Ο διάσημος φυσικός Erwin Schrödinger συνέλαβε το 1935 το πείραμα με τη γάτα, που έμεινε στην ιστορία. Στο υποθετικό του πείραμά ο ερευνητής, τοποθετεί μια γάτα σε ένα κλειστό κουτί μαζί με ένα κομμάτι ραδιενεργού υλικού, ένα μετρητή ραδιενέργειας Geiger και ένα μπουκάλι δηλητήριο.
Εάν ο μετρητής ανιχνεύσει το ραδιενεργό υλικό σε αποσύνθεση, θα προκληθεί το ράγισμα του μπουκαλιού με το δηλητήριο και η γάτα θα πεθάνει. Το πείραμα θέλει να αποδομήσει την άποψη ότι ένα σωματίδιο μπορεί θεωρητικά να υπάρχει σε οποιαδήποτε κατάσταση ταυτόχρονα μέχρι να παρατηρηθεί. Στη περίπτωσή μας θεωρητικά το ραδιενεργό υλικό μπορεί να μείνει σταθερό και σε αποσύνθεση ταυτόχρονα, επομένως η γάτα μπορεί να είναι ζωντανή ή νεκρή ταυτόχρονα, μέχρι ο ερευνητής να ανοίξει το κουτί. Ο Schrödinger προτείνει αυτό που μας λέει η κοινή λογική. Η κατάσταση της γάτας δεν επηρεάζεται από το αν θα τη παρατηρήσουμε η όχι.
»Μια γάτα κλειδώνεται σε ένα ατσάλινο θάλαμο, μαζί με την εξής διάταξη (η οποία βρίσκεται με ασφάλεια εκτός εμβέλειας της γάτας): σε έναν μετρητή γκάιγκερ υπάρχει μια ελάχιστη ποσότητα ραδιενεργής ουσίας, τόσο μικρής, που κατά τη διάρκεια μιας ώρας ένα από τα άτομα διασπάται, αλλά επίσης ισοπίθανα, ίσως και όχι. Αν συμβεί αυτό ο μετρητής ενεργοποιείται και μέσω ενός διακόπτη (ρελέ) απελευθερώνει ένα σφυρί που σπάει μια μικρή φιάλη με υδροκυάνιο. Αν κάποιος αφήσει αυτό το σύστημα μόνο του για μια ώρα, μπορεί να υποθέσει ότι η γάτα είναι ακόμα ζωντανή, εάν στο μεταξύ δεν έχει διασπαστεί κάποιο άτομο. Η κυματοσυνάρτηση του συστήματος μπορεί να το εκφράσει, αν υπάρχει σε αυτή και η ζωντανή και η νεκρή γάτα (συγχωρήστε μου την έκφραση) αναμεμιγμένες ή διάχυτες εξίσου.
Κλασικά τέτοιες περιπτώσεις απροσδιοριστίας αρχικά περιορισμένες στο ατομικό επίπεδο, μετασχηματίζονται σε μακροσκοπικές απροσδιοριστίες, οι οποίες μπορούν να επιλυθούν με απευθείας παρατήρηση. Αυτό μας εμποδίζει από το να δεχτούμε έτσι αφελώς ένα «θολό μοντέλο» που αναπαριστά την πραγματικότητα. Από μόνο του δεν συμπεριλαμβάνει τίποτα ασαφές ή αντιφατικό. Υπάρχει διαφορά μεταξύ μιας κουνημένης και «out-of-focus» φωτογραφίας και μεταξύ ενός στιγμιότυπου σύννεφων και ομίχλης».
— Erwin Schrödinger, Die gegenwärtige Situation in der Quantenmechanik (The present situation in quantum mechanics), Naturwissenschaften
(translated by John D. Trimmer in Proceedings of the American Philosophical Society)
Η εφαρμογή του θεωρητικού πειράματος του Schrödinger βρίσκει εφαρμογές στη θεωρητική φυσική και τη κβαντομηχανική. Για παράδειγμα δε δέχεται τη θεωρία των πολλών συμπάντων που στη περίπτωση της γάτας προτείνει ότι μόλις ανοιχτεί το κουτί η πραγματικότητα θα χωριστεί στα δύο, δηλαδή σε μία που η γάτα ζει και στη δεύτερη που η γάτα πεθαίνει. Στη θεωρία των πολλών συμπάντων η κάθε μας επιλογή διαμορφώνει τουλάχιστον 2 καινούργιες πραγματικότητες. Δηλαδή άλλη πραγματικότητα αν επιλέξουμε να στρίψουμε δεξιά σε ένα δρόμο και άλλη αν στρίψουμε αριστερά.
