Το Γραφείο Διακλαδικού Προγράμματος (JPO) του F-35 προκρίνει τη διατήρηση της Τουρκίας ως εταίρου στο πρόγραμμα του F-35, παρά τις ανησυχίες ότι η χώρα αυτή θα αγοράσει ένα ρωσικής κατασκευής αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα, σύμφωνα με τον διευθυντή του προγράμματος JSF αντιναύαρχου Ματ Ουίντερ σε συνέντευξη του στο περιοδικό Air Force Magazine.
Ο κ. Ουίντερ δήλωσε ότι το Γραφείο του Διακλαδικού Προγράμματος ένεκα αρμοδιότητας είχε διαταχθεί να διατυπώσει γνώμη σχετικά με τα πιθανά αποτελέσματα της εκδίωξης της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35.
Η Τουρκία είναι ένας από τους αρχικούς εταίρους του προγράμματος, έχει όμως επικριθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την πρόθεσή της να αγοράσει το ρωσικό σύστημα S-400.
Το Κογκρέσο έχει εκφράσει επίσημα τον φόβο ότι το να επιχειρούν F-35 σε μικρή απόσταση από το S-400 θα μπορούσε να δώσει στους Ρώσους τεχνικούς σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τον επισήμανση και ιχνηλάτιση του αεροσκάφους F-35.
Ο Ουίντερ ανέφερε σχετικά: «Συνεισφέραμε στην έκθεση του υπουργείου Εξωτερικών το Νοέμβριο, στην οποία αναπτύξαμε τις ανησυχίες μας και τις επιπτώσεις της τρέχουσας διμερούς σχέσης Τουρκίας-ΗΠΑ. Η “αξιολόγηση της βιομηχανικής βάσης” του προγράμματος για τις επιπτώσεις της εκδίωξης της Τουρκίας – η οποία παράγει εξαρτήματα για το F-35, δημιουργεί ένα κέντρο συντήρησης κινητήρων και θα αγοράσει 100 αεροσκάφη του τύπου – θα είναι πρόβλημα (σ.σ. «βαρίδι») για το πρόγραμμα, κι η Τουρκία θα πρέπει να παραμείνει σ’ αυτό, αν είναι δυνατόν».
Πρόσθεσε δε πιο συγκεκριμένα για το θέμα αυτό: «Τα γεγονότα είναι ότι η Τουρκία παράγει για μένα (σ.σ. Για το F-35) 844 απάρτια, και είναι ποιοτικά απάρτια, οικονομικά και τα παραδίδει στην ώρα τους. Η βιομηχανική εμπλοκή της Τουρκίας στο F-35 έχει υπάρξει ένας από τους καλύτερους συνεργάτες μου και κάνουν σπουδαία δουλειά.»
Η «επίσημη γραμμή» του Ουίντερ είναι ότι «η Τουρκία παραμένει ένας “αφοσιωμένος εταίρος” και συνεχίζουμε να υλοποιούμε το πρόγραμμα βάσει χρονοδιαγράμματος με τη συμμετοχή της Τουρκίας, στην παροχή των αεροσκαφών τους, την επιβεβαίωση της συμμετοχής τους και την προετοιμασία για την άφιξή των πρώτων τους αεροσκαφών τον επόμενο Νοέμβριο».
Πόση αξία έχει για τις ΗΠΑ η διατήρηση της Τουρκίας στο πρόγραμμα του F-35;
Ο Ουίντερ σημείωσε όμως ότι το γραφείο του διερευνά συνεχώς εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να τεθούν σε εφαρμογή εάν κάποιος εταίρος εγκαταλείψει το πρόγραμμα ή παρουσιάσει σοβαρά ζητήματα παραγωγής που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο το πρόγραμμα παραγωγής, το οποίο προμηθεύεται απάρτια και υλικά από όλες τις χώρες-εταίρους του: «Διεξάγω κατάλληλη διαχείριση ρίσκου αλυσίδας εφοδιασμού, όπως κάνω σε κάθε περίπτωση. Και έτσι, δεν κάνω τίποτα ιδιαίτερο όσον αφορά την Τουρκία».
Στο ενδεχόμενο εκδίωξης της Τουρκίας από το πρόγραμμα παραγωγής του F-35 έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν με εκτενές αφιέρωμα, αφού πρόκειται για μία πολύ σημαντική παράμετρο το ζητήματος: