ΘΕΜΑ: Η περίπτωση της ενίσχυσης της ΠΑ από πλεονάζοντα γαλλικά Mirage 2000

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: To άρθρο δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στις 5/2/2018. Το αναδημοσιεύουμε, όχι γιατί έχουμε κάποια πληροφορία, αλλά γιατί ελπίζουμε στην ελληνο-γαλλική φιλία και συνεργασία…

Η αγορά των Mirage 2000 από την Ελληνική Πολεμική Αεροπορία της δεκαετία του ’80 ήταν μια μεγάλη έκπληξη. Μπορεί να έβαλε την ΠΑ στους μπελάδες της ταυτόχρονης εισαγωγής σε υπηρεσίας δυο εντελώς διαφορετικών τύπων μαχητικών τρίτης γενιάς, μπορεί το κόστος να μην επέτρεψε την αγορά περισσότερων μαχητικών από 80, την στιγμή που η Τουρκία είχε αγοράσει 160 F-16, αλλά τα επόμενα χρόνια στο Αιγαίο το Mirage 2000 ήταν ο μεγάλος Άγνωστος Χ πάνω από το Αιγαίο, ένα αεροσκάφος που οι φίλοι και σύμμαχοι (και γείτονες) δεν χαιρόντουσαν να βλέπουν.
Το ΘΕΜΑ που αναπτύσσουμε σήμερα δεν ανταποκρίνεται στην άμεση πραγματικότητα, αλλά έρχεται να απαντήσει σε ποικίλα σχόλια αλλά και απευθείας ερωτήσεις αναγνωστών μας σχετικά με τον ενδεχόμενο αγοράς ή παραχώρησης με μικρό κόστος αεροσκαφών Mirage 2000 της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας στην Ελλάδα. Χωρίς να έχει ανακοινωθεί οτιδήποτε σχετικό (το τονίζουμε αυτό), εξετάζουμε το ενδεχόμενο.
Καταρχάς πρέπει να δούμε τι «κάνουν» τα ελληνικά Mirage 2000. Υπενθυμίζουμε πως έχουμε δυο διαφορετικούς τύπους αεροσκαφών, τα Mirage 2000EGM/BGM, και τα νέα/εκσυγχρονισμένα Mirage 2000-5Mk2. Τα τελευταία φέρουν τους μοναδικούς MICA και SCALP EG, ενώ τα παλαιότερα αεροσκάφη οπλίζονται με τους -παλαιούς πλέον- AM39 Exocet. Τα παλαιότερα αεροσκάφη έχουν χάσει πλέον την ικανότητα βολής των Super 530D, ενώ και το απόθεμα των Magic 2 αργά αλλά σταθερά λήγει (οι πύραυλοι απαιτούν  επαναπιστοποιήσεις σε τακτικά χρονικά διαστήματα, και μετά ανακατασκευή ή απόσυρση).

Το ενδεχόμενο εκσυγχρονισμού των ελληνικών Mirage 2000EGM/BGM σε Mirage 2000-5 το έχουμε εξετάσει, και έχουμε για τον σκοπό αυτό έχουμε δημοσιεύσει αρκετά άρθρα και στο περιοδικό αλλά και στην ιστοσελίδα μας. Για όποιον ενδιαφέρεται, η ανάλυση του εκσυγχρονισμού των ελληνικών Mirage, αλλά και το υψηλό κόστος που αυτό συνεπάγεται έχει αναλυθεί εδώ. Δυστυχώς το πολύ υψηλό κόστος κάνει τον εκσυγχρονισμό απαγορευτικό για τα σημερινά δεδομένα, καθώς υπάρχει το ενδεχόμενο το ποσό που θα απαιτηθεί για 17 αεροσκάφη να φτάσει ή να ξεπεράσει το ποσό για τα 84 F-16V.
Καθώς δεχτήκαμε κριτική για την θέση μας κατά (;) του εκσυγχρονισμού των Mirage 2000EGM/BGM, θα πρέπει να πούμε πως τα τελευταία ακόμη κι αν εκσυγχρονίζονταν, θα ήταν διαφορετικά από τα Mirage 2000-5Mk2 που υπηρετούν, ενώ δεν θα είχαν σκοπευτικό επί κράνους ή καποιο ραντάρ AESA. Το ίδιο ακριβώς θα λέγαμε και για τα F-16C/D Block 30, αλλά και των Block 50, καθώς ο εκσυγχρονισμός τους τελικά αποδείχτηκε πως θα κόστιζε πολύ περισσότερο από αυτά που θα απέφερε, στην περίπτωση που τα μετατρέπαμε σε F-16V. Φυσικά η επιλογή της ΠΑ να εκσυγχρονίσει τα Β50 με προσπορισμό υλικών από τα F-16 Block52+/52+Advanced είναι η καλύτερη από πλευράς κόστους-οφέλους.

Αντίθετα υποστηρίζουμε την εξέταση του εκσυγχρονισμού των Mirage 2000-5Mk2, με μια χαμηλού κόστους λύση που θα επέτρεπε να αεροσκάφη να μείνουν σε υπηρεσία πολύ περισσότερα χρόνια (το θέμα είχαμε αναλύσει εδώ). Υπενθυμίζουμε πως κάτι τέτοιο κάνουν και τα ΗΑΕ, και σίγουρα το πρόγραμμα έχει και ελληνικό ενδιαφέρον, όπως είχαμε γράψει εδώ. To μεγαλύτερο ίσως όφελος θα ήταν η δυνατότητα βολής του Meteor, κάτι που θα φέρει στα ΗΑΕ σε μια αντίστοιχη δυνατότητα με αυτή που θα αποκτήσει το Κατάρ με τα Rafale που αγοράζει. Το τι αλλαγές θα μπορούσε να φέρει ο Meteor πάνω από το Αιγαίο και την πιθανότητα να «φορέσουν» τα ελληνικά αεροσκάφη τον πύραυλο το έχουμε ήδη εξετάσει εδώ.
Τώρα, η Γαλλία έχει σε υπηρεσία αρκετά Mirage 2000, τα οποία υπηρετούν παράλληλα με τα Rafale. Φυσικά οι αριθμοί των Rafale αυξάνονται (πολύ αργά όμως), και οι αριθμοί των Mirage 2000 σε υπηρεσία πέφτουν (επίσης πολύ αργά). Τα αεροσκάφη έχουν διάφορα προβλήματα, κάποια λόγω ηλικίας, αλλά και λόγω επιχειρησιακών περιορισμών (μια ενδιαφέρουσα είδηση μπορείτε να διαβάσετε εδώ).

Τα γαλλικά Mirage σε υπηρεσία είναι 37 (ή 38) Mirage 2000-5F, 68 Mirage 2000D και 22 Mirage 2000N. Σε ρόλους LIFT υπηρετούν και 6 Mirage 2000B. Τώρα, προκειμένου να γίνουμε λίγο πιο σαφείς, τα Mirage 2000N πρόκειται να αποσυρθούν άμεσα (ίσως και μέσα στο 2018), ενώ από τα 68 Mirage 2000D θα εκσυγχρονιστούν τα 55 (σε ένα σχετικά “ελαφρύ” και χαμηλού κόστους πρόγραμμα εκσυγχρονισμού) που θα επιτρέψει στα αεροσκάφη να μείνουν σε υπηρεσία μέχρι και τα μέσα της δεκαετίας του 2030. Συνεπώς, τα “διαθέσιμα” θα ήταν τα 37 Mirage 2000-5F, τα 22 Mirage 2000N, αλλά και τα 13 (;) Mirage 2000D.
Τα 37 Mirage 2000-5F χρησιμοποιούνται κανονικά σε αποστολές αναχαίτησης, και όπως μπορείτε να δείτε εδώ έχουν ενεργό ρόλο στην ευρωπαϊκή αεράμυνα. Επίσης, εκτος από τα “χρονάκια” τους, έχουν και τις “ωρούλες” τους (πτήσης). Ταυτόχρονα, παρά τον χαρακτηρισμό -5, δεν έχουν και μεγάλη σχέση με τα ελληνικά -5Mk2, όντας η “αρχική” διαμόρφωση σε -5, κι όχι η δική μας (που είναι εξαιρετικά προηγμένη). Φυσικά τα -5F είναι κατά πολύ ανώτερα των Mirage 2000EGM/BGM που έχουμε σε υπηρεσία, αλλά χωρίς φυσικά να έχουν την δυνατότητα βολής των ελληνικών AM39 Exocet.

Τα Mirage 2000D έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς θεωρούνται αρκετά ικανά σε αποστολές κρούσης. Το πρόβλημα είναι πως αντίστοιχο ενδιαφέρον έχει για τα αεροσκάφη και η ίδια η Γαλλική Αεροπορία, καθώς σηκώνουν μεγάλο βάρος από τα πολύτιμα Rafale, ενώ έχουν και μικρότερο κόστος ανα ώρα πτήσης. Αναμφίβολα η ADLA θα τα κρατήσει σε υπηρεσία όσο περισσότερα χρόνια μπορεί. Πρέπει να πούμε πως ενώ η σχεδίαση του Μ2000 δεν είναι ιδανική για αποστολές κρούσης, οι Γάλλοι εξέλιξαν τις εκδόσεις Ν και D προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους με ένα ήδη υπάρχον σχέδιο. Πάντως σε κάθε περίπτωση δεν υπάρχουν διαθέσιμα άνω των 13 αεροσκαφών (μη εκσυγχρονισμένα).
To Mirage 2000N κατασκευάστηκε σαν αντικαταστάτης του Mirage IVP, μεταφέροντας το πύραυλο ASMP (Aerospatiale Air-Sol Moyenne Portee), και τα τελευταία χρόνια μόνο απέκτησαν περιορισμένες δυνατότητες κρούσης. Επίσης μπορεί να μεταφέρει το ατρακτίδιο αναγνώρισης Pod Reco NG (Pod de Reconnaissance Nouvelle Generation) στην έκδοση Mirage 2000N-K3. Συνεπώς η όποια χρησιμότητα για την Ελλάδα είναι περιορισμένη ως ανύπαρκτη.

Με τα Ν εκτός της «εξίσωσης», και τα D δεσμευμένα υπέρ της ADLA, μένει μόνο ένας μικρός αριθμός μη εκσυγχρονισμένων αλλά ικανών D και φυσικά τα 5F. Ένας τόσο μικρός αριθμός D κατά πάσα πιθανότητα να μην ενδιέφερε τόσο την ΠΑ εκτός από το ενδεχόμενο της βολής των SCALP EG. Αλλιώς σε διαφορετική περίπτωση το κόστος εισαγωγής σε υπηρεσία ενός μεγάλου αριθμού κατευθυνόμενων Γαλλικών όπλων θα ήταν απαγορευτικό. Πάντως τα D θα ήταν ιδανικός φορέας των SCALP EG, κάτι που θα επέτρεπε στα ελληνικά -5Mk2 να αφοσιωθούν στο τομέα που είναι ασυναγώνιστα, σε ρόλους αέρος-αέρος.

Τα 5F είναι μια ειδική περίπτωση, που θεωρητικά θα ήταν ενδιαφέρουσα, παρά το γεγονός ότι παραμένουν χρήσιμα στους Γάλλους, αλλά και είναι αρκετά ταλαιπωρημένα. Σε κάθε περίπτωση είναι ανώτερα των παλιών μας EGM. Αναμφίβολα δεν είναι όλα αξιοποιήσιμα, καθώς οι ευρωπαϊκές αεροπορίες φαίνεται να μην επενδύουν τόσα πολλά στην διατήρηση σε υπηρεσία παλαιών αεροσκαφών. Ο λόγος είναι η εξοικονόμηση πόρων για τα νέας γενιάς αεροσκάφη (Rafale στην γαλλική περίπτωση).

Θεωρητικά πάντα μιλώντας, ένα ιδανικό σενάριο θα ήταν η επιλογή των 25 καλύτερων Mirage 2000-5F προς αντικατάσταση των Mirage 2000EGM, με ταυτόχρονη υλοποίηση ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού αντίστοιχου με αυτό των ΗΑΕ σε όλο τον στόλο. Έτσι η ΠΑ θα μπορούσε να είχε έναν ομοιογενή στόλο 50 περίπου Mirage 2000-5Mk3. Το κόστος για τα αεροσκάφη θα μπορούσε να ήταν χαμηλό, ειδικά υπό το πρίσμα του πιθανού εκσυγχρονισμού. Σε αυτό θα έπρεπε να προστεθεί και το κόστος αγοράς επιπλέον προηγμένων όπλων, όπως MICA ή METEOR. Ένα τέτοιο κόστος για το πρόγραμμμα μπορεί να περιορίζοταν στο περίπου το ένα δις, ελπίζοντας σε μια δωρεάν ή χαμηλού κόστους παραχώρηση των αεροσκαφών. Φυσικά κάπου εδώ πρέπει να (ξανά)πούμε ότι οι Γάλλοι ενδιαφέρονται περισσότερο για τις πωλήσεις νέων αεροσκαφών παρά την αξιοποίηση παλιότερων.
Ξέρουμε ότι ο στόλος των ελληνικών Mirage χρειάζεται το συντομότερο σύμβαση FOS, κάτι όμως που το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας συζητά. Πρόσφατα υπεγράφη και συμφωνία για την προμήθεια φρένων. Φυσικά οι ανάγκες σε ανταλλακτικά και ενίσχυση των αποθεμάτων οπλισμού παραμένουν, συνεπώς μην θεωρηθεί πως τις ξεχνάμε υπέρ των σκέψεων για νέους «εξοπλισμούς». Κλείνοντας θα πρέπει να πούμε πως το παραπάνω σενάριο είναι απλά και μόνο σενάριο, που το δημιουργήσαμε κατόπιν παρακλήσεως και μεγάλου ενδιαφέροντος των αναγνωστών μας. Σκοπός του είναι να ξεκινήσουμε μια διαδικτυακή συζήτηση για το θέμα και ελπίζουμε με την συμμετοχή όλων σας!
Επιπλέον ΚΑΙ ΤΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΕΡΟ: οποιαδήποτε συζήτηση θα πρέπει να γίνει αφού έχει κλείσει το πρόγραμμα των F-16V. Επί του συγκεκριμένου θέματος όμως, μείνετε συντονισμένοι διότι θα επανέλθουμε άμεσα.