρήξεις. Τώρα 300.000 άνθρωποι είναι και χωρίς κατοικία… θα κοιμηθούν σε γήπεδα και σχολεία. Δεν υπάρχει πόσιμο νερό και οι διακοπές στην ηλεκτροδότηση είναι συχνές. Τα καύσιμα είναι πολύ ακριβά και η ανεργία είναι τεράστια. 
Έχουν φτάσει οι πολίτες του Λιβάνου στο μάξιμουμ των αντοχών τους; Υποδέχτηκαν τον Πρόεδρο Μακρόν σαν σωτήρα με συνθήματα για επανάσταση και του ζητάγανε ελευθερία, δικαιοσύνη, βοήθεια, και να μην συνεργαστεί με το πολιτικό καθεστώς του Λιβάνου. Ο Λίβανος είναι παιδί της Γαλλίας, ακούγονταν στους δρόμους. Ο Μακρόν πρότεινε ένα νέο πολιτικό σύμφωνο, θα επανέλθει την 1η Σεπτεμβρίου και αν δεν μπορούν να το εφαρμόσουν, θα πάρει την πολιτική ευθύνη απέναντι στον λαό του Λιβάνου, με ότι μπορεί να σημαίνει αυτό. Προανήγγειλε μια νέα πολιτική τάξη, χρηματοδότηση μετά από αλλαγές, διεθνή διερεύνηση για τις ευθύνες της καταστροφής, ένα διεθνές συνέδριο για τον Λίβανο, απευθείας χρηματοδότηση των οργανισμών βοήθειας και μια έρευνα (και έλεγχο) στην κεντρική τράπεζα του Λιβάνου, γιατί διαφορετικά σε μερικούς μήνες θα είναι αδύνατη η εισαγωγή τροφίμων, φαρμάκων και καυσίμων.

Χρειάζεται ριζική αλλαγή στο πως κυβερνάται η χώρα. Το σύνταγμα όπως είναι αχρηστεύει κάθε νόημα εκλογών και κοινοβουλευτισμού και πρέπει να αλλάξει. Οι θρησκευτικές φατρίες που είναι η ελίτ της πολιτικής και που ποτέ δεν κοίταξαν την χώρα ως σύνολο πρέπει να αποδυναμωθούν και να περιθωριοποιηθούν. 
Το εργαλείο προς αυτή την κατεύθυνση είναι η ροή της βοήθειας. Ο Λίβανος έχει δεχτεί σημαντική βοήθεια (χρήματα, τρόφιμα, φάρμακα, εξοπλισμό ασφαλείας) τις τελευταίες δεκαετίες, τόσο από τον Δυτικό κόσμο, όσο και από τις αραβικές μοναρχίες. Βοήθεια στην οποία βάλανε χέρι οι φατρίες και τη μοιράστηκαν μεταξύ τους. Πως θα μοιραστεί αυτή τη φορά η βοήθεια; Ποιος ειλικρινά θέλει η έστω και συμβολική βοήθεια των πέντε ευρώ που θα στείλει να φτάσει στα ταμεία της Χεζμπολάχ; Θα πρέπει να δημιουργηθούν οι κατάλληλες νόρμες και δικλίδες ασφαλείας. Μπορούμε να φανταστούμε ότι ο Μακρόν εξέδωσε κάποιο τελεσίγραφο. Η Γαλλία θα αναλάβει τη διαχείριση της βοήθειας, θα επιβλέπει την ανοικοδόμηση, αλλά θα πρέπει να γίνουν τομές στον τρόπο διακυβέρνησης της χώρας. Βοήθεια με μνημόνιο αυτή τη φορά. 
Η Χεζμπολάχ, και η κάθε παρόμοια οργάνωση δεν έχει τους ούτε τους πόρους ούτε την τεχνογνωσία για να ανοικοδομήσει, και ο πληθυσμός θα αναγκαστεί να φύγει από τα πλοκάμια τους και να επιστρέψει στο σύστημα. Φυσικά οι φανατικοί δεν θα εξαφανιστούν, το Ιράν δεν θα εγκαταλείψει τα σχέδια του για έξοδο στη Μεσόγειο, και ούτε θα καταθέσουν τα όπλα έτσι απλά, αλλά χωρίς λαϊκή υποστήριξη θα είναι όλο και πιο δυσχερής η θέση τους. 
Η Γαλλία, από την Κύπρο, είναι δίπλα στο Λίβανο. Η αναδιοργάνωση των Λιβανικών ενόπλων δυνάμεων με Γάλλους συμβούλους δεν θα πρέπει να είναι έκπληξη, ούτε μια αποστολή του νέου ευρωπαϊκού στρατού εκεί. Η Γαλλία όμως σίγουρα δεν έχει τους πόρους για να αναλάβει ένα τέτοιο εγχείρημα μόνη της, αλλά ο ρόλος της θα είναι πρωταρχικός και η λαϊκή υποστήριξη υπέρ της εμπλοκής της είναι πολύ μεγάλη. Σε μερικά χρόνια ίσως έχουμε την χαρά να συμμετάσχουμε μαζί με τον Λίβανο σε κάποια τριμερή συνεργασία στη Μεσόγειο, ίσως καταφέρει να ξεδοντιάσει τις τρομοκρατικές οργανώσεις και γίνει πυλώνας σταθερότητας και μοχλός ανάπτυξης για τη Μέση ανατολή, ίσως να γίνει εμπορικός εταίρος μας και η πύλη της Μέσης Ανατολής, ίσως η Βηρυτός γίνει πάλι το Παρίσι της Ανατολής και αγαπημένος τουριστικός προορισμός. 

   

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στο flight.com.gr εκφράζουν τους συντάκτες τους
κι όχι απαραίτητα τον ιστότοπο. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση χωρίς γραπτή
έγκριση. Σε αντίθετη περίπτωση θα λαμβάνονται νομικά μέτρα. Ο ιστότοπος
διατηρεί το δικαίωμα ελέγχου των σχολίων, τα οποία εκφράζουν μόνο το συγγραφέα
τους.

- Advertisement -
- Advertisement -
Subscribe
Notify of
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments

Ακούστε μας

- Advertisement -

Το Σχόλιο της Ημέρας

Ανάγκη για νέα υποβρύχια για το Πολεμικό Ναυτικό, γαλλικά, γερμανικά, σουηδικά, οτιδήποτε!

Η ιδέα για το σημερινό μας άρθρο προέκυψε μετά την είδηση πως η Ολλανδία θα αγοράσει νέα υποβρύχια από τη Γαλλία, από τη Naval...

Το τεύχος μας που κυκλοφορεί

- Advertisement -

Κύριο Άρθρο

Φρεγάτα Hessen: Nέα στοιχεία για την αποτυχία στην Ερυθρά Θάλασσα, προβλήμα...

37
Η γερμανική φρεγάτα Hessen είναι από τα πολεμικά πλοία που απασχόλησαν πρόσφατα την αμυντική επικαιρότητα διεθνώς. Καθώς, μετά από έγκριση της γερμανικής Βουλής για...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 038 Τεύχος Ιουλίου 2023

Αγορά 3.99€
- Advertisement -

Σαν σήμερα

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 18 Μαρτίου 1965: Ο πρώτος περίπατος στο Διάστημα

1
Στις 18 Μαρτίου 1965, ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Αλεξέι Λεόνοφ πραγματοποιεί τον πρώτο διαστημικό περίπατο.https://www.youtube.com/watch?v=c5ZtBhQQPjMΟ Λεόνοφ ήταν ένας από τους δύο κοσμοναύτες του «Voskhod 2»,...
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ Τεύχη 32, 33, 34, Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος 2023

Αγορά 7.99€
- Advertisement -
Card image

ΠΤΗΣΗ 037 Τεύχος Ιουνίου 2023

Αγορά 3.99€

Πολιτική διαχείρισης σχολίων

Πολιτική διαχείρισης σχολίων για τις ιστοσελίδες flight.com.gr, navaldefence.gr, military-history.gr

73
Όπως είναι γνωστό, τα σχόλια στα site μας υπόκεινται σε έλεγχο και επεξεργασία ώστε να διασφαλιστεί η συμμόρφωσή τους με τους κανόνες που έχουμε...

Related News

Γ.Γ ΟΗΕ: Ανησυχία για πληροφορίες περί νέων βομβαρδισμών εναντίον αμάχων στη Μιανμάρ

Ο Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών εξέφρασε χθες Δευτέρα τη «βαθιά ανησυχία» του για τα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για αεροπορικούς βομβαρδισμούς των...

Β. Μπάγερ: Είναι ώρα για διαπραγμάτευση στην Ουκρανία

«Η μάχη κατά της ακροδεξιάς είναι ηθική και πολιτιστική υποχρέωση», τονίζει ο Αυστριακός Βάλτερ Μπάιερ, ο επικεφαλής υποψήφιος του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς (Spitzenkandidate)...

ΗΠΑ: Κατέστρεψαν πυραύλους και drones των Χούθι στην Υεμένη

Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ ανακοίνωσαν πως χθες Δευτέρα κατέστρεψαν επτά πυραύλους κατά πλοίων επιφανείας, τρία τηλεκατευθυνόμενα μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα και τρία κιβώτια...