Γράφει ο Ηρακλής Μαρδύρης
Η Handelsblatt δημοσίευσε μια πολύ ενδιαφέρουσα ανάλυση σχετικά με την κρίση της Τουρκικής λίρας. Πρόκειται για την πιο έγκριτη οικονομική εφημερίδα της Γερμανίας και δεν είναι υπερβολή να ειπωθεί ότι εκφράζει τις απόψεις του κατεστημένου της Γερμανικής οικονομίας και δεν είναι κάποιο tabloid.
Γράφει με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο, για όποιον δεν το έχει καταλάβει ακόμα, ότι η κρίση της Τουρκικής λίρας είναι άμεσο επακόλουθο της κρίσης που δημιουργεί η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο προκαλώντας την Ελλάδα και την ΕΕ.
Επίσης γράφει ξεκάθαρα ότι το διεθνές δίκαιο βρίσκεται εμπόδιο στις φιλοδοξίες της Τουρκίας και ότι το μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα ύδατα ανήκουν στην Ελλάδα. Η Τουρκία θέλει να το αλλάξει και για αυτό επιδιώκει μία σύγκρουση, η οποία όμως επηρεάζει με τη σειρά της αρνητικά το νόμισμα της.
Σε προηγούμενο άρθρο γράψαμε πως η Τουρκία είναι μεγάλος οικονομικός εταίρος και η επιβολή κυρώσεων πρέπει να είναι πολύ προσεκτική για να μην προκαλέσει αντίποινα και να μη κάνει περισσότερη ζημιά στις χώρες της ΕΕ από ότι στην Τουρκία. Η πίεση στο νόμισμα όμως είναι μια τέτοια επιλογή, που χτυπάει την Τουρκική οικονομία χωρίς η Τουρκία να μπορεί να αντιδράσει με κάτι ανάλογο.
Παρακάτω το άρθρο:
Για τον Ερντογάν, η Τουρκική λίρα περνάει απλά μια φάση αδυναμίας. Ο Τούρκος Πρόεδρος εξήγησε την πτώση της λίρας δηλώνοντας ότι: “Πάντα υπάρχουν διακυμάνσεις, αυτά τα πράγματα πάνε και έρχονται”. Όμως φαίνεται ότι το τελευταίο κύμα πίεσης δεν ελαττώνεται τόσο γρήγορα όσο θα ήθελε.
Στην πραγματικότητα η πτώση του νομίσματος συνεχίζεται. Μετά τα ιστορικά χαμηλά της προηγούμενης εβδομάδας η ισοτιμία με το Euro και το δολάριο συνεχίζει να πέφτει και αυτή την εβδομάδα. Την Κυριακή το βράδυ ένα δολάριο κόστιζε 7,4084 Λίρες, περισσότερο από ποτέ.
Η πτώση της λίρας ήρθε απότομα. Η ισοτιμία είχε σταθεροποιηθεί στις 6,85 λίρες το δολάριο για δύο μήνες, μάλλον γιατί η κεντρική τράπεζα και τα κρατικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα την υποστήριξαν με δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια. Αυτά τα λεφτά χάθηκαν, τα προβλήματα όμως παρέμειναν.
Τα άσχημα νέα των τελευταίων ημερών προκαλούν μεγάλη ανησυχία στους κατοίκους της χώρας. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της Τουρκικής Κεντρικής Τράπεζας, μόνο τις τελευταίες δύο εβδομάδες ανταλλάχθηκαν 9 δις δολάρια.
Αναλυτές των αγορών συναλλάγματος εξηγούν αυτή την αδυναμία του Τουρκικού συναλλάγματος, στη νέα κρίση μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδος, για την διαφορά τους σχετικά με το φυσικό αέριο της ανατολικής Μεσογείου. Ένα Τουρκικό ερευνητικό σκάφος θα κάνει τις επόμενες μέρες έρευνες για φυσικό αέριο νοτίως του Καστελλόριζου που είναι Ελληνικό νησί.
Σε αντίδραση, η Αθήνα προχώρησε σε έκτακτη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές στην Αθήνα, μεγάλος αριθμός πολεμικών πλοίων των δύο συμμάχων στο ΝΑΤΟ βρίσκονται στην περιοχή.
Η Τουρκική κυβέρνηση αντέδρασε με περιορισμούς στη χορήγηση δανείων στις επιχειρήσεις. Όμως ειδικοί στις αγορές συναλλάγματος βλέπουν λίγες πιθανότητες επιτυχίας. Ο αναλυτής της Commerzbank Tata Ghose δήλωσε “ότι κοκτέιλ διακοσμητικών του τραπεζικού συστήματος ή κάπιταλ κοντρόλ και αν αναμείξουν, δεν θα είναι δυνατόν να αλλάξουν την πορεία της λίρας”. Κατά τη γνώμη του, πιο αυστηρά κάπιταλ κοντρόλς θα προσφέρουν μόνο μια καθυστέρηση.
Για κάποιο καιρό τώρα η λίρα υποφέρει από τη νομισματική πολιτική της κεντρικής τράπεζας. Παρά τον υψηλό πληθωρισμό, του 12%, η κεντρική τράπεζα μείωσε τα επιτόκια αρκετές φορές για να ενισχύσει την οικονομία.
Επιπλέον υπάρχει και το χρόνιο έλλειμμα των συναλλαγών. Η Τουρκία εισάγει περισσότερο από ότι εξάγει. Αυτό πιέζει συνεχώς τη λίρα. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι, και αυτό είναι το ενδιαφέρον, οι εισαγωγές πρώτων υλών όπως το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Χωρίς αυτά τα έξοδα, ο ισολογισμός της Τουρκίας θα ήταν ισοσκελισμένος και θα είχε και ένα μικρό πλεόνασμα.
Αυτό δημιουργεί ένα δίλημμα για την Τουρκία. Από τη μια μεριά η διαφορά με την Ελλάδα δημιουργεί κρίση στην αγορά συναλλάγματος, από την άλλη η Τουρκική οικονομία θα ωφεληθεί τα μέγιστα αν μπορέσει να παράγει φυσικό αέριο στα ύδατα της. Όμως το διεθνές δίκαιο βρίσκεται εμπόδιο αυτών των φιλοδοξιών: το μεγαλύτερο μέρος από αυτά τα ύδατα ανήκουν στην Ελλάδα σύμφωνα με την ισχύουσα σύμβαση για το Δίκαιο της Θαλάσσης. Η Τουρκία θέλει να το αλλάξει και για αυτό επιδιώκει μία σύγκρουση – κάτι που με την σειρά του πιέζει το νόμισμα της.
Επιπλέον, τα Ηνωμένα Έθνη, μεταξύ άλλων, κατηγορούν την Τουρκία για την συμμετοχή της στον εμφύλιο στη Λιβύη και για την αποστολή όπλων. Για να αποτραπεί η αποστολή όπλων στην Λιβύη, η Γερμανική κυβέρνηση έστειλε, μόλις την προηγούμενη εβδομάδα, μια φρεγάτα με 250 άτομα προσωπικό στη Μεσόγειο. Εκεί θα λάβει μέρος στην επιχείρηση Irini η οποία διοργανώθηκε για να επιβλέπει το εμπάργκο.
Η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία επιθυμούν πλέον την επιβολή κυρώσεων από την ΕΕ ώστε να αποθαρρύνουν την Τουρκία από μελλοντικές παραβιάσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες από το πρακτορείο Deutsche Presse, οι τρεις χώρες κατέληξαν σε μια λίστα εταιριών και ατόμων που παρέχουν πλοία, αεροπλάνα και άλλη λογιστική υποστήριξη σχετικά με την μεταφορά όπλων και συνεπώς την παραβίαση του εμπάργκο των Ηνωμένων Εθνών. Σύμφωνα με πληροφορίες από κύκλους της ΕΕ, πρόκειται για τρεις εταιρίες από την Τουρκία, Ιορδανία και Καζακστάν και δύο άτομα από τη Λιβύη.
