Το Kiowa ξαναπετά για την Ελλάδα μετά από μισό αιώνα ευδόκιμης υπηρεσίας στον Αμερικανικό Στρατό

Έχει περάσει πολύς καιρός από τις 14 Οκτωβρίου του 1960 που το Αμερικανικό Ναυτικό κάλεσε 26 κατασκευαστές ελικοπτέρων να υποβάλουν τις προτάσεις τους για το πρόγραμμα του Ελαφρού Ελικοπτέρου Αναγνώρισης (Light Observation Helicopter program) για λογαριασμό του Στρατού. Η Bell Helicopter ανταποκρίθηκε με άλλους 12 κατασκευαστές υποβάλοντας το σχέδιο D-250, το οποίο θα λάμβανε τον κωδικό YOH-4. Η πρόταση της Bell ήταν ένα ελαφρύ αλλά καθόλου ελκυστικό αισθητικά σχέδιο ενός μονοκινητηρίου ελικοπτέρου με ελάχιστο ως καθόλου χώρο πέραν του διμελούς πληρώματος. Μοιραία, κέρδισε το προσωνύμιο “ασχημόπαπο” παρά της επιδόσεις του που το έφεραν στην τελική τριάδα του διαγωνισμού, μαζί με τα πρωτότυπα των Hughes και Fairchild-Hiller. Τον Μάιο του 1965, ανακοινώθηκε πως η Bell έχασε από το OH-6 Cayuse της Hughes.
Η Bell δεν το έβαλε κάτω. Επικεντρώθηκε στην εξαρχής σχεδίαση και εμπορική προώθηση του πρωτοτύπου που με νέο σχέδιο και όνομα, το Μοντέλο-206 JetRanger, προβάλοντάς το ως συνέχεια του επιτυχημένου Model-47 J Ranger, παρουσίαστηκε εκ νέου στην αγορά. Το 1967 η Bell έλαβε μια δεύτερη ευκαιρία όταν ο Στρατός επανέλαβε τον διαγωνισμό για το LOH αφού η Hughes δεν μπόρεσε να ανταποκριθεί στις κατασκευαστικές ανάγκες του νέου ελικοπτέρου. Έτσι, το Bell 206A επελέγη τελικά λαμβάνοντας την κωδική ονομασία OH-58A (OH: Observation Helicopter) και το προσωνύμιο Kiowa Warrior προς τιμήν της ομώνυμης φυλής του Ινδιανικού Έθνους.
Στα μέσα της δεκαετίας του 1970, αναμένοντας την άφιξη του AH-64 Apache ο Αμερικανικός Στρατός αναζήτησε ένα νέο ελαφρύ ελικόπτερο που θα δρούσε ως Προηγμένο Ελικόπτερο Αναγνώρισης (Advanced Scout Helicopter-ASH) και θα συνεργαζόταν με τα προηγμένα ηλεκτρονικά συστήματα του νέου επιθετικού μέσου αλλά οι οικονομικοί πόροι ήταν περιορισμένοι. Το Kiowa έδωσε ξανά τη λύση αφού ως πλατφόρμα ήταν γνωστή και αξιόπιστη. Αν και κονταροχτυπήθηκε και πάλι με το Hughes 500D και μια έκδοση του UH-1, το OH-58 κέρδισε τις εντυπώσεις με το χαρακτηριστικό πλέον Mast-Mounted Sight (MMS) που προσέφερε μοναδική απόκρυψη. Στη δεκαετία του 1980 το πρόγραμμα εξελίχθηκε στο Πρόγραμμα Βελτίωσης Ελικοπτέρων Στρατού (Army Helicopter Improvement Program – AHIP) το οποίο “γέννησε” την εξέλιξη, το αναβαθμισμένο OH-58D. To Kiowa Warrior πλέον θα αναλάμβανε ένοπλη αναγνώριση, συνοδεία, ελαφρύ επιθετικό ρόλο και παρατήρηση/κατεύθυνση πυρών πυροβολικού. Αν και ο Στρατός θέλησε να το αποδεσμεύσει από το πρόγραμμα επιθετικού ελικοπτέρου, η απόδοση του Kiowa του χάρισε την αμέριστη υποστήριξη του Κογκρέσου που το προικοδότησε με 138 εκατομμύρια δολάρια για να δράσει τόσο ως hunter/killer δίδυμο με το Apache αλλά και σαν ελαφρά οπλισμένο αεροσκάφος ικανό να επιχειρεί από κάθε μέσο. Η περίοδος της Κρίσης στον Περσικό Κόλπο και η ανάγκη να προστατευθούν τα δεξαμενόπλοια με κάποιο ικανό μέσο έδωσε στον “πολεμιστή” μια νέα πνοή με την επιχείρηση “Prime Chance”. Σύντομα, όλα τα τα Kiowa αναβαθμίστηκαν στο επίπεδο -D και τα ελικόπτερα υπηρέτησαν από τις τελικές μάχες στο Βιετνάμ, στην κάψα του Περσικού Κόλπου κι από τον αντιναρκωτικό αγώνα στα αφύλαχτα περάσματα των νοτίων συνόρων των ΗΠΑ στους πολέμους του Ιράκ και του Αφγανιστάν.
Μετά από 50 χρόνια σχεδόν υπηρεσίας, τα Kiowa θεωρήθηκαν πλεονασματικά για τις ανάγκες του αμερικανικού στρατού και 350 από αυτά αποτέθηκαν συσκευασμένα στην έρημο της Αριζόνα. Άλλα συνεχίζουν να υπηρετούν αφού οι προσπάθειες αντικατάστασής τους απέτυχαν είτε ως προγράμματα (RAH-66 Comanche) ή λόγω υπέρβασης κόστους ( Bell ARH-70 ) ή γιατί απλά το κόστος λειτουργίας και συντήρησης παραμένει χαμηλό σε σύγκριση με άλλες πλατφόρμες ( το κόστος λειτουργίας ενός AH-64E Guardian είναι 50% μεγαλύτερο του Kiowa).
Το 2018 70 Kiowa OH-58D πήραν το δρόμο για την Ελλάδα. Ο Ελληνικός Στρατός εξέλαβε την προσφορά των ελικοπτέρων ως ευκαιρία να καλύψει ένα κενό που υφίσταται από καιρό στον τομέα της εναέριας παρατήρησης, κατάδειξης στόχων και αναγνώρισης πεδίου μάχης μέσω των Πωλήσεων Στρατιωτικού Υλικού Εξωτερικού (Foreigh Military Sales Program – FMS) της Διοίκησης Βοήθειας Ασφαλείας (US Army Security Assistance Command – USASAC). Ουσιαστικά ο ΕΣ θα πλήρωνε μόνον για τη συσκευασία, επισκευή, φόρτωση και μεταφορά τους. Μαζί τους ήρθε κι ο αξιωματικός (Chief Warrant Officer 3, βαθμός που δεν αντιστοιχεί στην ιεραρχία του Ελληνικού Στρατού καθώς βρίσκεται πάνω από τον Ανθυπασπιστή. Ο Αμερικανικός Στρατός έχει 5 βαθμούς Αρχιανθυπασπιστή) John Meadows, εκπαιδευτής αεροπορικής εκπαίδευσης στην USASAC. O Meadows προήλθε από τις τάξεις των Kiowa πριν μεταπηδήσει στα Apache αλλά οι γνώσεις του στα πρώτα τον έκαναν ουσιαστικό “πολυεργαλείο” για την εκπαίδευση του ελληνικού πυρήνα που διαμορφώνεται στο Στεφανοβίκειο τόσο για τους ιπταμένους όσο και για τους τεχνικούς.
Ο John Meadows εργάστηκε με ζήλο μαζί με τους συναδέλφους του της USASAC αλλά και τηες Διεύθυνσης Πυραύλων και Αεροπορίας ώστε το ελικόπτερο αυτό της δεκαετίας του ’60 να έρθει στην Ελλάδα και να ενεργοποιηθεί ομαλά και με σταθερή ροή ανταλλακτικών από το πλοίο εκφόρτωσης μέχρι τα υπόστεγα της Ελληνικής Αεροπορίας Στρατού όπου θα συνεργαζόταν με τους Έλληνες της ομάδας εκπαίδευσης εντός χρονοδιαγράμματος.
“Οδήγησα πολλές φορές μέχρι το Fort Eustis στη Βιρτζίνια για να βοηθήσω στην αναγέννηση των Kiowa και ξανάρχισα να πετάω με αυτά βοηθώντας στην εκπαιδευτική αποστολή”, δήλωσε ο Meadows. “Το ελληνικό σύστημα συντήρησης και διοικητικής μέριμνας, παρά την αποτελεσματικότητά του, είναι πολύ διαφορετικό από το αμερικανικό” πρόσθεσε. “Αν χάλαγε κάτι και δεν υπήρχε ανταλλακτικό, έπρεπε να το παραγγείλουμε από τις ΗΠΑ, κάτι που μας καθυστερούσε πολύ μέχρι την αντικατάστασή του. Δεδομένων των συνθηκών οι Έλληνες τεχνικοί είναι εξαιρετικοί. Κάνουν φανταστική δουλειά στο να μαθαίνουν το αεροσκάφος στο να το πετούν και να το συντηρούν”.
Είναι απίθανο να βλέπω την Ελλάδα να αποκτά αυτήν την ικανότητα και είμαι περήφανος που αποτελώ μέρος της προσπάθειας”, λέει ο Meadows. “οι ικανότητες που προσφέρει το Kiowa στις επιχειρήσεις και η ποιότητα των χειριστών που παράγει σαν μηχανή θα αναβαθμίσουν σημαντικά τον ήδη ισχυρό Ελληνικό Στρατό”.
Μέχρι σήμερα, πάνω από δέκα χώρες έχουν αποκτήσει OH-58 στο οπλοστάσιό τους μέσω του προγράμματος FMS, με τις Κροατία, Τυνησία και Ελλάδα να είναι οι τελευταίες.