C/2019 Q4: Ανακαλύφθηκε και δεύτερος πιθανός διαστρικός κομήτης-επισκέπτης

Μετά τον ασυνήθιστα επιμήκη σαν πούρο «Οουμουαμούα», τον πρώτο επισκέπτη προερχόμενο έξω από το ηλιακό μας σύστημα, ο οποίος είχε γίνει αντιληπτός το 2017 (και ακόμη υπάρχει επιστημονική διαμάχη αν ήταν μικρός ανενεργός κομήτης ή αστεροειδής), ένας ερασιτέχνης βετεράνος αστρονόμος της Κριμαίας εντόπισε ένα κομήτη που πιθανώς είναι το δεύτερο -πολύ μεγαλύτερο αυτή τη φορά- ουράνιο σώμα, το οποίο διασχίζει το ηλιακό μας σύστημα, αλλά έρχεται έξω από αυτό.
Είναι το διαστημικό αντικείμενο C/2019 Q4 (Borisov), που ανακαλύφθηκε αρχικά από τον Γκενάντι Μπορίσοφ με τηλεσκόπιο του Αστροφυσικού Παρατηρητηρίου της Κριμαίας στις 30 Αυγούστου. Το Κέντρο Ελασσόνων Πλανητών του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ των ΗΠΑ εξέδωσε ανακοίνωση σχετικά με την ανακάλυψη. Ακόμη πάντως δεν έχει υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση ότι πρόκειται για διαστρικό κομήτη, αλλά δεν αποκλείεται αυτό να συμβεί τελικά μετά από περισσότερες παρατηρήσεις του αντικειμένου.
Το Εργαστήριο Αεριώθησης (JPL) της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) ανακοίνωσε ότι ο κομήτης, που τώρα απέχει περίπου 420 εκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο, κατευθύνεται προς το άστρο μας και αναμένεται να φθάσει στις 8 Δεκεμβρίου φέτος στο κοντινότερο σημείο του από αυτό (στο περιήλιο), σε απόσταση περίπου 300 εκατ. χλμ.
Ο κομήτης, ο οποίος κινείται με μεγάλη ταχύτητα 150.000 χιλιομέτρων την ώρα, δεν αναμένεται να πλησιάσει τη Γη σε απόσταση μικρότερη των 300 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, δηλαδή θα παραμείνει πέρα από την τροχιά του ‘Αρη, συνεπώς δεν συνιστά τον παραμικρό κίνδυνο.
Μετά την αρχική ανίχνευση από τον Μπορίσοφ, το σύστημα Scout του JPL στην Καλιφόρνια, αναλύοντας την τροχιά του, αυτόματα κατέγραψε τον κομήτη ως πιθανώς διαστρικό αντικείμενο. Η ανακάλυψη έχει προκαλέσει νέο «συναγερμό» στη διεθνή αστρονομική κοινότητα, η οποία έχει ίσως μια δεύτερη ευκαιρία να μελετήσει ένα σώμα που έχει καταγωγή εκτός του ηλιακού μας συστήματος.
Οι πρώτες ενδείξεις είναι ότι πρόκειται για ενεργό κομήτη με ένα κεντρικό παγωμένο πυρήνα διαμέτρου δύο έως 12 χιλιομέτρων που παράγει γύρω του νέφη σκόνης και σωματιδίων και τα οποία αυξάνονται όσο πλησιάζει την καυτή «ανάσα» του Ήλιου. Ο C/2019 Q4 θα είναι ορατός από τα επαγγελματικά τηλεσκόπια τους επόμενους μήνες. Θα φθάσει στο μέγιστο της φωτεινότητας του στα μέσα Δεκεμβρίου και θα συνεχίσει να είναι ορατός από τα μεγαλύτερα τηλεσκόπια έως τον Οκτώβριο του 2020. Εκτιμάται ότι τελικά θα εγκαταλείψει το ηλιακό μας σύστημα, επιστρέφοντας στο μεσοαστρικό χώρο.
Στο μεταξύ, δύο μη κυβερνητικοί οργανισμοί, το Ίδρυμα Β612 και το Ινστιτούτο Αστεροειδών που είναι αφιερωμένοι στην προστασία της Γης από πρόσκρουση αστεροειδούς, ανακοίνωσαν ότι στις 14 Σεπτεμβρίου ένας μέτριου μεγέθους αστεροειδής, ο “2000 QW7”, διαμέτρου 300 έως 600 μέτρων, θα περάσει σχετικά κοντά από τον πλανήτη μας, σε απόσταση περίπου πέντε εκατομμυρίων χιλιομέτρων.
Ο εν λόγω αστεροειδής είχε αρχικά ανακαλυφθεί από τη NASA το 2000. Προς το παρόν δεν αποτελεί απειλή για τη Γη, αλλά η πορεία του θα παρακολουθείται, καθώς τα επόμενα χρόνια θα περάσει κατ’ επανάληψη κοντά από τη Γη. Κάποια μέρα, στο μακρινό μέλλον, η τροχιά του μπορεί να αποτελέσει πραγματικό κίνδυνο.
Παύλος Δρακόπουλος – ΑΠΕ/ΜΠΕ