Διώρυγα της Κωνσταντινούπολης: το «τρελό έργο» του Ερντογάν προκαλεί ανησυχίες (και) στο Ισραήλ

Το φαραωνικό έργο της Διώρυγας της Κωνσταντινούπολης, που ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θέλει να κατασκευάσει από το 2011, θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις ακόμα και για το Ισραήλ.
Ο Τούρκος Πρόεδρος έχει συνδέσει την εξουσία του με σειρά μεγάλων κατασκευαστικών έργων, όπως η νέα γέφυρα, το καινούριο τούνελ σιδηροδρόμου και το μεγάλο αεροδρόμιο στην Κωνσταντινούπολη, και θέλει να μπει με τη Διώρυγα στο πάνθεον της ιστορίας. Η ιδέα για τη Διώρυγα δεν είναι νέα. Το έργο ονειρεύονται σουλτάνοι και πρωθυπουργοί με αφετηρία τον 16^ο Αιώνα. Ο Ερντογάν θα φανεί, δε, πιο επιτυχημένος από τον Μουσταφά Κεμάλ, γιατί θα μπορεί να εισπράττει χρήματα από τα πλοία που πλέουν στη Διώρυγα, κάτι που απέτυχε να κερδίσει ο Κεμάλ με τη Συνθήκη του Μοντρέ (1936).

Σύμφωνα με μελέτη του ισραηλινού Think Tank «INSS», η τουρκική κυβέρνηση φιλοδοξεί να εισπράττει φόρο από τα πλοία, έσοδο που θα φτάνει αρχικά το $1 δις ανά έτος και θα αυξηθεί αργότερα στα $5 δις. Από τον Βόσπορο περνούν κατά μ.ο. 40.000 πλοία τον χρόνο. Μαζί, προβλέπεται η κατασκευή μιας νέας πόλης με πληθυσμό 1 εκατ. κατοίκων και υποδομές που θα συνδέονται με το καινούριο αεροδρόμιο.
Η Συνθήκη του Μοντρέ, που διέπει το πλαίσιο ναυσιπλοΐας στα Στενά σε ειρηνική και πολεμική περίοδο, έχει ιδιαίτερη σημασία για τα κράτη του Ευξείνου Πόντου, ειδικά τη Ρωσία, για την οποία ο Βόσπορος είναι η πύλη για τη Μεσόγειο. Το ισραηλινό Think-Tank ισχυρίζεται πως δεν θα υπάρξουν αρνητικά αποτελέσματα για τη Μόσχα από τη λειτουργία του έργου, αρκεί η Τουρκία να διατηρεί το πνεύμα του Μοντρέ. Ο φόρος διέλευσης θα επηρεάσει βέβαια τη ρωσική οικονομία. Οποιαδήποτε μεταβολή στις ρωσοτουρκικές σχέσεις θα έχει όμως άμεσα αποτελέσματα στις σχέσεις Τουρκίας – Δύσης.
Από τη Διώρυγα θα επηρεαστεί επίσης το Ισραήλ. Κάποιες από τις προμήθειες πετρελαίου του διέρχονται από τον Βόσπορο, έτσι το Τελ Αβίβ θα πρέπει να έχει κατά νου τις αλλαγές στην περιοχή. Ή έστω το υψηλότερο κόστος μεταφοράς λόγω του φόρου διέλευσης. Το Ισραήλ θα μπορούσε να επηρεαστεί όμως και μέσω της Ελλάδας. Η Διώρυγα θα μπορούσε να προκαλέσει νέες εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών και το Ισραήλ ίσως δεν θα μπορέσει να αποφύγει την εμπλοκή του σε αυτές. Το Ισραήλ έχει αναπτύξει στενότερους δεσμούς με την Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία χρόνια και είδε πρόσφατα πλοίο του να απομακρύνεται από την Τουρκία από την ΑΟΖ της Κύπρου, αν και είχε έγκριση από την κυπριακή κυβέρνηση.

Αντίθετος στην κατασκευή του έργου είναι ο νέος δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, που έχει αποσύρει τη συμμετοχή του δήμου σε αυτό. Μερίδες πολιτών φοβούνται ότι το Κανάλι μπορεί να απαιτήσει $13-20 δις, ποσό που η τουρκική οικονομία δεν αντέχει. Επιπλέον, μπορεί να γίνει μέσο πλουτισμού συνεργατών του Ερντογάν, οι οποίοι έχουν ήδη αγοράσει γη κατά μήκος της προτεινόμενης χάραξης. Η Διώρυγα μπορεί να προκαλέσει περιβαλλοντικά προβλήματα, να επηρεάσει την τροφοδοσία της πόλης με πόσιμο νέρο και να φέρει ζημιές για τους αγρότες και τους αλιείς. Το όραμα του Ερντογάν θα μπορούσε ακόμα να δημιουργήσει ένα μεγάλο υδάτινο εμπόδιο για τον Τουρκικό Στρατό και να δημιουργήσει προβλήματα στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών καταστροφών, που θα μπορούσαν να πλήξουν την Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο ο Τούρκος Πρόεδρος παραμένει ανένδοτος.

Η καινούργια «ΠΤΗΣΗ» ΜΑΡΤΙΟΣ 2020