Πρώτο F-35B ιταλικής συναρμολόγησης

Roll out του πρώτου F-35B STOVL συναρμολογημένου στο FACO του Cameri.

Όπως γράφαμε τον περασμένο Δεκέμβριο η μεσογειακή χώρα ως εταίρος Επιπέδου 2 με μεγάλες βιομηχανικές επενδύσεις στο πρόγραμμα είχε αρχικά προβάλει το 2008 ανάγκες για 131 Lightning II, 69 F-35A και 62 F-35B. Αξίζει να σημειωθεί ότι η κατανομή αεροσκαφών ανάμεσα στην Aeronautica Militare και τη Marina Militare δεν γινόταν κατά τύπο: η Αεροπορία θα λάμβανε 69 F-35A και 40 F-35B, και η Αεροπορία Ναυτικού θα αξιοποιούσε τα υπόλοιπα 22 αεροσκάφη STOVL. Ενώ όμως η ιταλική βιομηχανία είχε ήδη μεγάλη συμμετοχή στο πρόγραμμα, υπό το πρίσμα περικοπών στους ιταλικούς προϋπολογισμούς Άμυνας αποφασίστηκε στο τέλος του 2008 να μην αγοραστούν αεροσκάφη δοκιμών, όπως έκαναν όλες οι άλλες χώρες-εταίροι. Δυο χρόνια αργότερα και με την κρίση στην Ευρωζώνη να κλιμακώνεται, ανακοινώθηκε η αναθεώρηση της ιταλικής προμήθειας JSF με πιθανό πρώτο βήμα τη ματαίωση αγοράς F-35B. Αναφορές της συγκεκριμένης περιόδου έκαναν λόγο για «περίπου 100 F-35A για την AMI». Την ιταλική υπαναχώρηση στην απόκτηση STOVL τροφοδοτούσε και η βρετανική παλινδρόμηση ανάμεσα στην αγορά F-35C για το Βασιλικό Ναυτικό αντί των F-35B, απόφαση όμως που αναστράφηκε στη συνέχεια. Τον Φεβρουάριο του 2012 οριστικοποιήθηκε ότι η ιταλική προμήθεια θα περιοριζόταν σε 90 αεροσκάφη, 60 F-35A και 30 F-35B (από 15 STOVL θα αξιοποιούσαν η ΑΜΙ και η Ναυτική Αεροπορία). Ακόμη όμως και αυτή η περικομμένη προμήθεια έγινε αντικείμενο σφοδρής πολιτικής σύγκρουσης στα νομοθετικά σώματα της γειτονικής χώρας. Τελικά, τον Ιούλιο του 2013 σε έναν συμβιβασμό και καθώς κινδύνευε η υποβάθμιση της ιταλικής γραμμής FACO/MRO&U (Final Assembly Check Out/Maintenance, Repair, Overhaul & Upgrade) στην αεροπορική βάση Cameri, επικυρώθηκε η αγορά των 90 JSF και η πρώτη ιταλική παραγγελία για τρία F-35A έγινε με την LRIP 6. Πέντε ακόμη Lightning II CTOL εντάχθηκαν έκτοτε στις LRIP 7 και 8. Προσπερνώντας την LRIP 9, μια παραγγελία για δύο F-35Α και δύο F-35B προορίζεται να γίνει με την -υπό διαπραγμάτευση- LRIP 10. Οι παραδόσεις των ιταλικών F-35 (δεδομένου ότι δεν αφορούσαν αεροσκάφη δοκιμών) προήλθαν εξαρχής από τη FACO του Cameri όπου το αρχικό AL-1 («MM7332») έκανε την πρώτη του πτήση τον Σεπτέμβριο του 2015. Παραλήφθηκε επίσημα από την ΑΜΙ τον Δεκέμβριο του 2015 και μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ στις 5 Φεβρουαρίου 2016 (Π&Δ Νο 359, «F-35, Ιταλικό υπερατλαντικό άλμα»). Το AL-2 πρωτοπέταξε τον Ιανουάριο 2016 και ακολουθήθηκε τον περασμένο Μάρτιο από το AL-3. Τα δυο αυτά ιταλικά F-35A πέταξαν για τις Ηνωμένες Πολιτείες τον Μάιο και εντάχθηκαν στον στόλο της 56^ης Πτέρυγας Μαχητικών στη Luke AFB (με δυο ακόμη να αναμένονται μέχρι το τέλος του 2016) όπου θα διεξάγεται (τουλάχιστον αρχικά) η κοινή εκπαίδευση όλων των διεθνών πελατών της έκδοσης. Η Ιταλική Αεροπορία θα παραλάβει νέα μαχητικά (από το AL-6) πριν το τέλος του 2016 στην αεροπορική βάση Amendola, έδρα του 32^ου Stormo, όπου και θα συγκροτηθούν οι πρώτες Μοίρες. Εκεί θα παραδοθούν και τα πρώτα F-35B, αν και το Ιταλικό Ναυτικό διεκδικεί κυρίαρχο ρόλο στην αξιοποίηση των STOVL JSF για τον αεροναύσταθμο στο Grottaglie αντικαθιστώντας τελικά πλήρως τα AV-8B. Η FACO/MRO&U στην Cameri AB, μια επένδυση (περίπου 800 εκατομμυρίων δολαρίων) του ιταλικού δημοσίου, του ομίλου Leonardo-Finmeccanica και της Lockheed Martin (που είναι η μοναδική εκτός ΗΠΑ γραμμή συναρμολόγησης), εκτός των ιταλικών JSF θα παράγει και τουλάχιστον 27 αεροσκάφη της Ολλανδικής Αεροπορίας αλλά και άλλων ίσως Ευρωπαίων πελατών, τώρα ή στο μέλλον.