Η διάσκεψη της Μόσχας για το μέλλον του Αφγανιστάν με την παρουσία μεταξύ άλλων, αντιπροσωπειών από το Πεκίνο και την Τεχεράνη, έχει έναν κοινό “παρανομαστή” με τις συζητήσεις τις οποίες έχει ξεκινήσει με την Καμπούλ η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ: τους Ταλιμπάν και την αδιαμφισβήτητη πλέον κυριαρχία τους στην “επόμενη” ημέρα της χώρας.
Μπορεί να μην τους αναγνωρίζει σχεδόν κανείς ακόμη “επίσημα” αλλά πλέον όλοι μιλούν μαζί τους προκειμένου να μην αποσταθεροποιηθεί το Αφγανιστάν. Και προς το παρόν τουλάχιστον, όλοι οι “παίκτες” θέλουν ακριβώς αυτό: εσωτερική σταθερότητα για να μην ξεκινήσει νέο προσφυγικό κύμα αλλά και αποτελεσματικό έλεγχο των συνόρων για τον ίδιο λόγο.
Οι Ταλιμπάν είναι αυτή τη στιγμή ιδιαίτερα χρήσιμοι και για έναν ακόμη λόγο. Για την καταστολή και τον έλεγχο των πυρήνων του ISIS αλλά και της Aλ Κάιντα στα εδάφη της χώρας. Στοίχημα δύσκολο για τους ακραίους Ισλαμιστές, οι οποίοι θα πρέπει να φανούν λιγότερο… φανατικοί από τους ομόδοξούς τους και να τους περιορίσουν. Ήδη, οι βομβιστικές επιθέσεις πληθαίνουν σε τεμένη και άλλες τοποθεσίες στις μεγάλες πόλεις της χώρας, ενώ η Αλ Κάιντα – με την παρουσία σε τουλάχιστον 15 επαρχίες του Αφγανιστάν – είναι άγνωστο πως θα αντιδράσει αν οι Ταλιμπάν επιχειρήσουν να τη νουθετήσουν.
Οι ΗΠΑ και άλλες χώρες ζητούν να μην επιτρέψει η νέα κυβέρνηση να μετατραπεί ξανά η χώρα σε πεδίο εκπαίδευσης της παγκόσμιας τρομοκρατίας. Ένα προαπαιτούμενο το οποίο τίθεται και από το άλλο μπλοκ χωρών της Ανατολής, τη Ρωσία, το Ιράν και την Κίνα, οι οποίοι βεβαίως όταν ζητούν και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, προκαλούν ειρωνικά σχόλια…
Θα τα καταφέρουν όμως οι Ταλιμπάν να σταθεροποιήσουν την εξουσία τους; Και αν ναι, τι θα επιλέξουν να κάνουν; Να συνεχίσουν να πολεμούν τις άλλες ισλαμιστικές ομάδες, κινδυνεύοντας να δημιουργήσουν ένα νέο αντάρτικο στα βουνά της χώρας; Ή θα προχωρήσουν σε ημίμετρα για τον κατευνασμό της Δύσης, προκειμένου να αντλήσουν κονδύλια και ανθρωπιστική βοήθεια εκβιάζοντας στην ουσία τον διεθνή παράγοντα με “όπλο” την εξαγωγή τρομοκρατίας και την απελευθέρωση ενός νέου, μεγάλου προσφυγικού κύματος;
Το βέβαιο είναι ότι οι Ταλιμπάν πλέον είναι πιο έμπειροι. Οι ζυμώσεις είναι έντονες στο εσωτερικό του καθεστώτος τους και οι απόψεις είναι ποικίλες. Κανείς τους όμως δεν ξεχνάει τα “μαθήματα” τα οποία πήραν από τον εικοσαετή πόλεμο με τη Δύση αλλά και το πεώτο τουα πέρασμα από την εξουσία. Ήδη, σε μία κίνηση πολιτικής ωριμότητας, έσπευσαν να χαρακτηρίσουν ως “προσωρινή” την κυβέρνηση που σχημάτισαν, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να δημιουργηθεί μια πιο αντιπροσωπευτική κυβέρνηση στο μέλλον. Αυτόν τον δρόμο άλλωστε δείχνει και η Μόσχα, με τον πολύπειρο Λαβρόφ να υπογραμμίζει την ανάγκη να εκπροσωπηθούν όλες οι πολιτικές φατρίες της χώρας.
Διαφορετικά – και όπως απεδείχθη και με τη προηγούμενη κυβέρνηση Καρζάι – όποια κυβέρνηση στηρίζεται μόνο στα όπλα και στη ξένη βοήθεια δεν θα μακροημερεύσει. Και οι Ταλιμπάν, παρά το βάρβαρο υπόβαθρο τους και τις ακραίες θέσεις τους, δείχνουν έτοιμοι να κάνουν κάποιες υποχωρήσεις για να αποκαταστήσουν τις σχέσεις της χώρας με τη διεθνή κοινότητα, ισχυροποιώντας παράλληλα την εξουσία τους.
Διαλλακτικοί στην πραγματικότητα ή όχι, ακραίοι σίγουρα αλλά λιγότερο επικίνδυνοι από το ISIS και την Aλ Κάιντα, οι Ταλιμπάν καλούνται να αποκτήσουν λαϊκό έρεισμα για να έχουν μέλλον στη χώρα αλλά και να αντιμετωπίσουν την ισλαμική τρομοκρατία. Από την επίτευξη αυτών των δύο στόχων κρίνεται το μέλλον τους και η πραγματική διεθνής αναγνώριση του καθεστώτος τους.
