Σε μία καταρχήν συμφωνία για τη διακίνηση σιτηρών αλλά και άλλων ειδών πρώτης ανάγκης από τα ουκρανικά λιμάνια κατέληξαν Κίεβο και Μόσχα, με τον υπουργό Άμυνας της Τουρκίας, Χουλουσί Ακάρ να δηλώνει ότι η Άγκυρα θα έχει συντονιστικό ρόλο στο όλο εγχείρημα.
Αν και οι δύο πλευρές διατηρούν τις επιφυλάξεις τους και η υπογραφή μιας μόνιμης συμφωνίας μόνο σίγουρη δεν είναι αυτή τη στιγμή, ο κ. Ακάρ χαρακτήρισε ως θετικό βήμα τη διάθεση των δύο πλευρών να συνεργαστούν σε αυτό το τόσο κρίσιμο ζήτημα, όπως φάνηκε στις συνομιλίες που είχαν οι αντιπροσωπείες από τις δύο χώρες στην Κωνσταντινούπολη.
Ο τούρκος υπουργός Άμυνας – οποίος φαίνεται να έχει αναλάβει τη διαχείριση του σημαντικού αυτού ζητήματος για την Τουρκία, κάτι που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον – τόνισε ότι η αρχική συμφωνία περιλαμβάνει την επίλυση τεχνικών λεπτομερειών, όπως η δημιουργία κέντρου συντονισμού στην Κωνσταντινούπολη, όπου θα είναι παρόντες εκπρόσωποι όλων των μερών.
Επιπλέον, αποφασίστηκε ότι θα πραγματοποιούνται κοινοί έλεγχοι στα σημεία εξόδου και άφιξης των εμπορικών πλοίων στα λιμάνια ενώ θα διασφαλιστεί η ασφαλής ναυσιπλοΐα σε όλες τις θαλάσσιες διαδρομές.
Κατάπαυση του πυρός για την μεταφορά σιτηρών από την Ουκρανία συζητούν Κίεβο, Μόσχα και Άγκυρα
«Βλέπουμε ότι τα δύο μέρη είναι πρόθυμα να λύσουν αυτό το πρόβλημα», είπε ο Ακάρ σε δήλωση, προσθέτοντας ότι στην επίτευξη μιας τελικής συμφωνίας σημαντικό ρόλο θα παίξει και ο ΟΗΕ. Η Άγκυρα μάλιστα ευελπιστεί ότι αυτή η συμφωνία μπορεί να υπογραφεί μέσα στην επόμενη εβδομάδα.
Συγκρατημένη αισιοδοξία από Κίεβο και Μόσχα
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος μετά τις συνομιλίες στην Τουρκία, σημειώνοντας ότι όντως υπήρξε «κάποια πρόοδος».
«Κάνουμε πράγματι σημαντικές προσπάθειες για να αποκαταστήσουμε την προσφορά τροφίμων στην παγκόσμια αγορά», είπε ο Ζελένσκι. «Θα συμφωνήσουμε για τις λεπτομέρειες με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ τις επόμενες ημέρες».
Η Ουκρανία είναι επιφυλακτική μήπως υπογράφοντας μια τέτοια συμφωνία γίνει ευάλωτη σε ρωσικές από θαλάσσης επιθέσεις, καθώς θα χρειαστεί να συλλέξει τις νάρκες που προστατεύουν τα λιμάνια της.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ζητάει από τη Μόσχα να εγγυηθεί ότι δεν θα χτυπήσει τα λιμάνια ή τα εμπορικά πλοία όταν θα εκκαθαριστούν οι λιμένες και ξεκινήσουν οι εξαγωγές προϊόντων μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες από την πλευρά του ανέφερε σε δηλώσεις του ότι οι δύο πλευρές κατέληξαν σε «ουσιαστική συμφωνία για πολλές πτυχές»
Πάντως ο ίδιος έσπευσε να προειδοποιήσει ότι δεν αντιμετωπίζει αυτήν τη συμφωνία ως ένδειξη ότι η Ρωσία θα τερματίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία.
«Δεν μπορούμε να υπερεκτιμήσουμε τη σημασία αυτής της συμφωνίας. Αλλά δεν βλέπω άμεσα την προοπτική μιας ειρηνευτικής συμφωνίας», είπε ο Γκουτέρες. «Νομίζω ότι σε κάθε περίπτωση φάνηκε ότι τα δύο μέρη μπορούν να έχουν έναν εποικοδομητικό διάλογο και αυτό είναι φυσικά πολύ καλά νέα. Αλλά για την ειρήνη, έχουμε ακόμη πολύ δρόμο μπροστά μας».
Τι θα κερδίσει η Άγκυρα από την επίτευξη μιας συμφωνίας Ουκρανίας – Ρωσίας
Ήδη, με την ανάληψη της διαμεσολάβησης μεταξύ Ουκρανίας – Ρωσίας και τη φιλοξενία των συνομιλιών στην Κωνσταντινούπολη, η Άγκυρα εμφανίζεται αναβαθμισμένη σε διεθνές πεδίο. Μιλάει απευθείας με όλους τους βασικούς “παίκτες” στο Ουκρανικό και διαπραγματεύεται με τον ΟΗΕ – με τον ΓΓ του μάλιστα να μην φείδεται επαίνων για τον εποικοδομητικό ρόλο της Τουρκίας -.
Ο Ερντογάν με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να αποτινάξει την αρνητική κριτική που δέχθηκε για το “παζάρι” που έστησε πρόσφατα στο ΝΑΤΟ για την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας ενώ θέλει να πείσει ότι δεν πρόκειται για έναν “φίλο” και συνεργάτη του Πούτιν αλλά έναν ηγέτη με διεθνές κύρος, έναν… ειρηνοποιό, ο οποίος μπορεί να δώσει λύσεις σε αιματηρές συγκρούσεις, οι οποίες έχουν προξενήσει τεράστιες οικονομικά συνέπειες στην Ευρώπη.
Ο τούρκος πρόεδρος ελπίζει ότι αν καταφέρει να συμβάλλει στη λήξη του πολέμου στην Ουκρανία – ή έστω βοηθήσει να αποδεσμευτούν βασικά είδη πρώτης ανάγκης από τα λιμάνια της χώρας – η Ευρώπη θα του το χρωστάει.
Οι τιμές στα τρόφιμα σταδιακά θα πέσουν, ίσως ανοίξει ο δρόμος προς την ειρήνευση και – ποιος ξέρει – μπορεί ακόμη και να φιλοξενήσει την υπογραφή της ειρήνης στην Τουρκία, δίπλα από τους ηγέτες των δύο αντιμαχόμενων πλευρών.
Και μια τέτοια εξέλιξη, με μεγάλη συμβολική και ουσιαστική αξία, την έχει ανάγκη ο Ταγίπ Ερντογάν και θα την αξιοποιήσει δεόντως…