Πώς τα drones αλλάζουν ριζικά τον πόλεμο

Η πρόσφατη επίθεση 10 drones εναντίον σαουδαραβικών πετρελαϊκών εγκαταστάσεων ήταν η επιβεβαίωση ότι ο ασύμμετρος πόλεμος έχει περάσει στο επόμενο επίπεδο. Η προηγούμενη επίθεση των Χούθι τον Αύγουστο προκάλεσε μικρές ζημιές όμως αυτή εδώ ήταν μια «τακτική» επίθεση ανταρτών με αποτέλεσμα σοβαρές, όπως υποστηρίζουν Σαουδάραβες και Αμερικανοί, ζημιές σε υποδομές πετρελαίου/φυσικού αερίου.
Το oξύμωρο τακτικών επιθέσεων από αντάρτες δείχνει πόσο ευάλωτοι είναι εν δυνάμει στόχοι σε μια μαζική προσβολή drone. Ουάσιγκτον και Ριάντ εξαπολύουν μύδρους κατηγοριών κατά της Τεχεράνης, ωστόσο δεν έχει τόση σημασία ποιος είναι ηθικός αυτουργός όσο το αποτέλεσμα: μερικά φθηνά drones με εκρηκτικά χτύπησαν μια ισχυρή και πάνοπλη χώρα σαν την Σαουδική Αραβία εκεί ακριβώς που πονάει.

Τον προηγούμενο αιώνα έλεγαν πως τα χημικά όπλα είναι η «ατομική βόμβα των φτωχών». Τώρα τα drones διεκδικούν μια θέση στο οπλοστάσιο των αδυνάτων παρέχοντας την δυνατότητα όχι μόνο αναγνώρισης αλλά και επίθεσης. Μπορεί να μην είναι τόσο εξελιγμένα όσο π.χ. τα αμερικανικά MQ-9 Reaper, όμως την δουλειά τους την κάνουν. Μπορούν δε να κάνουν και άλλα πράγματα.
Πρόσφατα, ακτιβιστές μιας ομάδας που αυτοαποκαλείται ‘Heathrow Pause’ απείλησε ότι θα στείλει drones μέσα στην ζώνη απαγόρευσης πτήσεων του μητροπολιτικού αεροδρομίου του Λονδίνου διακόπτοντας την πτητική δραστηριότητα εις ένδειξη διαμαρτυρίας για την κλιματική αλλαγή. Το προηγούμενο χάος από πτήσεις drones που παρέλυσε το Heathrow επί μέρες έγινε μάθημα. Η Αστυνομία συνέλαβε 16 ακτιβιστές ενώ το αεροδρόμιο συνέχισε απρόσκοπτα την λειτουργία του.
Διαβάστε επίσης: Πριν τον Πόλεμο των Μηχανών έρχεται ο Πόλεμος των Drones (https://www.ptisidiastima.com/drone-wars/)
Αντίθετα με την επίθεση στις σαουδαραβικές εγκαταστάσεις, οι αρχές του αεροδρομίου διέθεταν ένα προηγμένο σύστημα παρεμβολών σχεδιασμένο ειδικά για να αποτρέπει την είσοδο drones εντός των 5 χλμ της ζώνης απαγόρευσης πτήσεων. Κάθε πρόβλημα, αργά ή γρήγορα, αποκτά το αντίμετρό του. Την ώρα που οποιοσδήποτε μπορεί να αγοράσει ένα drone με δυνατότητα να το μετατρέψει από παιχνίδι σε όπλο, η αμυντική βιομηχανία αναπτύσσει jammers για την προστασία δυνητικών στόχων ανά τον κόσμο.
Η αγορά των πολιτικών drones χαρακτηρίζεται εν πολλοίς από απουσία κανόνων. Και λίγοι δείχνουν να συνειδητοποιούν πόσο ευάλωτοι είναι στην πραγματικότητα. Ένα drone φορτωμένο με εκρηκτικά θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοια εκατόμβη σε ένα στάδιο κατά την διάρκεια αγώνα ή μιας συναυλίας που η τρομοκρατική επίθεση στο Manchester Arena θα φάνταζε πταίσμα… Η τεχνολογία αποτροπής υπάρχει. Το πρόβλημα είναι πως, τουλάχιστον προς το παρόν, οι μέθοδοι προστασίας δεν είναι αλάνθαστοι.
DroneBullet: Κατευθυνόμενο «βλήμα» εναντίον υπόπτων drones (https://www.ptisidiastima.com/dronebullet/)
Οι παρεμβολείς δεν είναι τόσο αξιόπιστοι καθώς από την στιγμή που δεν χρησιμοποιούν όλα τα drones το ίδιο λογισμικό, είναι σχεδόν αδύνατον ένα σύστημα να παρέχει προστασία από κάθε drone που κυκλοφορεί στην αγορά –ή μπορεί να κατασκευαστεί (custom made) από κάποιον που γνωρίζει. Συστήματα όπως βαλλιστικά drones-καμικάζι ή drones φύλακες που ρίχνουν δίχτυα για να μπλεχτούν οι έλικες των «εισβολέων» και να συντριβούν στο έδαφος δείχνουν εντάξει στην θεωρία, στην πράξη όμως απαιτούν ακρίβεια στην ρίψη ενώ ο στόχος θα μπορούσε να αρχίσει ελιγμούς διαφυγής.
Η απειλή των drones αυξάνεται εντυπωσιακά γρήγορα, προειδοποιούν οι ειδικοί. Σύμφωνα με την FAA, την αμερικανική Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, μόλις πριν δύο χρόνια στις ΗΠΑ πετούσαν περίπου 1 εκατομμύριο drones. Φέτος ο αριθμός τους θα φθάσει τα 2 εκατομμύρια.

Η βιομηχανία των drones είναι ακόμη νέα αλλά αναπτύσσεται ταχύτατα, επισημαίνουν. Τα βίντεο με οπλισμένα Predators που εκτοξεύουν πυραύλους κατά τρομοκρατών κάπου στον κόσμο πολύ σύντομα θα είναι ξεπερασμένα. Μικρά drones με εκπληκτικές ικανότητες σε λάθος χέρια θα είναι η πραγματική απειλή στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον, λένε.
Κάμερες εφοδιασμένες με λογισμικό αναγνώρισης φυσιογνωμικών χαρακτηριστικών, υπερευαίσθητα μικρόφωνα ικανά να «πιάνουν» συζητήσεις που κανονικά δεν θα έπρεπε και δυνατότητες παρακολούθησης ατόμων καταγράφοντας ποιος συναντά ποιόν, πού και γιατί, αυτό θα είναι το πρόβλημα. Πόσο έχουν προχωρήσει τέτοια συστήματα είναι κάτι που στην πραγματικότητα γνωρίζουν μόνο οι χώρες οι οποίες έχουν επενδύσει σε αυτά.

Η Κίνα δεν είναι η μόνη που χρησιμοποιεί εκατοντάδες drones παρακολούθησης. Το Πεντάγωνο έχει ήδη αναπτύξει micro-drones ικανά να επιχειρούν ομαδικά ή ανεξάρτητα ενώ οι επιστήμονες της DARPA δουλεύουν πάνω στο concept ενός drone στο μέγεθος εντόμου εξοπλισμένο με κάμερα και τεχνολογία αναγνώρισης προσώπου το οποίο θα μπαίνει σε ένα δωμάτιο, θα ταυτοποιεί τα άτομα που βρίσκονται σε αυτό και στην συνέχεια ένα σμήνος «εντόμων» θα μπαίνει και θα τους σκοτώνει όλους.
Σημειωτέον ότι μια νέα γενιά drones διαθέσιμων στο κοινό είναι καθ’ οδόν. Αντί GPS θα χρησιμοποιούν ενσωματωμένους αισθητήρες και χάρτες για ναυτιλία ακολουθώντας ανεξάρτητη πορεία για τον προκαθορισμένο στόχο τους. Αποτελώντας δε μέρος της επανάστασης του δικτύου 5G θα είναι πολύ πιο ανθεκτικά σε jamming.
Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι σε ελάχιστα χρόνια, κάθε δημόσιος εν δυνάμει στόχος –κτήρια, εγκαταστάσεις, υποδομές, το κέντρο μιας πόλης– θα πρέπει να διαθέτει κάποιου είδους άμυνα από drones. Οι προστατευτικές «βεντάλιες» από αντιαεροπορικούς πυραύλους που μέχρι σήμερα προστάτευαν στόχους υψηλής αξίας δεν είναι πια αρκετές. Το παιχνίδι τώρα παίζεται αλλιώς. Και ακόμη δεν είναι παρά μόνο η αρχή.
Αλέξανδρος Θεολόγου