Πόσοι άμαχοι πρέπει να πεθάνουν για να θεωρηθεί ο Ερντογάν εγκληματίας πολέμου;

Πριν από μία εβδομάδα, η Κουρδική Ερυθρά Ημισελήνος ανέφερε ότι τουλάχιστον 348 πολίτες έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια της επιχείρησης “Κλάδος Ελαίας”, στο θύλακα του Αφρίν. Η Τουρκία αρνείται ότι στοχεύει αμάχους, υποστηρίζοντας πως πρόκειται για μαχητές του YPG με πολιτική περιβολή.  Πώς λοιπόν η Τουρκία δικαιολογεί τη δολοφονία αμάχων;
Άσχετα αν η Τουρκία αποδέχεται πως σκοτώνει αμάχους ή όχι, αποτελεί πραγματικότητα πως μερικές εκατοντάδες πολιτών, ανάμεσα τους γυναίκες και παιδιά, έχουν σκοτωθεί ως αποτέλεσμα της τουρκικής επέμβασης στη Συρία.
Το Human Rights Watch, αναφέρει πως έχει επιβεβαιώσει τουλάχιστον 3 τουρκικές επιθέσεις (21,27 και 28 Ιανουαρίου) που είχαν ως αποτέλεσμα 26 θανάτους αμάχων, οι 15 εκ των οποίων αφορούν παιδιά. Χρησιμοποιεί όμως τη φράση “Civilian Deaths in Turkish Attacks May Be Unlawful” που σημαίνει “Οι θάνατοι αμάχων στη Τουρκία μπορεί να είναι παράνομοι”, που θα εξηγήσουμε πιο κάτω τι σημαίνει.
Ο Τουρκικός Στρατός και σε μικρότερο βαθμό οι κουρδικές δυνάμεις, προχωρούν σε εκατέρωθεν ανταλλαγές πυρών με αποτέλεσμα το θάνατο πολλών αμάχων, σύμφωνα με όσα αναφέρει η Διεθνής Αμνηστία. Οι δυο πλευρές βομβαρδίζουν αδιακρίτως κατοικημένες περιοχές εντός και στα περίχωρα του Αφρίν και της Αζάζ.
Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (SOHR), αναφέρει πως από την αρχή της επιχείρησης «Κλάδος Ελαίας», 249 πολίτες έχουν χάσει τη ζωή τους, ανάμεσά τους 43 παιδιά και 26 γυναίκες.
Το καθεστώς του Ερντογάν, προσπαθεί να εκμεταλλευτεί κενά στη διεθνή νομοθεσία κατά των εγκλημάτων πολέμου. Με πολύ απλά λόγια, σύμφωνα τις υπάρχουσες συνθήκες, η δολοφονία πολιτών στα πλαίσια ενός πολέμου, μπορεί να θεωρηθεί επιτρεπτή, όταν τα οφέλη από μια (πχ αεροπορική επιδρομή) για τον επιτιθέμενο, είναι σημαντικά για την έκβαση μιας επιχείρησης. Επιπλέον, υπάρχει πάντα η δυνατότητα της “αληθοφανούς άρνησης” (plausible deniability), όπου ο επιτιθέμενος μπορεί να ισχυριστεί είτε πως δεν είναι αλήθεια, είτε πως ο θάνατος αμάχων ήταν παράπλευρη απώλεια, εννοώντας ουσιαστικά πως επρόκειτο για ατύχημα. Τέλος, πολιτικοί στόχοι όπως σταθμοί παραγωγής ενέργειας, εργοστάσια κτλ, αποτελούν fair game, εφόσον χρησιμοποιούνται για τη πολεμική προπαρασκευή του εχθρού. Φυσικά όλα τα ανωτέρω αφήνουν πολλά κενά στην ερμηνεία τους και για αυτό το λόγο πολλά τέτοια εγκλήματα δεν τιμωρούνται πότε, διότι πολύ απλά, εφόσον οι άμαχοι σκοτώνονται “κατά τύχη”, δε φταίει κανείς. Σε αυτό το σημείο θα επανέλθουμε στη φράση που χρησιμοποίησε το Human Rights Watch για τους θανάτους αμάχων στο Αφρίν για τους οποίους αναφέρει “…μπορεί να είναι παράνομοι”, σε μια προσπάθεια να μην κατηγορήσει ευθέως τη Τουρκία για εγκλήματα πολέμου, κάτι που αφήνει πολλά περιθώρια ερμηνείας όπως εξηγήσαμε πιο πάνω.
Στη πράξη, αυτό που έχει σημασία είναι πως πόλεις και χωριά έχουν καταστραφεί, χιλιάδες άμαχοι έχουν πάρει το δρόμο της προσφυγιάς και μερικές εκατοντάδες έχουν χάσει τη ζωή τους. Η ιστορία είναι γεμάτη από δικτάτορες σαν τον Ερντογάν, μόνο που στη περίπτωσή του, η διεθνής κοινότητα δεν φαίνεται πρόθυμη, ή απλά αδιαφορεί για να τον σταματήσει. Παρά το γεγονός πως οι Κούρδοι της Συρίας, σήκωσαν στις πλάτες τους το μεγαλύτερο βάρος της μάχης κατά του ISIS, όταν ήρθε η ώρα να “εξαργυρώσουν” αυτή τη βοήθεια, έμειναν δίχως ανταπόκριση από τη Δύση.
Ουδείς έχει αυταπάτες πως τα εγκλήματα πολέμου του Ερντογάν στη Συρία, δεν μπορούν να “δικαιολογηθούν” από τις διεθνείς συνθήκες όπως περιγράψαμε πιο πάνω. Μόνο και μόνο που στις τάξεις του συμμαχικού προς τη Τουρκία FSA, υπάρχουν μονάδες φανατικών τζιχαντιστών, θα έπρεπε να είναι αρκετό για να προκαλέσει επέμβαση της Δύσης. Το θέμα πλέων δεν είναι εάν σκοτώνονται άδικα άμαχοι, αλλά πότε θα τελειώσει το μαρτύριο όσων τελικά επιζήσουν.