Στις αρχές Μαρτίου είχαμε αναφερθεί -κατ’ αποκλειστικότητα και αρκετά πριν το… «ανακαλύψουν» (με θετικό αλλά και αρνητικό τρόπο) αρκετοί άλλοι- για την «ολική επαναφορά» του εκσυγχρονισμού του στόλου των ελληνικών αρμάτων μάχης Leopard 2A4.
Πρόκειται για ένα κρίσιμο θέμα που -αντίθετα με τα όσα σκοπίμως λέγονται- είναι από τις παλαιότερες επιδιώξεις του Γενικού Επιτελείου Στρατού και σε κάποιες πτυχές του πηγαίνει πρακτικά πίσω στην απόφαση για την απόκτηση των αρμάτων αυτών, που είχαν παραχωρηθεί προσωρινά στην Ελλάδα ως ενδιάμεση λύση.
Να θυμίσουμε ότι πέραν της κύριας σύμβασης του 2003 για την αγορά των 170 αρμάτων LEO 2HEL, σε υλοποίηση προγράμματος προμήθειας αρμάτων της «ενδιάμεσης λύσης» υπήρξε διακρατική συμφωνία το 2005 η οποία απέδωσε 183 μεταχειρισμένα LEO 2A4 και 150 LEO 1A5. Οι δύο αυτές προμήθειες έχουν καταστήσει τη χώρα μας τον μεγαλύτερο χρήστη αρμάτων LEO 2 ανά τον κόσμο, με σύνολο 353 άρματα μάχης, τα οποία και αποτελούν μια εξαιρετικά αξιόλογη «προίκα» για όσα εξελίχθηκαν στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια.
Χρειάζονται όμως τα LEO2A4 εκσυγχρονισμό;
Η απάντηση είναι βεβαίως και μάλιστα… προχθές, γιατί η τεχνολογική τους εξέλιξη έχει σταματήσει στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Με άλλα λόγια, ενσωματώνουν τεχνολογία 40ετίας, με σημαντικότερο πρόβλημα τη μη υποστήριξη ηλεκτρονικών και λοιπών μονάδων του πύργου από τη γερμανική βιομηχανία. Η Ελλάδα απέκτησε τα 2A4 προκειμένου να καλύψει τα επιχειρησιακά της κενά σε άρματα μάχης τρίτης γενιάς και -κατά δεύτερον- να τα εκσυγχρονίσει σταδιακά στο επίπεδο των LEO 2HEL.
Αυτό όμως, που θα έπρεπε να είχε γίνει μέσα στη δεκαετία του 2010, για τους γνωστούς λόγους δεν έγινε ποτέ! Ας μην ξεχνάμε ότι τα γερμανικά και όχι μόνο LEO 2A5/2A6/Α6Μ/2A7/A7V προέρχονται από εκσυγχρονισμό παλαιότερων LEO 2A4. Μετά το 2000 και την ολοκλήρωση των προγραμμάτων Ελλάδας (LEO 2HEL) και Iσπανίας (LEO 2E) καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν προμηθεύτηκε νέα άρματα, απλά απέκτησαν και αναβάθμισαν γερμανικά ή ολλανδικά LEO 2A4.
Συνεπώς, τα συγκεκριμένα ελληνικά άρματα αποτελούν πολύτιμο εθνικό κεφάλαιο που θα πρέπει με κάθε τρόπο να αξιοποιηθεί με «ανακεφαλαιοποίηση» μέσω ενός προγράμματος εκσυγχρονισμού το οποίο έχει ήδη καθυστερήσει, ώστε η απαξίωσή τους, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει, να αναστραφεί.
Οποιοσδήποτε υποστηρίζει το αντίθετο ή ακόμη αντιπροτείνει περίεργες «λύσεις» αγοράς πλεονασματικών αρμάτων άλλων τύπων, απλά δεν θέλει την κρίσιμη αναβάθμιση του αρματικού δυναμικού που χρειάζεται εδώ και τώρα ο ΕΣ.
Τι επιδιώκει ο Ελληνικός Στρατός; Όπως ήδη αναφέρθηκε, τελευταία σημαντική εξέλιξη στον τομέα της τεχνολογίας αρμάτων έγινε το «μακρινό» 2005 με την υπογραφή της «ενδιάμεσης λύσης» και την απόκτηση μεταξύ άλλων, των 183 LEO 2A4. Η δε τεχνική διαμόρφωση του LEO 2A6 ως LEO 2HEL «κλείδωσε» το 2004. Επομένως, καμία τεχνολογική εξέλιξη ή προσθήκη στο δυναμικό των ελληνικών αρμάτων μάχης δεν συνέβη τα τελευταία 18 χρόνια! Στο μεταξύ, η τεχνολογία των ηλεκτροοπτικών συστημάτων -και όχι μόνο- καλπάζει.
Ο Ελληνικός Στρατός αναζητά τρόπους για τη βέλτιστη αντιμετώπιση της υφιστάμενης τουρκικής αρματικής απειλής, αλλά κυρίως της επερχόμενης, αφού ο τουρκικός στρατός δεν έχει παραμείνει αδρανής όλα αυτά τα χρόνια. Το αντίθετο μάλιστα! Αναζητά τρόπους ώστε (σε μαχητική ισχύ τουλάχιστον) να αντιπαρατίθεται «στα ίσα» και γιατί όχι να αποκτήσει κάποια μικρά αλλά κρίσιμα τεχνολογικά πλεονεκτήματα.
Άρα, η μελλοντική έκδοση του ελληνικού LEO 2A4 δεν θα πρέπει υστερεί σε μαχητική ισχύ από τους αντιπάλους του στο πεδίο της μάχης. Η τεχνολογία παρέχει πολλές λύσεις και επιλογές και θεωρούμε ότι το ελληνικό δαιμόνιο και πάλι θα τα καταφέρει. Άλλωστε, στον τομέα των αρμάτων μάχης, ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 70, υπερτερούμε του εχθρού πάντα τεχνολογικά και όχι αριθμητικά. Αυτό το «momentum» δεν μπορεί και δεν πρέπει να ανατραπεί τώρα.
Στην προκειμένη περίπτωση αυτή η προσπάθεια θα πρέπει να ανέλθει στο μέγιστο δυνατό επίπεδο, εάν είναι δυνατόν σε αυτό της έκδοσης LEO 2A7. Λόγω του υψηλού κόστους μιας τέτοιας επιδίωξης, η Ελλάδα εξ’ αρχής επιχείρησε μέσα από διεθνείς συνέργειες να το μειώσει, ενώ εξετάστηκε και η περίπτωση να «θυσιάσει»-παραχωρήσει έναν αριθμό αρμάτων, για να συρρικνώσει το κόστος εκσυγχρονισμού των υπολοίπων.
Μια τέτοια προσπάθεια ήταν το πρόγραμμα OMBT–Leo2 «Optimization of the Main Battle Tank Capability in Europe with Initial Focus On LEOPARD 2» (Βελτιστοποίηση των Δυνατοτήτων σε Κύρια Άρματα Μάχης στην Ευρώπη με αρχική εστίαση στα άρματα LEO 2), που ενεργοποίησε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας-EDA (European Defense Agency) κατόπιν απόφασης του συμβουλίου των υπουργών Άμυνας της ΕΕ.
Στη διαδικασία πρότεινε τότε την αναβάθμιση όλων των εμπλεκόμενων Leopard 2A4 στο τυποποιημένο πρότυπο 2A7 (το πλέον σύγχρονο που υφίστατο) κάτι που σήμαινε την άμεση εμπλοκή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, προς την οποία εκδόθηκε και σχετικό RFI τον Σεπτέμβριο του 2017.
Η Ελλάδα συμμετείχε στο πρόγραμμα εξετάζοντας να παραχωρήσει έναν «εύλογο» αριθμό αρμάτων, προκειμένου αυτό να καταστήσει οικονομικά εφικτή την αναβάθμιση μέρους ή και του συνόλου του υπόλοιπου στόλου των LEO 2A4 που διαθέτει και με ουσιαστική συμμετοχή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.
Είναι ενδιαφέρον ότι ο EDA εξασφάλισε προγραμματικά και χρηματοδότηση μέσω του προγράμματος CFM (Cooperative Financial Mechanism: Συνεργατικός Μηχανισμός Χρηματοδότησης, μηχανισμός που στηριζόταν σε δύο πυλώνες: ο ένας θα είναι ο διακυβερνητικός και ο άλλος θα είναι η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ως αποκλειστικός χρηματοδότης προγραμμάτων σχετιζομένων με τον αμυντικό τομέα, μια πρωτιά για την Ευρώπη στον τομέα της χρηματοδότησης της Άμυνας.
Η κυρίαρχη θέση της Ελλάδας, ως του μεγαλύτερου χρήστη LEO 2 παγκοσμίως, και η τεράστια εμπειρία των Ελλήνων στον τύπο αναγνωρίστηκαν από τον EDA με την ανάθεση τη προεδρίας της συγκεκριμένης ομάδας εργασίας σε Έλληνα επιτελή της Διεύθυνσης Τεθωρακισμένων του ΓΕΣ.
Οι KMW (Krauss Maffei Wegmann) και RLS (Rheinmetall LandSysteme) ήταν οι μόνες υποψήφιες που ανταποκρίθηκαν στο RFI του Σεπτεμβρίου 2017 του EDA. Δυστυχώς το πρόγραμμα OMBT–Leo2 υπό τον EDA ατόνησε καθώς κάποιες από τις ενδιαφερόμενες χώρες, λόγω των αργών ρυθμών των εξελίξεων κινήθηκαν ανεξάρτητα, ενώ άλλες (όπως η Κύπρος που είχε δείξει αρχικά έντονο ενδιαφέρον) αποχώρησαν.
Έτσι μια πολύ μεγάλη ευκαιρία ικανοποίησης της κρίσιμης ελληνικής ανάγκης ανακεφαλαιοποίησης του αρματικού δυναμικού των LEO 2A4 φάνηκε να χάνεται και αυτή ήταν η κατάσταση έως και τα πρόσφατα.
Η ρωσική εισβολή όμως στην Ουκρανία και οι σαρωτικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα έχουν αλλάξει το σκηνικό. Μια από τις κυρίαρχες αλλαγές είναι ότι οι ανάγκες που είχαν προβληθεί μέσω EDA για την αναδιανομή του ευρωπαϊκού αρματικού δυναμικού LEO 2 μετέπεσαν πλέον σε ανάγκες απόκτησης νέων αρμάτων και μάλιστα σε σημαντικούς αριθμούς, το συντομότερο δυνατόν με πρώτη και καλύτερη τη Γερμανία.
Εδώ ακριβώς έρχεται και η κυρίαρχη θέση της Ελλάδας ως του μεγαλύτερου χρήστη LEO 2 παγκοσμίως, που προαναφέρθηκε και η οποία δεν έχει φυσικά μεταβληθεί, όσο όμως και της ελληνικής βιομηχανίας που είχε συνεισφέρει στην υλοποίηση του ελληνικού προγράμματος και η οποία πρωταγωνιστεί επίσης στα πράγματα.
Το αποτέλεσμα ήταν η εξαιρετικά ευνοϊκή πρόταση που τέθηκε στην ελληνική πλευρά για πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των ελληνικών LEO 2A4, με μια δέσμη ωφελημάτων.
Η ανάλυσή της στο δεύτερο μέρος της ανάρτησής μας, αύριο.
