Το θέμα της τοποθέτησης στα ελληνοτουρκικά σύνορα ναρκών κατά προσωπικού, είναι ένα ζήτημα που επανέρχεται προς συζήτηση στη δημόσια σφαίρα και ειδικότερα στα κοινωνικά δίκτυα.
Όπως είναι γνωστό, ο Έβρος έχει προ πολλού αποναρκοθετηθεί, ενώ παραμένουν μόνο αντιαρματικές νάρκες. Ας δούμε συνοπτικά το ιστορικό.
Η Συνθήκη της Οττάβα ή Συνθήκη για την Απαγόρευση των Ναρκών, είναι συνθήκη, που απαγορεύει πλήρως τις νάρκες κατά προσωπικού. Η συνθήκη υπογράφηκε στην Οττάβα του Καναδά το 1999. Η επίσημη ονομασία της είναι «Συνθήκη για την απαγόρευση της χρήσης, αποθήκευσης, παραγωγής και διακίνησης ναρκών κατά προσωπικού και για την καταστροφή τους» (Convention on the Prohibition of the Use, Stockpiling, Production and Transfer of Anti-Personnel Mines and on their Destruction).
Αρχικά, η αναφορά που ξεκίνησε από τη Διεθνή Εκστρατεία για την Απαγόρευση των Ναρκών το 1997 συγκέντρωσε 855.000 υπογραφές. Όσο η σύμβαση ήταν ανοικτή για υπογραφή, υπογράφηκε από 133 χώρες . Μέχρι το τέλος του 2007 είχε υπογραφεί από 158 χώρες και επικυρωθεί από 156. Ανάμεσα στους υπογράφοντες είναι και η Ελλάδα που επίσης την έχει επικυρώσει. 37 χώρες δεν έχουν υπογράψει τη συνθήκη. Η Τουρκία την έχει μεν υπογράψει, αλλά όχι επικυρώσει.
Όπως ανέφεραν τα “ΝΕΑ”, σύμφωνα με τη Συνθήκη, η Ελλάδα δεσμεύτηκε να καταστρέψει όλες τις νάρκες κατά προσωπικού στις ναρκοθετημένες περιοχές όσο πιο γρήγορα γίνεται και το αργότερο το 2014. Υπήρχε αυτοδέσμευση για ολοκλήρωση του έργου μέχρι το 2011- οι πλέον αισιόδοξοι στο «Πεντάγωνο» υπολόγιζαν να ολοκληρωθεί το 2010. Στην Ιορδανία ανακοινώθηκε ότι έχει εκκαθαριστεί το 67%. Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία (του 2007) του Γενικού Επιτελείου Στρατού, έχουν αρθεί 38 από τα 57 ναρκοπέδια στον Έβρο (17.012 νάρκες κατά προσωπικού από τις 24.751).
Σύμφωνα πάντα με τα “ΝΕΑ”, από το 1999 μέχρι σήμερα (2007) υπολογίζεται ότι έχουν σκοτωθεί στον Έβρο 60 άνθρωποι και άλλοι τόσοι έχουν τραυματιστεί σοβαρά- οι περισσότεροι είναι αλλοδαποί που προσπαθούσαν να περάσουν από την Τουρκία. Από το 2008 και μετά δεν έχουμε πια θανάτους από νάρκες κατά προσωπικού. Το ίδιο δραματικός είναι και ο απολογισμός του προσωπικού που δουλεύει στο Τάγμα Εκκαθαρίσεως Ναρκοπεδίων Ξηράς (ΤΕΝΞ). Οι νάρκες σκοτώνουν και τραυματίζουν άνω των 20.000 ανθρώπων κάθε χρόνο.
Εν ώρα υπηρεσίας τα τελευταία τα τελευταία 60 και πλέον χρόνια, έχουν χάσει τη ζωή τους 32 ναρκαλιευτές και άλλοι 17 έχουν τραυματιστεί. Περισσότερα στοιχεία για τους πεσόντες εν ώρα καθήκοντος Έλληνες ναρκαλιευτές θα βρείτε εδώ και εδώ.
Στις 6 Οκτωβρίου 2008, το ΥΠΕΘΑ, απαντώντας σε κοινοβουλευτίκη ερώτηση, αναφέρει πως “Μέχρι την 01/10/08 το ποσοστό προόδου άρσης – καταστροφής των ναρκών Κ/Π έχει ανέλθει στο 83% του όλου έργου. Συναφώς σας γνωρίζουμε ότι Τουρκικά Ν/Π επί της Ε/Τ Μεθορίου στην Θράκη δεν υφίστανται.”
Η Τουρκία θεωρείται ότι τηρεί τη Συνθήκη από το 2004, ενώ το 2011 είχε δηλώσει (σε σχετική αναφορά προόδου) πως έχει καταστρέψει περίπου 3 εκατομμύρια νάρκες.
Το 2009, η Ελλάδα ολοκλήρωσε 5 χρόνια νωρίτερα από τη συμβατική της υποχρέωση την έγκυρη άρση των ναρκοπεδίων με νάρκες κατά προσωπικού στον Έβρο.
Επομένως ερχόμαστε στο κύριο ερώτημα: Θα πρέπει η Ελλάδα να ναρκοθετήσει τα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο, με νάρκες κατά προσωπικού;
Η απάντηση είναι όχι. Η Ελλάδα, αφενός δεσμεύεται από τη Συνθήκη της Οττάβας, αφετέρου, δε χρειάζεται να το κάνει, εφόσον ολοκληρωθεί στο 100%, ένα πλέγμα με φράχτες και σύγχρονα μέσα επιτήρησης, που θα καλύπτουν όλο το μήκος των συνόρων. Φυσικά υπάρχουν και ανθρωπιστικοί λόγοι, καθότι οι νάρκες κατά προσωπικού έχουν σκοτώσει και τραυματίσει δεκάδες ανθρώπους πριν αρθούν.
Μπορεί η Ελλάδα να αποτελεί ιδανικό “στόχο” ως διαμετακομιστικός κόμβος για πρόσφυγες και μετανάστες, ωστόσο οι νάρκες στην εποχή μας δεν αποτελούν λύση. Η Ελλάδα εφαρμόζει άλλα μέτρα αποτροπής (και καλά κάνει), τα οποία απέδωσαν το 2020, όταν η Τουρκία, επιχειρώντας μια “υβριδική” επίθεση, άνοιξε τα σύνορά της προς την Ελλάδα, για να περάσουν δεκάδες χιλιάδες μετανάστες. Τα γρήγορα αντανακλαστικά των αρμοδίων αρχών, πέτυχαν η επίθεση να αποτύχει παταγωδώς, πετυχαίνοντας παράλληλα να κερδίσει τα εύσημα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και άλλες χώρες.
Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε πως τα κατά καιρούς “πυροτεχνήματα” ακροδεξιών πολιτικών περί επανατοποθέτησης ναρκών στον Έβρο, δεν είναι τίποτα περισσότερο από λαϊκιστικά παραληρήματα που χαϊδεύουν τα αυτιά μερίδας του ελληνικού κοινού.
