Ελλάς-Ινδία συμμαχία; Και αν ναι, σε ποιους τομείς;

Η πρόσφατη επίσκεψη του Ινδού υπουργού Εξωτερικών στη χώρα μας και η συνάντησή του με τον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Δένδια, καθώς και με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, γέννησε ελπίδες πως οι σχέσεις των δυο χωρών μπορούν να αναβαθμιστούν σε “στρατηγικό” επίπεδο.

Ινδός ΥΠΕΞ: Συμφωνήσαμε να επιταχύνουμε τη στρατηγική σχέση με την Ελλάδα

Τι μπορεί να σημαίνει αυτό στην πράξη;

Η εξαιρετικά δημοφιλής ινδική ενημερωτική ιστοσελίδα thewire.in, επιχειρεί να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα με άρθρο που τιτλοφορείται “Ο χρόνος είναι ώριμος για μια αμοιβαία επωφελής εταιρική σχέση Ελλάδας-Ινδίας”.

Η ελληνική εξωτερική πολιτική είναι ιδιαιτέρως εξωστρεφής τα τελευταία χρόνια, επισημαίνει η ιστοσελίδα. Η Ελλάδα αντιμετωπίζει τώρα ένα νέο σύνολο προκλήσεων. Ο κόσμος που θεωρούσαμε ως Ευρωκεντρικός και βασικά ομοιογενής, έχει αλλάξει. Η παγκοσμιοποίηση και η εμφάνιση νέων βιομηχανικών δυνάμεων στην περιοχή Ινδο-Ειρηνικού έχει μετατοπίσει γρήγορα τον οικονομικό και πολιτικό παγκόσμιο άξονα προς τα ανατολικά. Η ζωτική θαλάσσια κυκλοφορία ρέει τώρα από και προς τις ευρωπαϊκές αγορές από τη Μεσόγειο μέσω της διώρυγας του Σουέζ στον Ινδικό Ωκεανό και από εκεί μέσω των Στενών της Μαλλάκας προς την Άπω Ανατολή, όπου παράγεται το μεγαλύτερο μέρος των καταναλωτικών αγαθών στον κόσμο. Αυτή είναι τώρα η μοναδική πιο σημαντική θαλάσσια οδός στον κόσμο και αναφέρεται συνήθως από δυτικούς αναλυτές ως «Ινδο-Ειρηνικός».

Για την Ελλάδα, η οποία είναι ναυτική δύναμη από την αυγή της ιστορίας της, και έχει τον μεγαλύτερο εγγεγραμμένο εμπορικό στόλο στον κόσμο, ο «Ινδο-Ειρηνικός» δημιούργησε νέες ευκαιρίες καθώς και νέους κινδύνους. Και τα δύο προκύπτουν από τη θέση του, μετά από την κορυφαία εμπορική οδό του κόσμου, στην Ανατολική Μεσόγειο. Το μέλλον της Ελλάδας θα εξαρτηθεί από την ικανότητά της να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που δημιουργεί και να δημιουργήσει διασφαλίσεις έναντι των κινδύνων που ενδέχεται να συνεπάγεται κάτι τέτοιο.

Το τελευταίο προκύπτει από το γεγονός ότι ο Ινδο-Ειρηνικός δεν είναι μόνο μια οικονομική οδός. Έχει γίνει το επίκεντρο του αυξανόμενου ανταγωνισμού για ηγεμονία μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. Τα τελευταία εννέα χρόνια, η αντιπαλότητα ΗΠΑ-Κίνας έχει κυριαρχήσει στη στρατηγική σκέψη και σχεδιασμό σε ολόκληρο τον κόσμο. Η προστασία του εμπορίου σε αυτόν το διάδρομο είναι εξαιρετικά δύσκολη, διότι, σε αντίθεση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αυτή η περιοχή είναι ένα μωσαϊκό χωρών με πολύ διαφορετικά μεγέθη, σχήματα, ιστορίες και πολιτισμούς που έχουν ελάχιστα κοινά μεταξύ τους.

Όμως, η εμφάνιση του Ινδο-Ειρηνικού ως πρωταρχικού διάδρομου για την οικονομική παγκοσμιοποίηση έχει δημιουργήσει ένα κεντρικό σημείο γύρω από το οποίο οι δύο χώρες μπορούν να ξαναχτίσουν μια ζωντανή πολιτική και οικονομική σχέση για άλλη μια φορά. Η επίσκεψη του Ινδού υπουργού Εξωτερικών S. Jaishankar στην Αθήνα αυτό το μήνα θα μπορούσε να αποτελέσει το πρώτο βήμα στη δημιουργία αυτής της νέας σχέσης. Πράγματι, αυτή ήταν μια ελληνική πρόταση από το 2010.

Η Ινδία θα πρέπει επίσης να εξετάσει την αύξηση της θαλάσσιας σύνδεσης με την Ελλάδα ως τρόπο διεύρυνσης του εμπορικού και επενδυτικού της αποτυπώματος στην Ευρώπη. Στον οικονομικό τομέα, οι δύο χώρες έχουν αλληλοσυμπληρούμενες ανάγκες και ικανότητες. Η Ελλάδα διαθέτει μια ιδιαίτερα ανεπτυγμένη υποδομή διακίνησης φορτίων και εφοδιαστικής μεταφοράς που μπορεί να θέσει στη διάθεση της Ινδίας καθώς επεκτείνεται και διαφοροποιεί το εμπόριο με τις μεμονωμένες χώρες που αποτελούν την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τα εκτελεστικά όργανα της ΕΕ, η Ελλάδα μπορεί να προωθήσει στενότερους οικονομικούς δεσμούς με την Ινδία και να υποστηρίξει ενεργά τη διαπραγμάτευση μιας ολοκληρωμένης εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ινδίας, έργο για το οποίο ανακοινώθηκε στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Ινδίας στο Πόρτο της Πορτογαλίας. Μια τέτοια συμφωνία θα καταστήσει τα ελληνικά λιμάνια του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης βολικά σημεία πρόσβασης για ινδικά εμπορεύματα που εισέρχονται στην ευρωπαϊκή κοινή αγορά. Θα προωθήσει επίσης κοινά έργα υποδομής και συνεργασίες μεταξύ ελληνικών και ινδικών εταιρειών και θα προωθήσει τον τουρισμό και τα ταξίδια μεταξύ των δύο χωρών. Αυτό θα προωθήσει την ανάπτυξη της Ελλάδας ως πολιτιστικά πλούσιας και στοιχειωδώς όμορφης εναλλακτικής λύσης στη δυτική Ευρώπη ως τουριστικός προορισμός για την αναδυόμενη μεσαία τάξη της Ινδίας.

Ένας άλλος τομέας κοινού ενδιαφέροντος είναι η ασφάλεια στη θάλασσα. Όπως και η Ελλάδα, η Ινδία αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις σε αυτόν τον τομέα. Προβλήματα όπως η πειρατεία, το εμπόριο όπλων, η διεθνής τρομοκρατία και οι παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου είναι αρκετά κοινά στον Ινδικό Ωκεανό. Η Ελλάδα διαθέτει βαθιά γνώση αυτών των ζητημάτων, καθώς και στρατιωτική ικανότητα και ετοιμότητα όπως λίγες άλλες χώρες. Η συμμετοχή της Ελλάδας στη θαλάσσια αποστολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την καταπολέμηση της πειρατείας στα ανοικτά των ακτών της Σομαλίας και οι στρατηγικές σχέσεις που έχει αναπτύξει με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες χώρες της περιοχής, της έχουν ήδη δώσει ρόλο ως πάροχου ασφάλειας στην περιοχή. Η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που προσφέρει η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Jaishankar για να διερευνήσει ευκαιρίες συνεργασίας με την Ινδία για την παροχή ασφάλειας στη θάλασσα και την τήρηση του διεθνούς δικαίου στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού. Η συνεργασία με την Ινδία θα επέτρεπε στην Ελλάδα να εδραιώσει το ρόλο της ως πάροχος ασφάλειας και να συνδέσει πιο σταθερά τα ελληνικά συμφέροντα με εκείνα άλλων ομοϊδεάτων χωρών που δραστηριοποιούνται στον Ινδο-Ειρηνικό.

Η αυξανόμενη προσοχή που δίνει η Ινδία στην Ευρώπη είναι μια μοναδική ευκαιρία για την Ελλάδα να διαδραματίσει κεντρικό ρόλο σε μια εταιρική σχέση Ινδίας-ΕΕ τις επόμενες δεκαετίες. Η Ελλάδα έχει την ευκαιρία να το κάνει σε μια στιγμή που η χώρα έχει επιστρέψει στη διεθνή σκηνή ως ισχυρός και αξιόπιστος παίκτης. Αυτή είναι η ώρα να τεθούν τα θεμέλια για έναν στρατηγικό διάλογο που μπορεί να ενοποιηθεί με συγκεκριμένες πράξεις και αμοιβαίες δράσεις τα επόμενα χρόνια, με βάση τις εξαιρετικές σχέσεις που έχει δημιουργήσει η χώρα με το Ισραήλ και τα ΗΑΕ τα τελευταία χρόνια. Η ικανότητα της Ελλάδας να δημιουργεί συμμαχίες και να συνδέει τα συμφέροντά της με την ασφάλειά της είναι, για άλλη μια φορά, το κλειδί για τη διατήρηση της χώρας ως ελεύθερη και ασφαλή και την προβολή της στο μέλλον, καταλήγει το άρθρο του thewire.in.

Greece has a highly developed cargo handling and logistics infrastructure that it can put at India’s disposal as it expands and diversifies its trade with the individual countries that comprise the EU.
Greece can push for closer economic ties with India.https://t.co/odd3q3A6Mm
— The Wire (@thewire_in) June 28, 2021