Το Πολεμικό Ναυτικό, στις επόμενες εβδομάδες, ή έστω λίγους μήνες, θα πάρει μια από τις σημαντικότερες αποφάσεις στη Νεότερη Ιστορία του. Η αγορά 4 νέων φρεγατών πολλαπλού ρόλου, μαζί με τον εκσυγχρονισμό των 4 φρεγατών κλάσης ΜΕΚΟ200ΗΝ, την όποια Ενδιάμεση Λύση, θα είναι η βάση του ΠΝ για τις επόμενες δεκαετίες.
Οι ΜΕΚΟ200ΗΝ θα καταφέρουν να υπηρετήσουν για άλλα 20 χρόνια, ενώ οι νέες φρεγάτες θα υπηρετήσουν το ΠΝ για 40 ή και περισσότερα χρόνια. Η Ενδιάμεση Λύση θα υπηρετήσει μαζί με τις ΜΕΚΟ200ΗΝ επίσης για 20+ έτη. Αν το θέλετε να το πούμε διαφορετικά, η Ενδιάμεση Λύση, είναι οι Αμαρτίες που πρέπει να πληρώσουμε, γιατί αφήσαμε το ΠΝ χωρίς πλοία για 30 χρόνια. Πριν 30+ έτη έγινε η αγορά των ΜΕΚΟ200ΗΝ, έκτοτε μόνο “ενδιάμεσες λύσεις” λάμβανε, κι ποτέ “οριστικές”.
Το ρωσικό στρατιωτικό Laser “Peresvet” σε επιχειρησιακή ικανότητα;
Φυσικά, οι Τούρκοι δεν ήταν τόσο διατεθιμένοι να το “ρισκάρουν” όσο εμείς. Έτσι, άρχισαν να εκσυγχρονίζουν δυναμικά τις φρεγάτες τους (κι όχι επιδερμικά όσο εμείς), ενίσχυσαν τη ναυπηγική τους βιομηχανία, ξεκίνησαν να κατασκευάζουν κορβέτες (MILGEM project, Ada Class), και προχωρούν στις Instanbul Class (TF-100). Ελπίζουν να προχωρήσουν κάποια στιγμή και στις αντιαεροπορικές TF-2000, αν και κάτι τέτοιο το λένε από το 2000 τουλάχιστον. Το θέμα είναι όχι το τι κάνουν οι καλοί μας γείτονες, αλλά τι κάνουμε εμείς. Και τις απειλές που πρέπει να αντιμετωπίσουμε εμείς.
Δοκιμή νέου πειραματικού λέιζερ της Rheinmetall σε γερμανική φρεγάτα
Μεγάλο θέμα έχει γίνει τον τελευταίο καιρό για τις τουρκικές δυνατότητες σε ΜΕΑ (UAV) ή και το χειρότερο, MEAM (UCAVs). Τα τουρκικά UCAVs μπορούν να αποτελέσουν έναν επιπλέον πολύ σοβαρό κίνδυνο για τα ελληνικά πολεμικά. Όπως έχουμε περιγράψει σε παλαιότερο άρθρο μας, οι ελληνικές φρεγάτες έχουν δυο βασικούς κινδύνους, τις εχθρικές τορπίλες, και τις επιθέσεις κορεσμού, από εχθρικούς πυραύλους, stand-off όπλα και βόμβες laser.
Την κατάσταση μπορούν να κάνουν πολύ χειρότερη επιθέσεις κορεσμού από εχθρικά UCAV. Bayraktar, έχουν εντοπιστεί να πετούν πάνω από την Ανατολική Μεσόγειο, το ίδιο και τα ΑΝΚΑ. Προφανώς, το ίδιο θα κάνουν και τα AKINCI, τα οποία αναμένεται να μπουν σύντομα σε υπηρεσία.
Τελικά όμως ο άμεσος κίνδυνος είναι ίσως οι τεράστιοι αριθμοί MALE (Medium Altitude Long Endurance) UCAV Bayraktar που μπορούν να κινητοποιήσουν εναντίον του Ελληνικού Στόλου. Ακόμη κι αν αποφασιστεί η αντιμετώπισή τους με πυραύλους επιφανείας αέρος, είτε ESSM είτε RAM. Φυσικά, θα μπορούσαμε στην εξίσωση να βάλουμε και SM-2, ή ASTER 30, αλλά δεν καταλαβαίνουμε πως θα αξίζει η δαπάνη ενός πανάκριβου πυραύλου για να καταρριφθεί ένα Bayraktar.
Zap It! Όπλο λέιζερ σε αμερικανικό πολεμικό πυρπολεί drone (βίντεο)
Ακόμη κι αν είχαμε την οικονομική δυνατότητα, ακόμη κι ένας RAM κοστίζει πάνω από 1 εκ. ευρώ, αλλά και πάλι, κάθε πλοίο θα έχει 12 ή 21 πυραύλους. Στην εξίσωση δεν βάζουμε επιθέσεις από πυραύλους MAM-L, μικρότερους σε μέγεθος από τους Hellfire, αλλά εξίσου καταστροφικούς. Ένας MAM-L στον ιστό του ραντάρ, ή στον εκτοξευτή Mk41/Sylver A50 θα βγάλει εκτός μάχης το πλοίο για όλη τη διάρκεια της σύγκρουσης. Δεν θα “λειάνουμε” την κατάσταση, το ΠΝ έχει πολλά να σκεφτεί για τις απειλές που θα αντιμετωπίσουν οι φρεγάτες μας στο μέλλον.
Αν και αναγνωρίζουμε πως η ιδέα της χρήσης ενός όπλου ενέργειας, όπως θα ήταν ένα “πυροβόλο” laser, μόνο γέλια μπορεί να φέρει στο θέαμα ενός ναυτικού που έχει απομείνει να πλέει με σαραντάχρονες φρεγάτες. Αλλά κάποια στιγμή, η Ελλάδα θα πρέπει να έρθει μπροστά από τις εξελίξεις. Δεν περιμένουμε τίποτα λιγότερο από το Πολεμικό Ναυτικό που πρώτο έκανε χρήση αεροσκάφους σε πολεμικές επιχειρήσεις, πρώτο έκανε τορπιλική επίθεση, πρώτο, πρώτο πρώτο παντού. Όσο κι αν ακούγεται ουτοπικό, περίεργο, κι όσο κι αν διακινδυνεύουμε το “δούλεμα” με τα trolls της σελίδας μας και του twitter, εντούτοις δεν είναι δύσκολο, ούτε ακατόρθωτο.
Το κόστος κατάρριψης ενός Bayraktar, ενός MAM-L μπορεί να είναι ίσως ενέργεια με κόστος λίγων ευρώ. Ένα laser, χρειάζεται μόνο ενέργεια, ενώ τα πυρομαχικά του είναι ουσιαστικά ανεξάντλητα. Φυσικά έχει αρκετά μειονεκτήματα, είναι μια τεχνολογία αδοκίμαστη, αλλά πόσο δοκιμασμένη τεχνολογία ήταν το αεροσκάφος όταν ο Μουτούσης και ο Μωραϊτίνης έριξαν τις πρώτες βόμβες στους Τούρκους με αεροσκάφος; Το έχουμε γράψει και θα το ξαναγράψουμε, το ΠΝ μας έχει συνηθίσει να κάνει πράγματα πρώτη φορά στον κόσμο. Και φυσικά, μας έχει συνηθίσει να κερδίζει. Πάντα.
Κρούουμε ανοιχτές θύρες με το θέμα των όπλων laser. Το μεγάλο τους πρόβλημα είναι η δυνατότητα κατασκευής όπλων laser μεγάλης ισχύος (άνω των 50 κιλοβάτ), που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ανάφλεξη του εξωτερικού περιβλήματος (διάτρηση ουσιαστικά) και καταστροφή του στόχου. Το Αμερικανικό Ναυτικό έχει ήδη τοποθετήσει όπλα laser σε πολεμικά πλοία, ενώ έχει ήδη κάνει τις πρώτες δοκιμές. Αντίστοιχες δοκιμές έχει κάνει και το Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ όπλα laser 60 kW έχει τοποθετήσει και το Γερμανικό Ναυτικό. Θεωρούμε δεδομένο πως όπλα laser χρησιμοποιούν και οι Ρώσοι στα πλοία τους, αλλά και οι Κινέζοι. Είναι μια τεχνολογία όχι τόσο καινούργια, ενώ τα συστήματα έχουν πλέον αποκτήσει την αξιοπιστία που χρειάζεται για την τοποθέτησή τους σε πολεμικά.
Οι Τούρκοι έχουν κάνει άλματα σε αυτό που εμείς λέμε ασύμμετρες απειλές. Επανδρωμένα και κυρίως, μη επανδρωμένα ταχύπλοα, με πυραύλους κατευθυνόμενους, αλλά και ρουκέτες, θα εμφανίζονται από το πουθενά και θα προκαλούν τρομερές ζημιές σε πανάκριβα πολεμικά. Οι κλασικές μέθοδοι (πυροβόλα, πύραυλοι) θα αποδίδουν μέχρι ένα σημείο, αυτό της εξάντλησης των πυρομαχικών. Αλλά και πάλι, αν προλάβει ένα ταχύπλοο να εξαπολύσει μια ομοβροντία ρουκετών, κατευθυνομένων με laser, εναντίον εντός πλοίου, πως θα αναχαιτιστούν; με RAM; Phalanx; STRALES; ESSM;
Όλα αυτά, έχουν ήδη μελετηθεί από ναυτικά που θα δράσουν σε περιοχές εξαιρετικά “θερμές”, πχ Περσικός Κόλπος. Τα όπλα laser είναι πολύ φθηνά σε χρήση. Το USS Portland έχει ήδη επιδείξει δυνατότητες βολής, το USN έχει εξοπλίσει αντιτορπιλικά Arleigh Burke με όπλα laser, ενώ κάποιες από τις νέες LCS που μπαίνουν σε υπηρεσία έχουν τοποθετημένα σύστημα ισχύος 150 kW. Το ίδιο όπως θα δείτε σε άρθρο παραπάνω έχει κάνει και το Γερμανικό Ναυτικό, ενώ υπάρχουν αναφορές για όπλα laser σε φρεγάτες Type 23/45 του Royal Navy.
Πολλοί θα γελάσουν, ειδικά με τα laser στις LCS, καθώς πολλοί θεωρούν τα πλοία υπο-οπλισμένα. Το 25ο όμως LCS, έχει εκτός από τον “γνωστό” οπλισμό (57 mm πυροβόλο, RAM, Hellfires), 8 πυραύλους Harpoon και ένα laser 150 kW. Τα LCS έχουν από την αρχή πρόβλεψη για σχετικά όπλα, κι αυτός είναι ο λόγος που φέρουν ηλεκτρογεννήτριες ισχύος 3,2 MW (4 Χ 800 kW έκαστη). Όλα τα σύγχρονα πλοία έχουν πρόβλεψη για πλεόνασμα ισχύος, και για να μπορούν να τροφοδοτήσουν νέα ισχυρότερα ραντάρ, επιπλέον πυροβόλα, ή όπλα laser. Για παράδειγμα, ακόμη και η σχετικά ελαφρά οπλισμένη Type 31, έχει 4 γεννήτριες των 900 kW, δηλαδή 3,6 MW ισχύ! Δεν μπορούμε να φανταστούμε άλλο λόγο για τόση πολλή ισχύ, πέρα από την χρήση όπλων laser στο μέλλον. Κάπου εδώ να πούμε πως αντίστοιχη ισχύ σε ηλεκτρογεννήτριες έχουν και οι γαλλικές φρεγάτες FDI.
Το μέλλον θα είναι διαφορετικό. Τα πλοία, ακριβαίνουν δυσανάλογα, και πρέπει να είναι όσο το δυνατόν καλύτερο προστατευμένα. Δεν θα εκπλαγούμε αν το ΠΝ είτε παραγγείλει, είτε σκεφτεί να έχει “αναμονές” στις νέες του φρεγάτες για όπλα laser. Για να προλάβουμε διάφορες μομφές, θα πούμε πως τα laser είναι μάλλον διαδεδομένη εμπορική τεχνολογία, και δεν τίθεται θέμα εξαγωγής. Έτσι, ΗΠΑ, Γαλλία, Μεγάλη Βρετανία ή Γερμανία δεν θα είχαν θέμα ούτε να εξάγουν σχετικά συστήματα, ούτε είναι τόσο δύσκολο να τα ενσωματώσουν στo CMS των πλοίων. Κάποια στιγμή, πρέπει να δράσουμε κάποια στιγμή προληπτικά, και να προλάβουμε τις εξελίξεις, κι όχι να τις ακολουθούμε.
