Oι Ιάπωνες είχαν δώσει μεγάλη έμφαση στην ενίσχυση του οπλοστασίου τους με βαρέα μαχητικά, γιαυτό και δημιούργησαν μερικά πολύ αξιόλογα και αξιόμαχα κατά την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Κάποια πάλι απέτυχαν από τις πρώτες κιόλας δοκιμές, όπως υπήρξαν και άλλα που δεν πρόλαβαν καν να δοκιμαστούν. Στη δεύτερη αυτή κατηγορία εντάσσεται το Rikugun Ki-93 το οποίο κατασκευάστηκε σε ένα πρωτότυπο. Το μήκος του ήταν 14,22 μέτρα, το ύψος του 4,85 και το άνοιγμα πτερύγων έφτανε τα 19 μέτρα. Ένα ακόμη πρωτότυπο έμεινε ανολοκλήρωτο, αφού οι εχθροπραξίες είχαν πλέον φτάσει στο τέλος τους.
Οι απαρχές ενός καινούριου αεροπλάνου
Το καλοκαίρι του 1941, λίγο πριν από την έναρξη του πολέμου στο θέατρο του Ειρηνικού, το ινστιτούτο αεροναυπηγικής ξεκίνησε, με εντολή του Αρχηγείου Αεροπορίας Στρατού (Kōkū Hombu), έρευνες για τη δημιουργία ενός καινούριου βαρέως δικινητήριου μαχητικού. Μια ομάδα ειδικών από διάφορες εταιρείες συγκεντρώθηκε για να φέρει εις πέρας το project. Αρχικώς είχε προταθεί ένα μονοθέσιο μαχητικό συνοδείας με μεγάλη αυτονομία πτήσεως. Τον Ιούλιο όμως του 1942 η ομάδα διαλύθηκε, διότι οι μηχανικοί και οι σχεδιαστές επιστρατεύθηκαν για την επίλυση ετέρων, πιο επειγόντων προβλημάτων.
Σχεδίαση από και για ένα νέο πυροβόλο
Αργότερα επαναπροσδιορίσθηκε η ιδιότητα του αεροσκάφους ως διθέσιο μαχητικό που θα αφορμά από χαμηλά ή μεσαία ύψη εναντίον θωρακισμένων στόχων εδάφους ή θαλάσσης. Βάσει αυτού, αποφασίστηκε να ενισχυθεί με ένα εξαιρετικά δυνατό πυροβόλο μεγάλου διαμετρήματος, το Ho-402 των 57 χλστ., το οποίο σχεδιαζόταν από τον Masaya Kawamura της Nippon Special Steel ειδικά για το συγκεκριμένο project της Rikugun.
Σε κάποιες πηγές, το Ki-93 λανθασμένα παρουσιάζεται εξοπλισμένο με άλλο πυροβόλο, το Hο-401. Τα δύο προέρχονταν από τον ίδιο σχεδιαστή, αλλά το Ηo-401 ήταν μια τροποποίηση του κοντόκαννου Ηo-203 των 37 χλστ., όπου τα βαλλιστικά χαρακτηριστικά του δεν ήταν κατάλληλα για του σκοπούς που προοριζόταν το νέο αεροσκάφος. Έτσι, ο Kawamura ξεκίνησε στις αρχές του 1944 να δουλεύει επάνω σε ένα διαφορετικό όπλο του ιδίου μεν διαμετρήματος, αλλά με βλήματα ισχυρότερης εκρηκτικής γόμωσης 2,7 κιλών. Αυτό ονομάστηκε Ho-402 και κατασκευαζόταν παράλληλα με το Ki-93 υπό τη στενή συνεργασία της Rikugun και της Nippon Special Steel.
Το πανίσχυρο Ηo-402 καταλάμβανε μεγάλο χώρο κάτω από την άτρακτο, κάτι που επιρρέασε και την όλη εμφάνιση του καινούριου μαχητικού. Στις 22 Φεβρουαρίου του 1943, το Kōkū Hombu έδωσε την επίσημη έγκριση για το project που έλαβε την ονομασία Ki-93. Όταν αυτό άρχισε να υλοποιείται, η κατάσταση στη χώρα είχε γίνει αρκετά δύσκολη. Οι σχεδόν καθημερινοί βομβαρδισμοί των B-29 «Superfortresses» αύξαναν και τους φόβους περί μιας πιθανής εισβολής των ΗΠΑ επί ιαπωνικού εδάφους. Συνεπώς, ήταν άκρως απαραίτητο και κατεπείγον να βρεθούν αποτελεσματικοί τρόποι για την αναχαίτηση των σχεδόν άτρωτων Β-29 και την εξάλειψη οποιασδήποτε αμερικανικής απόβασης. Το Ki-93 θα ήταν ιδανικό για την διττή αυτή αποστολή, αν η μοίρα του ήταν διαφορετική.
Πλάνα για δύο διαφορετικούς τύπους του Ki-93
Ενόσω προχωρούσαν οι εργασίες, το τεχνικό επιτελείο έκρινε πως το αεροσκάφος θα μπορούσε να εκτελέσει εξίσου καλά αποστολές βομβαρδισμού τόσο σε ξηρά όσο και σε θάλασσα. Και στις δύο περιπτώσεις, έπρεπε να είναι άριστα θωρακισμένο έναντι πυρών εχθρικών βομβαρδιστικών ή πλοίων. Για αυτούς τους σκοπούς θα κατασκευάζονταν δύο παράλληλοι τύποι: α) το Ki-93-I Ko ως αναχαιτιστικό των Β-29 και β) το Ki-93-I Otsu ως καταδρομικό εναντίον πλοίων. Αρχικά είχε προταθεί η τροφοδοσία τους με Mitsubishi Ha-211, αλλά τελικώς επιλέγησαν οι δεκαοκτακύλινδροι αερόψυκτοι αστεροειδείς Mitsubishi Ha-214, ισχύος 2.400 ίππων έκαστος οι οποίοι θα περιέστρεφαν εξάφυλλες έλικες διαμέτρου 3,8 μέτρων.
Για την αποφυγή εύκολης κατάρριψής τους, ο πιλότος προστατεύονταν από πέντε πλάκες θωράκισης των 12 χλστ. εκάστη (δύο στο εμπρόσθιο τμήμα του κόκπιτ, άλλες δύο στα πλάγια και μία στο πίσω μέρος). Η καλύπτρα ήταν αλεξίσφαιρη πάχους 70 χλστ. Το ίδιο και ο χώρος του οπισθίου πυροβόλου με θωράκιση 12 χλστ. Οι δεξαμενές καυσίμων της ατράκτου διέθεταν επίσης πλάκες πάχους 8 χλστ., καθώς και αυτόματους πυροσβεστήρες. Προστασία έφεραν μέχρι και τα ατρακτίδια των κινητήρων. Για την άμυνά του, το Ki-93 είχε ένα πολυβόλο Ho-103 των 12,7 χλστ. που βρισκόταν πίσω από τον θάλαμο διακυβέρνησης. Η διαφορά στις δύο εκδόσεις του αεροσκάφους ήταν το πυροβόλο Ηo-402 κάτω από την άτρακτο.
Το Ki-93-I Ko διέθετε και δύο ακόμη Ηο-5 των 20 χλστ., αν και η αρχική σχεδίαση προέβλεπε ένα τριανταεπτάρι πυροβόλο με 40 βλήματα (πιθανώς ένα μακρύκαννο Ηο-204). Οι εκτιμήσεις ήταν πως μία μόνο εκπυρσοκρότηση του Ηo-402 ήταν επαρκής για να καταστρέψει ένα Β-29. Το νέο πυροβόλο είχε δυνατότητα 80 βολών ανά λεπτό, ταχύτητας 700 μέτρων το δευτερόλεπτο.
Το Ki-93-I Otsu ήταν εξοπλισμένο με πυροβόλο Ηo-501 των 75 χλστ. Είχε δυνατότητα εκτόξευσης 80 βολών το λεπτό, ταχύτητας 500 με 550 μέτρων το δευτερόλεπτο. Ο τύπος του βλήματος που επρόκειται να χρησιμοποιηθεί παραμένει άγνωστος. Και πάλι, πολλές πηγές αναφέρουν λανθασμένως πως η συγκεκριμένη έκδοση ήταν εφοδιασμένη με πυροβόλο τύπου 88, ιδίου διαμετρήματος. Εκτός από το βαρύ πυροβόλο, το Ki-93-I ο Otsu θα μπορούσε να μεταφέρει και δύο βόμβες των 250 κιλών εκάστη.
Κατά την κατασκευή των πρωτοτύπων, και λόγω του αυξημένου βάρους τους, αποφασίστηκε τα πυρομαχικά του Ηo-402, των 2,7 κιλών έκαστο, να μειωθούν από 30 σε 20. Πρόβλημα προέκυψε και με τους ημιτελείς Mitsubishi Ha-214, οι οποίοι δεν απέδιδαν τη δεδηλωμένη, από την εταιρεία κατασκευής, ισχύ. Ως αποτέλεσμα, το πρώτο πρωτότυπο Ki-93-I Ko ολοκληρώθηκε μόλις τον Μάρτιο του 1945.
Κατάληξη
Στην πρώτη δοκιμαστική πτήση του Ki-93-I Ko, διαρκείας 20 λεπτών, που έλαβε χώρα την 4η Αυγούστου του 1945 δεν υπήρξε οπλισμός. Αυτή όμως ήταν και η τελευταία του. Λόγω της υψηλής ταχύτητάς του κατά την προσγείωση, έσπασε ο άξονας του αριστερού τροχού, με αποτέλεσμα να προκληθεί σοβαρή ζημιά σε άτρακτο, έλικα και κινητήρα. Το πρωτότυπο επεστράφη στο εργοστάσιο, στην Tachikawa, για εκτενείς επισκευές, οι οποίες διήρκησαν τέσσερις εβδομάδες. Αφού ήταν πάλι έτοιμο, αμερικανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν την πόλη και το Ki-93-I Ko καταστράφηκε ολοσχερώς.
Είναι σαφώς πολύ δύσκολο να μαντέψει κανείς τις ικανότητές του, καθώς υπάρχει μόνο μία αναφορά, όπου καταγράφεται καλός χειρισμός, αλλά κακή απόδοση πτήσης. Το δεύτερο πρωτότυπο, το Ki-93-I Otsu, βρισκόταν στο τελικό στάδιο συναρμολόγησης κατά την παραμονή της παράδοσης της Ιαπωνίας. Το ημιτελές πρωτότυπο έπεσε σε συμμαχικά χέρια και μεταφέρθηκε στις ΗΠΑ όπου συναρμολογήθηκε και μελετήθηκε τον Σεπτέμβριο του 1946. Έκτοτε, η τύχη του αγνοείται.
