Απειλητικές κινήσεις από την Κίνα κατά της Ιαπωνίας στην «σκακιέρα» της Ανατολικής Σινικής Θάλασσας

Ανεβαίνει το θερμόμετρο στην Ανατολική Σινική Θάλασσα καθώς η Κίνα εντείνει τις δραστηριότητές της στην περιοχή «στριμώχνοντας» την Ιαπωνία που βλέπει τα συμφέροντά της να απειλούνται ευθέως. Η Κίνα ακολουθεί μεθοδικά μια ολοένα και πιο «επιθετική πολιτική» όσον αφορά τις διεκδικήσεις της στην περιοχή αυτή του κόσμου και το συγκρότημα των ιαπωνικών νησιών Σένκακου –ή Ντιαογιού όπως τα αποκαλεί το Πεκίνο– βρίσκονται στο επίκεντρο της διαμάχης με το Τόκιο.

Τα ακατοίκητα, πλην πλούσια σε αλιεύματα και αποθέματα υδρογονανθράκων, Σένκακου βρίσκονται υπό ιαπωνικό έλεγχο όμως η Κίνα εγείρει αξιώσεις για την κυριαρχία τους. Και εργάζεται συστηματικά για να το πετύχει. Όπως επισημαίνει ο Richard Weitz, Διευθυντής του Κέντρου Πολιτικο-Στρατιωτικής Ανάλυσης στο Hudson Institute, το Πεκίνο θέλει να επιβάλλει τις αξιώσεις του εξασφαλίζοντας ότι τα ξένα αεροσκάφη που πετούν εκεί αναγνωρίζουν τον κινεζικό έλεγχο στον εναέριο χώρο και τα ύδατα που περικλείουν την εν λόγω περιοχή. Μήπως θυμίζει κάτι αυτό;

Αλλά και η Ρωσία, η οποία κατέχει από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου ιαπωνικό έδαφος, τις Κουρίλες, τελευταία φέρεται να παρακολουθεί προσεκτικά τις αμερικανικές στρατιωτικές δραστηριότητες στην Ιαπωνία. Σημειωτέον ότι το θέμα των Κουρίλων νήσων, ή Βορείων Περιοχών, όπως είναι γνωστές στην Ιαπωνία, εξακολουθεί να ρίχνει την σκιά του στις ρωσο-ιαπωνικές σχέσεις.
Το μόνο που εμποδίζει την Κίνα να γίνει πιο τολμηρή στις διεκδικήσεις της εις βάρος της Ιαπωνίας, είναι η στενή συμμαχική σχέση Τόκυο-Ουάσιγκτον και η ανωτερότητα των Ιαπωνικών Δυνάμεων Αυτοάμυνας (JSDF) υποστηρίζει ο Zack Cooper, υψηλόβαθμο μέλος του Centre for Strategic and International Studies. Βάσει της συνθήκης αμυντικής συνεργασίας των δύο χωρών, οι Ηνωμένες Πολιτείες υποχρεούνται να υπερασπισθούν την Ιαπωνία σε περίπτωση που η τελευταία δεχθεί επίθεση από ξένη δύναμη. Ή τα (ιαπωνικά) νησιά Σένκακου.

«Εάν δεν υφίστατο η αμερικανο-ιαπωνική συμμαχία, η Κίνα θα πίεζε πολύ, πάρα πολύ περισσότερο» λέει χαρακτηριστικά. «Αμφότερες γνωρίζουν πως δεδομένης της κλίμακας και του ρυθμού εκσυγχρονισμού των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων είναι απλώς θέμα χρόνου μέχρι να μπορέσει η Κίνα να ξεπεράσει την Ιαπωνία σε πλείστους στρατιωτικούς τομείς».

Τα Σένκακου/Ντιαογιού δεν είναι η μόνη εστία αντιπαράθεσης. Διεκδικήσεις νησιών υπάρχουν και από άλλες χώρες της περιοχής (Βιετνάμ, Ταϊβάν, Φιλιππίνες) στην Νότια Σινική Θάλασσα, όπου οι αμερικανικοί ισχυρισμοί υπέρ της ελεύθερης ναυσιπλοΐας φαντάζουν τόσο ρηχοί όσο και οι κοραλλιογενείς ατόλλες στις οποίες η Κίνα έχει χτίσει στους υφάλους ολόκληρα νησιά-οχυρά, εξοπλίζοντας τις βάσεις με πυραύλους και αεροσκάφη και αποκτώντας, εκ των πραγμάτων, στρατηγικό πλεονέκτημα.

Περιστατικά κατά τα οποία η Κίνα ουσιαστικά αναχαιτίζει τα αμερικανικά πολεμικά που περνούν πιο κοντά στα τεχνητά νησιά «της» απ’ ότι θα ήθελε, μπορεί να περνούν στα «ψιλά» της ειδησεογραφίας όμως είναι αρκετά –και αναμφίβολα θα υπάρξουν κι άλλα. Η… κομψή διατύπωση από πλευράς Κίνας ότι ο διάπλους αμερικανικών πολεμικών «απειλεί την κυριαρχία των χωρών της Νότιας Σινικής Θάλασσας» είναι αρκετή για να βάλει πολλούς σε σκέψεις. Αν μη τι άλλο, δείχνει πως μια από τις χώρες αυτές –η Κίνα– έχει ήδη κυριαρχικά δικαιώματα εκεί. Και έχει σκοπό να τα υπερασπιστεί.
Θα είναι η Σινική Θάλασσα το επόμενο γεωπολιτικό σημείο ανάφλεξης; Και πώς θα εξελιχθεί η διαμάχη για τα Σένκακου/Ντιαογιού; Όταν η Κίνα θα αισθανθεί πιο σίγουρη για να γίνει τολμηρότερη, θα μάθουμε. Εκτός αν την προλάβει η Ιαπωνία…
Αλέξανδρος Θεολόγου