Ίμια 1996: Το χρονικό της κρίσης κι όσα επιμελώς έκρυψαν τότε για την κρίση

Με αφορμή την σημερινή θλιβερή επέτειο, αναδημοσιεύουμε από το τεύχος 132 της Π&Δ όπως κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 1996 το αναλυτικό χρονικό των γεγονότων πριν κατά την διάρκεια και λίγο μετά την αποκορύφωση της κρίσης στις 31 Ιανουαρίου 1996.
Πρόκειται για ένα σπάνιο ιστορικό πλέον ντοκουμέντο που καταγράφει αναλυτικά την ροή των γεγονότων και την κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας οπως καταγράφτηκε από την συντακτική ομάδα της Π&Δ.
Επίσης αναδημοσιεύεται και μία εκτενής ανάλυση και παρουσίαση του παρασκηνίου της κρίσης καθώς και του ρόλου όλων των πρωταγωνιστών, τόσο στην πολιτική όσο και στην στρατιωτική σκηνή της χώρας…
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
Του Ηλία Καπετανάκη
Ποιος το περίμενε ότι το μικρό σχόλιο με τίτλο «Αυτόχειρες», που δημοσιεύθηκε στο προηγούμενο τεύχος της ΠΤΗΣΗΣ, θα επιβεβαιωνόταν πριν περάσουν δέκα μέρες! Όλα γίνονται, όμως, σε μια… τριτοκοσμική ευρωπαϊκή χώρα στην οποία καθημερινά εξαρθρώνεται ανεπανόρθωτα το θεσμικό της οπλοστάσιο, οι λιγοστοί εναπομείναντες ενοποιητικοί της ιστοί γίνονται βορά τυχοδιωκτικών κομματικών επιλογών και το μοναδικό μέλημα πολιτικής ηγεσίας και λαού είναι το πώς θα βγαίνουν σε τηλεοπτικές κάμερες και ραδιοφωνικά μικρόφωνα για να επιδίδονται σε θορυβώδεις και ανούσιες φτηνιάρικες παραστάσεις, σε «παράλληλους μοναχικούς μονόλογους», για να θυμηθούμε και τον Ποιητή. Οι ολοένα μειωμένες εξαιρέσεις επιβεβαιώνουν δραματικά τον κανόνα. Το μικρό ιστορικό χρονικό των ημερών της… κρίσης, που ακολουθεί, ίσως και να συνιστά ευκαιρία ψυχρής, εκ των υστέρων, επισκόπησης αλλά κυρίως όχι μάταιης προσδοκίας να «πιάσουμε» κάποια προφανέστατα μηνύματα:
* Τρίτη 26 Δεκεμβρίου 1995.
Το τουρκικό εμπορικό πλοίο «Φιγκέτ Ατάτ» προσαράζει στη βραχονησίδα Ίμια και επισήμως αναφέρεται ότι ο πλοίαρχος αρνείται να τον ρυμουλκύσουν ελληνικά σκάφη προβάλλοντας τον αστείο ισχυρισμό ότι βρίσκεται σε έδαφος της Τουρκίας. Οι ελληνικές αρχές επιμένουν και το πλοίο οδηγείται σε τουρκικό λιμάνι συνοδεία σκάφους της χώρας μας.
* Παρασκευή 29 Δεκεμβρίου 1995.
Ο έλληνας πρεσβευτής κ. Νεζερίτης προβαίνει σε διάβημα στο τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για την παραβίαση του εναέριου χώρου μας, πάνω από τη Χίο.Του επιδίδεται ρηματική διακοίνωση στην οποία αναφέρεται ότι η Ίμια είναι τουρκική!
* Τετάρτη 10 Ιανουαρίου 1996. Η Αθήνα αντιδρά με ρηματική διακοίνωση στην οποία γίνεται επίκληση των ιταλοτουρκικών συμφωνιών, του 1932 και των Παρισίων του 1947 βάσει των οποίων η Ίμια είναι ελληνική.
* Πέμπτη 25 Ιανουαρίου. Ο δήμαρχος Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης μ’ έναν αστυνομικό και δύο ακόμα συμπατριώτες του υψώνουν την ελληνική σημαία στην Ίμια.
* Παρασκευή 26 Ιανουαρίου. Ο υπουργός Εξωτερικών Θεόδωρος Πάγκαλος κάνει λόγο για ένα τυχαίο περιστατικό προσθέτοντας ότι το θέμα έχει κλείσει και ότι κατά την εκτίμησή του δεν μπορεί να δημιουργηθεί ατμόσφαιρα κρίσης.
* Σάββατο 27 Ιανουαρίου. Η σειρά της εφημερίδας «Χουριέτ» να παίξει στην παράσταση. «Ειδικοί» δημοσιογράφοι της πηγαίνουν στη βραχονησίδα με ελικόπτερο, κατεβάζουν την ελληνική σημαία και υψώνουν τουρκική, φυσικά με… παρούσες τις τηλεοπτικές κάμερες.
* Κυριακή 28 Ιανουαρίου. Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού «Παναγόπουλος» αποβιβάζει άγημα που υψώνει και πάλι ελληνική σημαία.
* Δευτέρα 29 Ιανουαρίου. Η Αγκυρα καλεί τον κ. Νεζερίτη και του επιδίδει νέα ρηματική διακοίνωση στην οποία δηλώνεται ότι δεν ισχύουν οι συμφωνίες του 1932. Επικαλείται τη συνθήκη των Παρισίων υποστηρίζοντας ότι στην Ελλάδα παραχωρήθηκαν μόνο τα 14 νησιά της Δωδεκανήσου και όχι οι βραχονησίδες. Τουρκικό ελικόπτερο παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο. Δύο τουρκικά περιπολικά μπαινοβγαίνουν στα ελληνικά χωρικά ύδατα. Η Τανσού Τσιλέρ δηλώνει ότι η Ίμια είναι τουρκική και καλεί την Ελλάδα σε διάλογο. Στην Αθήνα ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης δηλώνει ότι η Ελλάδα δεν δέχεται καμιά αμφισβήτηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ότι έχει τα μέσα να επιβάλλει το σεβασμό τους. Ο υπουργός Εξωτερικών Θ. Πάγκαλος προσπαθεί να χαμηλώσει τους τόνους και καλεί την Τουρκία να σταματήσει τις προκλήσεις σε
βάρος της χώρας μας.
Οι κρίσιμες ώρες
* Τρίτη 30 Ιανουαρίου.
– Ώρα 00.30. Η πρωθυπουργός Τανσού Τσιλέρ συναντάται με τον Πρόεδρο Ντεμιρέλ και αμέσως μετά ζητά διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα για το θέμα των βραχονησίδων.
– Ώρα 02.30. Συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας.
– Ώρα 03.45. Κινητικότητα σε τουρκικούς ναυστάθμους και αθρόοι απόπλοι σκαφών. Η φρεγάτα «Γιουλντούζ» παραβιάζει τα εθνικά χωρικά ύδατα.
– Ώρα 04.00. Συναγερμός στο Εθνικό Κέντρο Επιχειρήσεων της χώρας μας για την έξοδο του τουρκικού στόλου. Στα υπουργεία Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών οι υπουργοί συσκέπτονται με τους επιτελείς.
– Ώρα 05.00. Ενημερώνεται ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
– Ώρα 07.30. Τουρκική φρεγάτα τύπου ΜΕΚΟ στο θαλάσσιο χώρο κοντά στην Ίμια. Λίγο αργότερα καταφθάνει μια ακόμα τύπου Knox, μαζί με άλλα πλοία. Οι δύο φρεγάτες περιοδικά παραβιάζουν τα εθνικά χωρικά ύδατα.
– Ώρα 08.00. Τουρκικό ελικόπτερο απονηώνεται από φρεγάτα, περνά πάνω από την Ίμια, όπου βρίσκεται ελληνικό άγημα περίπου 10 ανδρών.
– Ώρα 10.00. Ο υπουργός Εξωτερικών ενημερώνει τον πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωνσταντίνο Στεφανόπουλο και κατόπιν τους πρεσβευτές των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ελληνικά μαχητικά αναχαιτίζουν στο Αιγαίο τουρκικά που παραβιάζουν τον εθνικό εναέριο χώρο.
– Ώρα 11.00. Σύσκεψη στο γραφείο του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη με τη συμμετοχή συναρμοδίων υπουργών και στρατιωτικών παραγόντων για εκτίμηση της γενικής κατάστασης. Μετά τη σύσκεψη κοινή συνέντευξη των υπουργών Εθνικής Αμυνας και Εξωτερικών όπου δηλώνεται ότι δεν πρόκειται να υπάρξει διάλογος με την Τουρκία για τα κυριαρχικά μας δικαιώματα.
– Ώρα 12.00. Πρώτες πληροφορίες στο ναύσταθμο Σαλαμίνας για απόπλου των πλοίων.
– Ώρα 13.00. Μονάδες του ελληνικού στόλου αποπλέουν για το Αιγαίο σε μια άνευ προηγουμένου τηλεοπτική παρωδία. Επτά σκάφη διαφόρου εκτοπίσματος και δύναμης πυρός, τρία εξ αυτών πυραυλοφόρα παρατάσσονται στην ευρύτερη περιοχή της Ίμιας.
– Ώρα 18.00. Συνέντευξη του υφυπουργού Εθνικής Αμυνας Ν. Κουρή. Αναφέρει ότι οι στόλοι που βρίσκονται αντιμέτωποι στο Αιγαίο είναι στα ίδια περίπου επιχειρησιακά επίπεδα και ότι η ελληνική αεροπορία έκανε 14 εξόδους για να αναχαιτίσει 17 αεροσκάφη και 2 ελικόπτερα, τα οποία παραβίασαν τον εθνικό εναέριο χώρο. Σημειώθηκαν και δύο εμπλοκές. Εκτιμά ότι οι Τούρκοι προωθούν την τεχνική έντασης για να μας σύρουν σε διαπραγματεύσεις όχι για την Ίμια, αλλά για το καθεστώς στο Αιγαίο.
– Ώρα 19.00. Ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης και ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας Μ. Έβερτ μιλούν στη Βουλή και καταγγέλουν την τουρκική προκλητικότητα.
– Ώρα 22.00. Οι πρώτες τηλεφωνικές επικοινωνίες των κυρίων Πάγκαλου και Αρσένη με τους αμερικανούς ομολόγους τους κυρίους Κρίστοφερ και Πέρι.
– Ώρα 22.30. Τηλεφωνική επικοινωνία του πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη με τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον.
– Ώρα 24.00. Η πρώτη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Αμυνας (ΚΥΣΕΑ), όχι στο Κέντρο Επιχειρήσεων ή τουλάχιστον στο Πεντάγωνο, αλλά στη Βουλή.
* Τετάρτη 31 Ιανουαρίου.
– Ώρα 01.00. Πληροφορίες στο ΚΥΣΕΑ ότι δύο τουρκικά ελικόπτερα προσεγγίζουν τις βραχονησίδες της Ίμιας και ίσως επιχειρήσουν να αποβιβάσουν κομάντος.
– Ώρα 01.30. Συνεχίζεται η τηλεφωνική διελκυστίνδα των αμερικανών αξιωματούχων με Αθήνα και Αγκυρα. Ο υφυπουργός Ρ. Χόλμπρουκ γνωστοποιεί στον Θ. Πάγκαλο ότι η Τουρκία περιμένει την ελληνική απάντηση για την πορεία διευθέτησης της κρίσης μέσα σε δύο ώρες. Οι Η.Π.Α. προτείνουν την ταυτόχρονη απόσυρση όλων των δυνάμεων και την επαναφορά των δύο επίμαχων βραχονησίδων στην προτέρα κατάσταση, χωρίς σημαίες και αγήματα.
– Ώρα 02.00. Πληροφορίες ότι τα τουρκικά μέσα μαζικής ενημέρωσης μεταδίδουν ότι τούρκοι κομάντος αποβιβάσθηκαν στην Ανατολική Ίμια. Στο ΚΥΣΕΑ κερδίζει έδαφος η ιδέα της αποκλιμάκωσης.
– Ώρα 03.30. Ο Ρ. Χόλμπρουκ… ενημερώνει τον Θ. Πάγκαλο ότι σύμφωνα με πληροφορίες των αμερικανικών δυνάμεων τούρκοι κομάντος έχουν αποβιβασθεί στη διπλανή βραχονησίδα από αυτήν όπου βρίσκονται Έλληνες. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Χ. Λυμπέρης υποβάλλει παραίτηση η οποία δεν γίνεται αποδεκτή.
– Ώρα 04.00. Εντολή του αρχηγού ΓΕΝ Ι. Στάγκα για την απονήωση του μοιραίου ελικοπτέρου τύπου ΑΒ 212ΑSW από το κατάστρωμα της φρεγάτας «Ναυαρίνο» για να ερευνήσει για τούρκους κομάντος.
-Ώρα 05.15. Το ελικόπτερο εντοπίζει 10 Τούρκους στην Ανατολική Ίμια. Λίγα λεπτά αργότερα θα χαθεί στα νερά του Αιγαίου.
-Ώρα 5.30. Έντονη συζήτηση στο ΚΥΣΕΑ για τον τρόπο αντιμετώπισης της κατάστασης. Επιχείρηση ανακατάληψης ή εσπευσμένη αποκλιμάκωση;
– Ώρα 06.10. Οι υπουργοί κύριοι Αρσένης και Πάγκαλος ανακοινώνουν αποκλιμάκωση με τη μεσολάβηση των ΗΠΑ και αποχώρηση των ναυτικών δυνάμεων.
– Ώρα 06.30. Αρχίζει η απομάκρυνση των τουρκικών και ελληνικών πλοίων και των δύο αγημάτων από τις επίμαχες βραχονησίδες που μένουν χωρίς σημαίες.
– Ώρα 08.30. Ολοκληρώνεται η πρώτη και δραματικότερη φάση της φαρσοκωμωδίας.
– Ώρα 11.00. Ο πρωθυπουργός ισχυρίζεται στη Βουλή ότι η απεμπλοκή επετεύχθη χωρίς καμιά διαπραγμάτευση και ότι ματαιώθηκε επιδίωξη της Τουρκίας να εξαναγκάσει την Ελλάδα σε διαπραγματεύσεις για το νομικό καθεστώς των βραχονησίδων. Προκαλεί την οργή της αντιπολίτευσης για τις ευχαριστίες που απευθύνει προς τις Η.Π.Α. Ο αρχηγός της Ν.Δ. κάνει λόγο για εθνική ταπείνωση και αποχωρεί με το κόμμα του από τη συνεδρίαση.
– Ώρα 16.00. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας, ο υφυπουργός, ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ και οι αρχηγοί των κλάδων δίνουν συνέντευξη στο Πεντάγωνο. Τηλεοπτική παράσταση για εσωτερική κατανάλωση με μόνιμο ρεφρέν «τι ωραία, τι καλά που λειτούργησε το σύστημα χειρισμού των κρίσεων». Κανείς δεν έχει την ευαισθησία να παραιτηθεί, αν και προκαλούνται από τους στρατιωτικούς συντάκτες
Η συνέχεια του… έργου
* Πέμπτη 1 Φεβρουαρίου. Η επόμενη μέρα των εκτιμήσεων και των τηλεοπτικών βυζαντινολογιών. Γίνεται λόγος για άμεση μεσολαβητική αποστολή του Ρ. Χόλμπρουκ ώστε να κατευνασθούν οι δύο… σύμμαχοι. Αμερικανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι μάλλον δεν κρύβουν την προτίμησή τους προς την Τουρκία.
* Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου. Προβληματισμοί στο κυβερνητικό στρατόπεδο για το πώς θα βγει ευσχήμως «ανεπιθύμητος» ο Ρ. Χόλμπρουκ. Η εγχώρια κοινή γνώμη… το χαβά της. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στο πώς ανέβηκαν οι τούρκοι κομάντος στην Ανατολική Ίμια και για το αν έπρεπε φεύγοντας οι δικοί μας κομάντος να αφήσουν ή να μαζέψουν τη σημαία. Οι Ευρωπαίοι κάνουν ανεπαίσθητη στροφή, κυρίως γερμανικά και ιταλικά σχόλια υπέρ της χώρας μας. Η Μόσχα δηλώνει ότι η Ίμια είναι ελληνική.
* Σάββατο 3 Φεβρουαρίου. Σήμα -σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες- προς όλα τα πλοία του στόλου μας για αποτροπή με κάθε μέσον μιας νέας απόβασης Τούρκων σε βραχονησίδες, ακόμα κι αν χρειασθεί να ανοίξουν πυρ. Συνεδρίαση του Συμβουλίου Αμυνας (ΣΑΜ) με θέματα σχέδιο στήριξης των βραχονησίδων, ετοιμότητα των Επιτελείων και αξιολόγηση πληροφοριών σχετικά με τις τουρκικές κινήσεις.
* Δευτέρα 5 Φεβρουαρίου. Διπλωματική εκστρατεία στην Ευρώπη για να πείσουμε τους εταίρους μας εξαγγέλει ο πρωθυπουργός στη συνεδρίαση της κυβερνητικής επιτροπής. Συναινετική ματαίωση του ταξιδιού Χόλμπρουκ σε Αθήνα και Αγκυρα. Στον Τύπο δημοσιεύονται πληροφορίες για κατάργηση του ΚΥΣΕΑ και μεταβίβαση των αρμοδιοτήτων του στην Κυβερνητική Επιτροπή.
* Τρίτη 6 Φεβρουαρίου. Αρχίζει η τελευταία φάση της φαρσοκωμωδίας που θα μπορούσε και να τιτλοφορηθεί «τρικλοποδιά» στον πρωθυπουργό. Το πρωί στέλνεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης με φαξ «ανακοίνωση» του ναυάρχου Λυμπέρη, όπου υποτίθεται ότι αναφέρεται μέρος της συνομιλίας του με τον πρωθυπουργό κατά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ. Μέχρι τα μεσάνυχτα ο υπουργός Εθνικής Αμυνας και οι συνεργάτες του παρουσιάζονται να προσπαθούν να πείσουν τους στρατιωτικούς συντάκτες να υποβαθμίσουν το θέμα. -Το μεσημέρι εντοπίζεται σε βάθος 95 μέτρα το μοιραίο ελικόπτερο. Απεγκλωβίζεται το πτώμα του συγκυβερνήτη. Το πτώμα του κυβερνήτη είχε βρεθεί το μεσημέρι της περασμένης Τετάρτης.
* Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου. Στη μία τα ξημερώματα βγαίνει ανακοίνωση ότι εκ παραδρομής της Διεύθυνσης Ενημέρωσης του υπουργείου κυκλοφόρησε το επίμαχο «χαρτί» Λυμπέρη που προοριζόταν για εσωτερική χρήση. Κανείς δεν νιώθει και πάλι ευθιξία να παραιτηθεί. Πολύ φυσικό αφού πρόκειται για… στημένο και μεγάλο κόλπο.
– Ενημέρωση Μ. Έβερτ στο Πεντάγωνο.
– Ενώ ένας Ναύαρχος θεωρείται υπόλογος και «δικάζεται» για μια ανακοίνωση που ούτε ο ίδιος έβγαλε, ούτε αποκαλύπτει κάποια μυστικά, ένας πολύ κατώτερος του, υποπλοίαρχος, δίνει συνέντευξη σε εφημερίδα και εξηγεί πώς πέρασαν οι Τούρκοι στην Ανατολική Ίμια και ουδείς ενοχλείται.
– Βρέθηκε το πτώμα του τρίτου μέλους του πληρώματος του μοιραίου ελικοπτέρου.
* Πέμπτη 8 Φεβρουαρίου. Ζητούν την κεφαλή επί πίνακι του αρχηγού ΓΕΕΘΑ Χ. Λυμπέρη. Αυτός αρνείται να υποβάλλει παραίτηση. Το βράδυ συνεδριάζει το ΚΥΣΕΑ μαζί με την Κυβερνητική Επιτροπή και αποφασίζεται η Σολωμόντεια λύση να τον αποστρατεύσουν στις 18 Φεβρουαρίου στις τακτικές κρίσεις των αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων.
 
~~~~~~~~~~~~~
ΟΣΑ ΕΠΙΜΕΛΩΣ ΑΠΕΚΡΥΨΑΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Του Ηλία Καπετανάκη
Τι κι αν πέρασαν μέρες από την κακόγουστη, μα εξαιρετικά επικίνδυνη φάρσα, που οι πολιτικοί οι οποίοι την διεκπεραίωσαν -αν δεν συμμετείχαν και δραστήρια στη δημιουργία της- απεκάλεσαν, με τη συνδρομή των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ελληνοτουρκική κρίση. Πουθένα δεν φαίνεται το παραμικρό σημάδι ότι αφού εξέτασαν με ρεαλισμό όλες τις παραμέτρους της, έβγαλαν τα αναγκαία συμπεράσματα, έβαλαν γνώση για την από δω και πέρα δράση. Σαν να μην συνέβη τίποτα συνεχίζεται η πάγια «εθνική» βυζαντινολογία για ήσσονος σημασίας πτυχές και καλά κρατεί ο χορός των εντυπώσεων τόσο στο εσωτερικό των κομμάτων, όσο και στην αντιπαράθεση κυβέρνησης-αντιπολίτευσης. Πολύ οδυνηρό για τις επερχόμενες μέρες που προοιωνίζονται διόλου καλές και εύκολες. Δικαιολογημένα αναρωτιέται ο ακόμα σκεπτόμενος πολίτης: τι πρέπει τέλος πάντων να συμβεί για να καταστρώσουμε, ως χώρα, μια εθνική στρατηγική και μια μακροπρόθεσμη εξωτερική πολιτική για να πορευθούμε, αν όχι με αξιώσεις, τουλάχιστον χωρίς άλλες ήττες και συμφορές στα ταραγμένα Βαλκάνια;
Καθ’ υποτροπήν αναπάντητο ερώτημα, εφόσον ουδείς εκ της πολιτικής ηγεσίας δείχνει ενδιαφέρον να διεισδύσει, να παραδεχθεί και να δημοσιοποιήσει τα πραγματικά γεγονότα. Και η συντριπτική πλειοψηφία της κοινής γνώμης βολεμένη επιχαίρει ότι… την «σκαπουλάραμε» και πάλι αρκούμενοι στα επιφαινόμενα, που σερβίρονται στα βραδυνά δελτία ειδήσεων με την ανάλογη τεχνητή οξύτητα, για να γίνονται πιο πιστευτά και άλλοτε πιο εύπεπτα. Στην εξιχνίαση κάποιων από τις πολλές αθέατες πλευρές της τελευταίας «κρίσης» στο Αιγαίο επιδίδεται το ρεπορτάζ που ακολουθεί. Διατυπώνονται και κάποιες πικρές αλήθειες, αλλά δεν είναι δυνατόν να γίνει διαφορετικά σε δίσεκτους καιρούς, όπου περισσεύουν τα μισόλογα. Από την πρώτη στιγμή αυτής της φάσης, της λεγόμενης Ελληνοτουρκικής κρίσης, ήταν φανερό ότι ήμασταν, δυστυχώς όχι θεατές, αλλά πολύ κακοί ηθοποιοί μιας θλιβερής θεατρικής παράστασης με ατζέντη τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Από την μια όχθη του Αιγαίου μόλις είχε εκλεγεί, ύστερα από παρατεταμένο πολιτικό κενό και έπειτα από μύριες αντιπαραθέσεις και «συντροφικά» μαχαιρώματα, ένας νέος πρωθυπουργός.
Από την άλλη όχθη η πολιτική κρίση έπαιρνε ανεπιθύμητες διαστάσεις και έπρεπε πάση θυσία να σχηματισθεί βιώσιμη κυβέρνηση. Η πρόσκαιρη καλλιέργεια ατμόσφαιρας έντασης, με αμοιβαία εκτόξευση απειλών για εσωτερική κατανάλωση, παλιά και δοκιμασμένη μέθοδος για το «μανουβράρισμα» της κοινής γνώμης, αλλά και των πολιτικών της κάθε πλευράς. Και σε πολλές άλλες ανάλογες περιπτώσεις ο ξένος παράγοντας έχει κάνει… τονωντικές ενέσεις σε πολιτικά πρόσωπα και καταστάσεις.
Είναι επίσης η επερχομένη προεκλογική περίοδος στη μόνη πια υπερδύναμη, και οι δική της «μονομάχοι» ποντάρουν αρκετά στις εξελίξεις στην ταραγμένη Βαλκανική. Είναι και οι επεκτατικές βλέψεις της Τουρκίας, που βρίσκουν εύφορο έδαφος στη δική μας αμηχανία. Καλά όλα αυτά όσο, όμως, είναι υπό έλεγχο ή δεν ξεπερνιέται το κρίσιμο σημείο. Αν ξεφύγουν, εγκυμονούν μεγάλοι κίνδυνοι και δραματικές ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Το Βαλκανικό ισοζύγιο επιβαρύνεται και από παραδοσιακές εθνικιστικές ψυχώσεις, και πάλι εσχάτως αφυπνισθείσες. Φαντάζει αφελές σενάριο επειδή δεν προβλήθηκε στα κανάλια; Το μεγαλύτερο ελάττωμα αυτής της χώρας είναι τα τελευταία χρόνια η εξαφάνιση τη ιστορικής μνήμης, όχι της παλιότερης, αλλά της πρόσφατης. Τον ίδιο παρονομαστή, δηλαδή την παγίωση κάποιων επιθυμητών, όχι κατ’ ανάγκη άμεσα ορατών, τετελεσμένων είχαν όλες οι ελληνοτουρκικές κρίσεις της τελευταίας εικοσαετίας.
Ζητούμενο στην παρούσα είναι πόσο ξέφυγε η διάρκεια και η πλοκή της θεατρικής παράστασης από τα χέρια των ηθοποιών και του παραγωγού. Όχι πάντως αρκετά αφού, μερικά μεταμεσονύχτια τηλεφωνήματα από την άλλη όχθη του Ατλαντικού, νουθέτησαν τους αδιάλλακτους εχθρούς που έδιναν την εντύπωση ότι θα διέτασσαν πυρ υπέρ βωμών και εστιών. Αραγε πόσο αντελήφθησαν οι εμπλεκόμενοι παράγοντες των Η.Π.Α., ότι τραβώντας λίγο περισσότερο το σκοινί, ή μια ή η άλλη πλευρά μπορεί και να σπάσει; Πόση συναίσθηση έχουν οι αποκαλούμενοι πλανητάρχες του υψηλού κινδύνου των Βαλκανικών πειραματισμών τους; Έτσι, όμως, είναι η ιστορική ροή. Ένα -για να παραφράσουμε γνωστό απόφθεγμα του Φ. Έγκελς- μπερδεμένο κουβάρι καταστάσεων, που όσο ξετυλίγεται τόσο περιπλέκονται θελήσεις, σκοπιμότητες, κομπίνες, ετερογονίες και άγνωστοι και δυσδιάκριτοι παράγοντες στους ανθρώπους της εποχής αναφοράς, έτσι που όταν βλέπουν το αποτέλεσμα «τρίβουν τα μάτια» γιατί κανένας τους δεν το θέλει.
Ο κακός ηθοποιός
Η χώρα μας, μια ακόμα φορά, αρνήθηκε να καταλάβει ότι δεν υπάρχει τρίτος δρόμος σε τέτοιες επικίνδυνες πολεμικές φαρσοκωμωδίες: Είτε διαμορφώνεις επιμελώς και μακροχρόνια τις συνθήκες να μην ανέβεις ποτέ στο σανίδι, αρνείσαι, δηλαδή, να παίξεις, ή… προσλαμβάνεις έναν καλό σκηνοθέτη για να σου διαλέξει ένα επωφελές έργο και να σε στήσει έτσι ώστε να παίξεις καλά τον ρόλο σου. Όσο και να γίνονται προσπάθειες εξωραϊσμού ορισμένων πράγματων δεν μπορεί να αποκρυφτεί το προφανές γεγονός ότι η Ελλάδα βγήκε και πάλι ζημιωμένη από αυτήν την «παράσταση». Έχασε τη μάχη των εντυπώσεων στη διεθνή σκηνή, οι πολιτικοί της την οδήγησαν σε μια εθνική ταπείνωση και ταυτόχρονα εξέθεσαν ανεπανάρθωτα τις ένοπλες δυνάμεις, παίζοντάς τες ως μπαλάκι στο γήπεδο του κομματικού φατριασμού. Χρησιμοποιήθηκε η όλη υπόθεση από τους δελφίνους του ΠΑΣΟΚ και για να μπουν τρικλοποδιές και να φθαρεί ο νεοκλεγείς… πρωθυπουργός! Οι ετερογονίες που λέγαμε, από αλλού ξεκινάει κάτι, και άλλο είναι το τελικό αποτέλεσμα. Ποτέ δεν έλειψαν το τελευταίο διάστημα οι θεατρικές κινήσεις.
Σημειολογικά, η αφετηρία της παρούσας κρίσης, βρίσκεται το περασμένο καλοκαίρι στην εξαγγελία του τότε υφυπουργού Εθνικής Αμυνας Μανώλη Μπετενιώτη για την αξιοποίηση ορισμένων βραχονησίδων με την προσέλκυση επιχειρηματικού ενδιαφέροντος. Το αξιοκατάκριτο δεν ήταν ότι η χώρα προσανατολιζόταν στην αξιοποίηση, σε συνεργασία με τους ιδιώτες, εθνικού της εδάφους, αλλά ότι εκτοξεύτηκε μια φωτοβολίδα σε επικίνδυνη περιοχή, χωρίς να υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος προγραμματισμός. Να υπενθυμίσουμε ότι επενδυτές από τη Βρετανία, τη Γαλλία και τις Σκανδιναβικές χώρες εξεδήλωσαν ενδιαφέρον, αλλά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Αμυνας δεν είχε να τους πει κάτι χειροπιαστό, παρά μόνο «περιμένετε, το μελετάμε»;
Ακολούθησε, τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων, η προσάραξη του Τουρκικού πλοίου «Φιγκέτ Ατάτ» στην Ίμια. Μια απλή υπόθεση, που διογκώθηκε εσκεμμένα από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης στην Ελλάδα και την Τουρκία. Σήμερα, αποκαλύπτουμε μια άλλη εκδοχή η οποία είναι η επικρατέστερη, αφού στηρίζεται σε πολύ έγκυρες πηγές του λιμεναρχείου Καλύμνου και σε ανθρώπους που πήγαν για να βοηθήσουν στην αποκόλληση του πλοίου. Ο πλοίαρχος ΠΟΤΕ δεν δήλωσε ότι βρίσκεται σε τουρκικό έδαφος. Ήταν φοβισμένος για τις επαγγελματικές συνέπειες της προσάραξης, κυρίως επειδή η ρυμούλκηση είναι τόσο δαπανηρή, ώστε να φθάνει σε ορισμένες περιπτώσεις και στην αξία του φορτίου που μεταφέρει το πλοίο. Ζήτησε μια μέρα προθεσμία για να προσπαθήσει να αποκολληθεί μόνος του. Προς τον σκοπό αυτό μετέφερε συνεχώς φορτίο από τη μια μεριά του σκάφους στην άλλη, χωρίς αποτέλεσμα.
Όταν κινδύνευε να ανατραπεί το πλοίο ζήτησε να το ρυμουλκήσουν, αλλά για να μην πληρώσει πολλά, πρότεινε να έρθει ρυμουλκό από την Τουρκία. Γιατί αυτή η σημαντικότατη πτυχή απεκρύβη, επειδή δεν βόλευε στο σενάριο της ετοιμαζόμενης παράστασης; Γιατί κάτι σύνηθες προβλήθηκε από τις δυο όχθες του Αιγαίου ως διαμάχη για το σε ποιον ανήκει η Ίμια; Γιατί «έκαναν την τρίχα, τριχιά»; Και μετά ήρθε η σειρά του δημάρχου Καλύμνου να παίξει το ρόλο του, στήνοντας στην Ίμια την ελληνική σημαία σε ένα… σκουπόξυλο. Το πριν την παράσταση σκηνικό συμπληρώθηκε από τη «Χουριέτ». Στην Ελλάδα οι εφημερίδες δίνουν εγκυκλοπαίδειες και δίσκους για να ανεβάσουν την κυκλοφορία τους. Στην Τουρκία χρηιμοποιούν την εθνικιστική ψύχωση. Μην… ανησυχείτε, όμως, αν συνεχισθεί η πολιτική τύφλωση σύντομα θα χαρίζουν και στη χώρα μας εθνικισμό. Ήδη μία δίνει με 25 κουπόνια μια μεγάλη γαλανόλευκη. Τόσο αποτιμούμε, τόσο έχουμε εξευτελίσει το εθνικό μας σύμβολο;
«Ειδικοί δημοσιογράφοι», από την Τουρκία, όπως τους χαρακτήρισε ουφυπουργός Εθνικής Αμυνας Ν. Κουρής, πήραν το ελικόπτερο και τις κάμερες, πήγαν στη βραχονησίδα, ξήλωσαν το σκουπόξυλο του δημάρχου και φύτεψαν το δικό τους. Παρενέβη σκάφος του Πολεμικού Ναυτικού, ανήρτησε τη σημαία μας, κι από κει και πέρα, η σκυτάλη πέρασε στα χέρια των πολιτικών για να αποδυθούν στη συνήθη φραστική πλειοδοσία. Ξεπέρασαν, όμως, κάθε όριο γιατί έβαλαν στο επικίνδυνο «κόλπο» τις ένοπλες δυνάμεις, κάτι που δεν είχε γίνει ούτε στην προηγούμενη φάση της φαρσοκωμωδίας το 1987. «Σε οποιονδήποτε επιθετικό εθνικισμό, η αντίδραση της Ελλάδας θα είναι δυνατή, έμμεση και αποτελεσματική. Έχουμε όλα τα μέσα και θα τα χρησιμοποιήσουμε χωρίς κανένα δισταγμό. Ας μη γελιούνται» -έλεγε ο πρωθυπουργός Κ. Σημίτης στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Και την επόμενη μέρα στη Βουλή: Η ελληνική σημαία παραμένει. Δεν θα απομακρυνθούν οι ένοπλες δυνάμεις, αν δεν απομακρυνθούν πρώτα οι τουρκικές. Για να δοθεί και λίγο δραματική χρειά βγήκανε οι στόλοι «περατζάδα» στο Αιγαίο. Ο ελληνικός με τις κάμερες ανοιχτές, λες και παρακολουθούσαμε τηλεοπτική υπερπαραγωγή. Το χρονικό δημοσιεύεται σε διπλανές στήλες. Όταν η θερμοκρασία ανέβηκε αρκετά, και υπήρχε κίνδυνος να πέσει και καμιά αδέσποτη στην πυριτιδαποθήκη της Βαλκανικής, ο επικυρίαρχος έδωσε τηλεφωνικώς την εντολή: μαζέψτε παιδιά την πραμάτειά σας. Ακόμα και ο «από μηχανής θεός» είναι πλέον ανάλογος της ευτελείας των θεατρικών παραστάσεων που κάθε εποχή ανεβάζει. Και έγινε η απαγκίστρωση με την εποπτεία των παραπλεόντων σκαφών του 6ου στόλου.
Έπειτα από κάθε πολεμική φάρσα κάτι χάνει η Ελλάδα, αλλά δεν βάζει ποτέ μυαλό. Αυτή του Μαρτίου 1987, είχε αποτέλεσμα να συρθεί η χώρα σε συμφωνία με την Τουρκία, να μην πραγματοποιούνται γεωτρήσεις για την ανεύρεση πετρελαίου στο Αιγαίο. Σήμερα, με τον τυχοδιωκτισμό των βραχονησίδων τίθενται πρώτη φορά σε ανοιχτή αμφισβήτηση, όχι μόνο από την Τουρκία, αλλά και από την Αμερική και την Ευρώπη τα θαλάσσια σύνορα της χώρας μας, η κυριαρχία της στο Αιγαίο. Μέχρι σήμερα έχουμε εικονικές αερομαχίες πάνω από το Αιγαίο, και έτσι το ΝΑΤΟ εκπαιδεύει ανέξοδα τη Νοτιανατολική του πτέρυγα. Μήπως τώρα θα αρχίσουν και εικονικές ναυμαχίες; Τα ερωτήματα που απαξίωσε να απαντήσει η κυβέρνηση: Δεν είχε ευθιξία να παραιτηθεί κάποιος πολιτικός για όλο αυτό το φιάσκο, γι’ αυτή την ταπείνωση; Αφού ξέρανε ότι πρόκειται για θεατρική παράσταση με Αμερικανό επιδιαιτητή, γιατί ανεβάσανε τόσο τους πολεμικούς τόνους, εφόσον ήταν βέβαιο ότι πολύ γρήγορα θα εκαλούντο να τα μαζέψουν;
Το θέατρο συνεχίσθηκε στη Βουλή, όπου μετετράπη σε παρωδία και η σημαντική συνταγματική διαδικασία των προγραμματικών δηλώσεων. Ο πρωθυπουργός εμφανίστηκε, δίκην νικητού, και έσπευσε να ευχαριστήσει τις Η.Π.Α., ενώ από κάτω, οι της αξιωματικής αντιπολίτευσης φώναζαν …«οι προδότες στο Γουδί!». Η αντιπολίτευση έκανε λόγο για εθνική προδοσία και απεχώρησε από τη συνεδρίαση. Πολύ καιρό είχε Έλληνας πρωθυπουργός να… αναπέμψει ευχαριστίες στις Η.Π.Α. Εκτός αν το έκανε για άλλο λόγο ο νεοεκλεγείς πρωθυπουργός. Μήπως επειδή, το τελευταίο τετράμηνο, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου ήραν την προτίμησή τους από τον άλλο δελφίνο τον κ. Αρσένη και ευλόγησαν την εκλογή του ίδιου; Από την πλευρά του, ο υπουργός Εθνικής Αμυνας δήλωνε, ότι οι ένοπλες δυνάμεις δεν δοκιμάσθηκαν σε πόλεμο και ότι «ήταν σωστή η απόφαση της αποκλιμάκωση της έντασης γιατί το θέμα έληξε χωρίς ανθρώπινες θυσίες». Όταν του υπενθύμισαν τους τρεις νεκρούς στρατιωτικούς απάντησε ότι την ώρα που αποφασίσθηκε η αποκλιμάκωση δεν γνώριζαν την τύχη του μοιραίου ελικοπτέρου. Όσο για τη «δοκιμή πολέμου», φαντάζεσθε να πηγαίναμε σε πόλεμο με τέτοια πολιτική ηγεσία; Οι κατ’ εξοχήν αρμόδιοι υπουργοί τις κρίσιμες ώρες, ο ένας έδινε συνέντευξη σε τηλεοπτικό κανάλι και ενημερωνόταν από τον παρουσιαστή ότι …τον αναζητεί ο πρωθυπουργός για να συνεδριάσει το ΚΥΣΕΑ!
O άλλος, στο ίδιο μεγάλο κανάλι, περιφρονώντας τους στρατιωτικούς συντάκτες που περίμεναν ενημέρωση στο Πεντάγωνο, δήλωνε σαν να μην συνέβαινε τίποτα, σα να έλεγε το πιο φυσικό πράγμα του κόσμου, ότι μοιράσθηκαν και ορισμένες προσκλήσεις επιστράτευσης. Αυτά για όσους ακόμα αμφιβάλουν πώς και από πού κυβερνάται αυτός ο πολύπαθος τόπος.
Οι ένοπλες δυνάμεις
Αφού οι πολιτικοί έφεραν το Πολεμικό Ναυτικό με το χέρι στη σκανδάλη και, κατά τη λαϊκή έκφραση «το άδειασαν», μετά την ικανοποίηση της επιθυμίας του κυρίου τους, επέστρεψαν σαν να μην συμβαίνει τίποτα στα τηλεοπτικά κανάλια για να παίξουν την επόμενη σκηνή της φάρσας. Να ρίξουν την ευθύνη στις ένοπλες δυνάμεις. Τα ερωτήματα αρχικά εστιάσθηκαν στο πώς και γιατί κατέβηκε η σημαία στην Ίμια, και πώς αποβιβάσθηκαν οι Τούρκοι κομάντος στην Ανατολική Ίμια. Από την Αγκυρα τίθεται πλέον ανοιχτά θέμα Αιγαίου και αυτοί ασχολούνται με ήσσονος σημασίας προφανή ζητήματα. Ως προς τη σημαία, επειδή πολύς θόρυβος έγινε. Η σημαία έχει την αυτονόητη αξία της, όταν με τις καθημερινές σου πράξεις δείχνεις ότι τιμάς τον υψηλό συμβολισμό που εμπεριέχει. Κακά τα ψέματα, ορισμένοι πολιτικοί παράγοντες έδειξαν εμπράκτως στην υπόθεση Ίμια, ότι δεν έχουν σε πολύ μεγάλη υπόληψη το εθνικό μας σύμβολο. Ως προς τους τούρκους κομάντος, σύμφωνα με έγκυρες πηγές, γινόταν περιπολία από συγκεκριμένο μικρού εκτοπίσματος σκάφος στην περιοχή των δυο βραχονησίδων, αλλά λογω της μεγάλης θαλασσοταραχής αποφασίσθηκε να μην ματαιωθεί τελικά η βάρδια 1-7 το πρωί. Έτσι, η μικρή ομάδα των τούρκων καταδρομέων, ανέβηκε στην Ανατολική Ίμια κατά τη διάρκεια ελιγμού που έκανε παραπλέουσα φρεγάτα.
Τα… επιχειρήματα πήραν στη συνέχεια διαστάσεις ανοιχτής συκοφαντίας. Διάφοροι, άσχετοι περί τα στρατιωτικά, άρχισαν από το να αμφισβητούν την ετοιμότητα των ενόπλων δυνάμεων μέχρι να ξαναξύνουν πληγές της απριλιανής δικτατορίας, και να κάνουν γελοίες αναγωγές περί νέου… πραξικοπήματος. Γιατί πετροβολούν με ελαφρά καρδιά τις ένοπλες δυνάμεις; Πιστεύουν ότι όλοι απώλεσαν την ιστορική τους μνήμη; Λησμονούν ότι, τα τελευταία χρόνια, δεν κάνουν πλέον πραξικόπημα οι στρατιωτικοί στην πολιτική σκηνή, αλλά οι πολιτικοί επανειλημμένα στους στρατώνες; Και εκεί έχουν μεταφέρει τον ξέφρενο κομματισμό, μετατρέποντας τους αξιωματικούς σε κομματικούς τους πελάτες. Ποιος παραβίασε θεσμούς, αξιοκρατία, επετηρίδα και προπαντός το φιλότιμο των αξιωματικών, επαναφέροντας τους αποστράτους και θέτοντάς τους επικεφαλής του στρατεύματος. Η Ν.Δ.έκανε την αρχή και το ΠΑΣΟΚ ολοκλήρωσε. Πότε η πολιτική ηγεσία ασχολήθηκε ουσιαστικά με την άμυνα της χώρας, αλλά και με τα προβλήματα του στελεχικού δυναμικού που εκπονεί και υλοποιεί διαταγές και επιτελικά σχέδια;
Τι θέλουν να παραστήσουν όσοι -ορισμένοι μάλιστα παιδιά της χούντας του 1967- προσάπτουν πραξικοπηματική διάθεση στο στράτευμα; Και μάλιστα στο Πολεμικό Ναυτικό, όταν είναι γνωστά τα ιστορικά γεγονότα της εποχής εκείνης, αλλά και θύματα είχε στην πρόσφατη οπερέτα. Μήπως κάνουν τις επιθυμίες τους πραγματικότητα; Δικαιολογημένα ήσαν πολύ δυσαρεστημένοι αυτές τις μέρες οι αξιωματικοί στο κτιριακό συγκρότηματης οδού Μεσογείων, αλλά και στις μονάδες. «Γιατί ακόμα μας καταδιώκει το στίγμα της δικτατορίας;» έλεγε ανώτερος αξιωματικός του Ναυτικού. Ποια σχέση έχουμε εμείς με αυτά. Εικοσάχρονα παιδιά, τότε, μας βάλανε στο πειθαρχείο της στρατονομίας και μας χτυπούσαν δυο βδομάδες, αλλά κανείς μας δεν εξαργύρωσε αντιστασιακές περγαμηνές». Και κάποιος άλλος, της Αεροπορίας, χειριστής μαχητικών αεροσκαφών: «Στο φινάλε, ας μας πουν οι πολιτικοί τι θέλουν… Ας κηρύξουν ουδετερότητα της χώρας, να διαλύσουν και τυπικά το στράτευμα για να κάνουμε κι εμείς τη δουλειά μας και να σταματήσουμε να κινδυνεύουμε με 3 και 60».
Πολύ απλά την πληρώνει αυτός, που λόγω στολής, δεν μπορεί να μιλήσει επωνύμως. Αν θέλουμε να είμαστε ειλικρινείς, είναι η πρώτη φορά μετά τη μεταπολίτευση του 1974, που οι ένοπλες δυνάμεις κλήθηκαν να λειτουργήσουν σε κρίσιμη στιγμή και το έπραξαν χωρίς εξωγενείς παράγοντες και ύποπτες διασυνδέσεις. Τήρησαν με ευλάβεια τη συνταγματική τάξη, υπάκουσαν στις εντολές της πολιτικής ηγεσίας η οποία τους εξέθεσε ανεπανόρθωτα, διέσυρε την τιμή τους. Δυστυχώς εκεί κατάντησε αυτή η χώρα: Να της απομένει επί του παρόντος μόνος οργανωμένος ενοποιητικός ιστός οι ένοπλες δυνάμεις, που, όμως, φθείρονται κατά κράτος από την αφροσύνη των πολιτικών. Μήπως ο πόλεμος είναι τελικά πολύ σοβαρή υπόθεση για να την εμπιστευθούμε σε τέτοιους πολιτικούς; Και ποιον να πείσουν στην Ευρώπη ότι ξεκινάνε πόλεμο για δυο πέτρες μέσα στο πέλαγος. Η ιστορία διδάσκει ότι εργάζεσαι με τον αποτρεπτικό σου μηχανισμό για να κερδίζεις καθημερινά το σεβασμό των γειτόνων, κι αν αυτοί κάνουν την αποκοτιά και σε προσβάλλουν, είσαι ακόμα περισσότερο έτοιμος να αμυνθείς και να σκαρώσεις ταυτόχρονα μέσα στην αναμπουμπούλα ένα πολύ μεγαλύτερο κόλπο από δυο πέτρες στο Αιγαίο. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να συναινούμε σε πρόσκαιρους πειραματισμούς, καθ’ υπαγόρευση τυχοδιωκτισμούς, οι οποίοι βάζουν σε κίνδυνο την ειρήνη στη Μεσογειακή λεκάνη.
Η υπόθεση Λυμπέρη
Ενώ το όλο θέμα πήγαινε σε εκτόνωση κάποιοι μέσα στην κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σκέφθηκαν να προσθέσουν ένα ακόμα επεισόδιο στην κωμωδία. Να εκμεταλλευθούν την υπόθεση της βραχονησίδας για να βάλουν μια ακόμα τρικλοποδιά στον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη. Τα γεγονότα είναι γνωστά. Με επιγραφή «ΓΕΕΘΑ. Εκπρόσωπος Τύπου» διενεμήθη στα μέσα μαζικής ενημέρωσης ανακοίνωση στην οποία ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ ναύαρχος Χρίστος Λυμπέρης δήθεν δημοσιοποιούσε απόρρητα στοιχεία της συνεδρίασης του ΚΥΣΕΑ την κρίσιμη νύχτα. Συγκεκριμένα, το διάλογο με τον πρωθυπουργό για τις δυνατότες ανακατάληψης της ανατολικής Ίμια από έλληνες κομάντος. Δημιουργήθηκε σάλος και ο πρωθυπουργός ζήτησε την κεφαλή του αρχηγού ΓΕΕΘΑ, ο οποίος αρνήθηκε να παραιτηθεί. Για 3 μέρες το μόνο θέμα συζήτησης ήταν η αποπομπή ή όχι του ναύαρχου. Έγινε νέα σύνοδος του ΚΥΣΕΑ, το οποίο τελικά αποφάσισε ότι ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ, θα αποστρατευθεί στις τακτικές κρίσεις των ενόπλων δυνάμεων, που θα αρχίσουν στις 18-20 Φεβρουαρίου. Ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Γ. Αρσένης κράτησε τον ρόλο του Πόντιου Πιλάτου για τον εαυτό του.
Από τη μια αρνήθηκε να ζητήσει την παραίτηση του Ναυάρχου, και από τους στενούς συνεργάτες του διέρεε, ότι αν κάτι τέτοιο απαιτηθεί να το κάνει στη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ, θα υποβάλει ο ίδιος την παραίτησή του. Από την άλλη δήλωσε: «…ήλπιζα ότι ο κ. Λυμπέρης θα συμμορφωνόταν με την απόφαση του ΚΥΣΕΑ και θα διευκόλυνε με την παραίτησή του. Θα ήταν άνανδρο να αποδώσουμε εμείς οι πολιτικοί ευθύνη για την κρίση στον αρχηγό ΓΕΕΘΑ και τις Ενοπλες δυνάμεις…» Ποια είναι η αλήθεια που κρύφθηκε επιμελώς; Η επίμαχη ανακοίνωση δεν βγήκε από τον ναύαρχο Λυμπέρη, αλλά διοχετεύθηκε. Μετά τη 1.30 το ξημέρωμα, κυκλοφόρησε ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του υπουργείου, στην οποία διευκρινιζόταν ότι «εκ παραδρομής» μεταδόθηκε ένα ενημερωτικό, για εσωτερική χρήση κείμενο, ως δελτίο Τύπου του ΓΕΕΘΑ. υποτιθέμενος διάλογος Σημίτη-Λυμπέρη δεν περιείχε κανένα απόρρητο μυστικό, αλλά πασίγνωστα πράγματα, τα οποία είχε ανακοινώσει ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ πρώτη φορά στη συνέντευξη που έδωσαν ο Γ. Αρσένης και οι αρχηγοί των γενικών επιτελείων μετά την εκτόνωση της ελληνοτουρκικής κρίσης.
Σ’ αυτή τη συνέντευξη ο ναύαρχος Λυμπέρης είχε πει ότι στο ΚΥΣΕΑ εξετάσθηκαν 2 δεδομένα, είτε να βομβαρδιθεί η βραχονησίδα της ανατολικής Ίμια, ή να γίνει ανακατάληψή της από ομάδα ελλήνων κομάντος, ό,τι δηλαδή αναφερόταν και στη μαϊμού-ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ.
Ο ίδιος ο Χρ. Λυμπέρης δήλωνε ανεπισήμως σε στρατιωτικούς συντάκτες ότι «τα χαρτιά που φεύγουν από το γραφείο μου έχουν ευκρινώς την υπογραφή μου, ή αυτήν άλλου εξουσιοδοτημένου από μένα προσώπου». Την ίδια μέρα παρουσιαζόταν το εξής οξύμωρο: ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ να απολογείται για μια ανακοίνωση που ποτέ δεν έβγαλε και δεν περιείχε τίποτα αξιόμεμπτο, και ένας πολύ κατώτερός του ιεραρχικά, ο υποπλοίαρχος Θ. Μούσης, επικεφαλής του αγήματος που προάσπιζε επί 4 μέρες τη δυτική Ίμια, να δίνει συνέντευξη σε μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδα για τις λεπτομέρειες της επιχείρησης, και να δηλώνεται από το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, ότι είχε τη σχετική άδεια για να μιλήσει. Αναφέρονται όλα αυτά για να φανεί το μέγεθος της διάλυσης που έχουν οδηγηθεί οι ένοπλες δυνάμεις και ότι οι πολιτικοί δεν διστάζουν μπροστά σε τίποτα, προκειμένου να προστατεύσουν το μικροκομματικό τους συμφέρον. Ο μέχρι τώρα αρχηγός ΓΕΕΘΑ ήταν κομματικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, και με απόφαση του τότε πρωθυπουργού, ανεκλήθη στην υπηρεσία για να τοποθετηθεί στο πόστο του. Τώρα διώχνεται κακήν κακώς και μάλιστα παρανόμως, αφού είναι γνωστό ότι στο νέο νόμο του Γ. Αρσένη για το υπουργείο Εθνικής Αμυνας, ορίζεται ότι ενημερώνεται 3 μήνες πριν ο αρχηγός του ΓΕΕΘΑ για την πρόθεση της κυβέρνησης να τον αντικαταστήσει. Για τον ίδιο τον κ. Λυμπέρη, ούτε γάτα ούτε ζημιά. Προβλήθηκε τα μέγιστα στο Πανελλήνιο, έγινε το πρόσωπο τηςημέρας, κέρδισε πολλούς πόντους για την ενδεχόμενη εκπλήρωση και των πολιτικών του προσωπικών φιλοδοξιών.
Η λεγόμενη κρίση στο Αιγαίο απέδειξε περίτρανα πόσο μπλοκαρισμένη είναι η χώρα μας και ο λαός της στον οχετό της ραδιοτηλεοπτικής αποβλάκωσης. Χρήζει, ίσως, πολύ μεγάλης προσοχής για το παρόν και το μέλλον αυτή η παράμετρος. Είναι παγκόσμιο φαινόμενο το ότι η αστική δημοκρατία, μετατρέπεται ραγδαία σε έναν απόλυτο ραδιοτηλεοπτικό φασισμό. Έτσι, μαζί με το στόλο στο Αιγαίο, βγήκε όλη η αγραμματοσύνη και η γυφτιά στα μικρόφωνα και τις οθόνες. Και αυτό ονομάσθηκε δημοκρατία και πλουραλιστική ενημέρωση. Κάποιοι νόμιζαν θα γίνουν CNN και θα κάνουν πόλεμο με ανοιχτές τις κάμερες, όπως συνέβη στον Περσικό κόλπο. Ξέχασαν ότι το προαναφερθέν κανάλι αντικειμενικά λειτούργησε στη συγκεκριμένη περίπτωση ως άμεσος συνεργάτης, αν όχι ως παράρτημα του Αμερικανικού Πενταγώνου; Η υποκρισία σε όλο της το μεγαλείο: Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ κατηγορείται για διαρροή εθνικών μυστικών και το κανάλι που «ζουμάρισε» όλον τον ελληνικό στόλο καθώς έβγαινε από το ναύσταθμο της Σαλαμίνας ουδείς το ενόχλησε. Και όταν έγινε λόγος να κληθούν για απολογία οι υπεύθυνοί του στο Ραδιοτηλεοπτικό Συμβούλιο, εμφανίσθηκε ως… λογοκρισία και υπεράσπιση δημοκρατικού δικαιώματος μια πράξη, που έπρεπε να εμποδισθεί ή να κολασθεί εκ των υστέρων παραδειγματικά.
Είναι εφιαλτικό και να το σκέφτεται κανείς: φαντάζεσθε να εσύρετο (από την ανεπάρκεια των πολιτικών) η χώρα σε μια πολεμική αναμέτρηση με ασύδοτες τις κάμερες και τα μικρόφωνα; Σωστή κόλαση. Θα μπορούσε να νικηθεί κατά κράτος και ο ισχυρότερος στρατός. Αν έδειξε κάτι η τελευταία θεατρική παράσταση στο Αιγαίο, είναι ότι σ’ αυτή τη χώρα κάτι πρέπει να γίνει με τη συλλογική αδιαφορία και τον «ωχαδελφισμό», τη μαζική πνευματική αναπηρία και την πολιτική αδράνεια και τύλφωση. Οι πολεμικές κραυγές δεν δύνανται να καλύπτουν την προφανή αδυναμία ιστορικής επιβίωσής του. Σε εποχές βαθιάς παρακμής φέρνουν τις πιο οδυνηρές ήττες. Ποιος να υπερασπίσει τι και γιατί, όταν κανείς δεν ενδιαφέρεται για τίποτα;