Το αμφιλεγόμενο θέμα της γερμανικής στάσης απέναντι στην Τουρκία του καθεστώτος Ερντογάν, είναι κάτι που απασχολεί πολλούς Έλληνες αλλά και Ευρωπαίους. Απασχολεί επίσης πολλούς Γερμανούς. Καθώς η Τουρκία βυθίζεται στον ολοκληρωτισμό, καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, απειλεί με πόλεμο κράτος-μέλος της ΕΕ και εκβιάζει την τελευταία αποσπώντας χρήματα και άλλα ανταλλάγματα, πολλοί είναι αυτοί αντιδρούν στην φιλοτουρκική στάση του Βερολίνου.
Μένοντας μακριά από “τσιτάτα” και στερεότυπα του στυλ “οι Γερμανοί ήταν πάντα φίλοι των Τούρκων και εχθροί της Ελλάδας”, ας δούμε με αντικειμενικότητα για ποιο λόγο η στάση της Γερμανίας είναι προβληματική για την Ελλάδα και την ΕΕ.
Ας είμαστε ξεκάθαροι. Η Ελλάδα είναι πολύ σωστά μέλος της ΕΕ και πρέπει να προωθεί την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ολοκλήρωση σημαίνει ότι οι χώρες λαμβάνουν κοινές αποφάσεις για πολλά θέματα, εγκρίνοντας πολιτικές που καλύπτουν ένα ευρύτερο πεδίο, από τη γεωργία ως τον πολιτισμό, από θέματα καταναλωτών μέχρι τον ανταγωνισμό και από το περιβάλλον και την ενέργεια ως τις μεταφορές και το εμπόριο. Η αμοιβαία επωφελής εξωτερική και στρατιωτική πολιτική, είναι αναπόσπαστο μέρος αυτής της έννοιας.
Στις 26 Σεπτεμβρίου, οι Γερμανοί πολίτες θα κληθούν στις κάλπες να αναδείξουν την νέα κυβέρνησή τους. Η Άγγελα Μέρκελ, αποχωρεί από την πολιτική σκηνή. Τέλος εποχής και αντίο Μέρκελ. Το ποιος θα τη διαδεχτεί στην Καγκελαρία, είναι anyones’s guess.
Πριν αποχωρήσει όμως από την εξουσία η Μέρκελ, φρόντισε να κάνει μερικά “δωράκια” στον Ερντογάν. Όχι μόνο πίεσε και πέτυχε να δοθούν στην Τουρκία άλλα 3 δισ. ευρώ μέχρι το 2024 για τους πρόσφυγες που φιλοξενεί, αλλά και να αρχίσουν οι συνομιλίες για την επικαιροποίηση της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ, που θα αποφέρει μεγάλα κέρδη για την Τουρκία.
Όλα τα ανωτέρω, παρά τις αντιδράσεις από Γαλλία, Ελλάδα, Κύπρο, Αυστρία και Βέλγιο, που εξέφρασαν επιφυλάξεις, αν και στο τέλος συμφώνησαν σιωπηρά.
Το γερμανικό δίλημμα
Η Γερμανία έχει ισχυρές οικονομικές σχέσεις με την Τουρκία των 82 εκατομμυρίων κατοίκων. Περίπου 10 δισ. δολάρια έχουν επενδυθεί στην Τουρκία τα τελευταία 20 χρόνια, ενώ η Γερμανία εξάγει αγαθά αξίας 20 δισ. δολαρίων ετησίως. Σε περίπτωση λοιπόν κατάρρευσης της Τουρκίας, η Γερμανία θα υποστεί ισχυρούς κλυδωνισμούς, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει πως θα υποστεί μη αναστρέψιμη ζημιά.
Το ανωτέρω είναι το “ανεπίσημο” αφήγημα. Ωστόσο είναι σαθρό και ανεπαρκές, καθότι η Τουρκία καταπατά συστηματικά κάθε έννοια ευρωπαϊκής αξίας και δεν μπορεί να παίρνει “συγχωροχάρτι” διότι η γερμανική οικονομία από μόνη της δεν θα πρέπει να καθορίζει την εξωτερική πολιτική της ΕΕ.
Παράδειγμα υποκρισίας είναι πως ενώ η Γερμανία και η ΕΕ (σωστά) καταδικάζουν τον πρόεδρο της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπάν, για την καταπάτηση των δικαιωμάτων της κοινότητας των ΛΟΑΤΚΙ, κάνουν τα στραβά μάτια για τις καταπιέσεις στην Τουρκία.
Είναι βεβαίως σαν να παραβιάζουμε ανοιχτές θύρες, αλλά η καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία, οι φυλακίσεις δημοσιογράφων και “αντιφρονούντων”, ακόμη και η απόφαση του τουρκικού Συνταγματικού Δικαστηρίου για το κλείσιμο του εκλεγμένου φιλοκουρδικού κόμματος HDP, μοιάζει να αγνοούνται επιδεικτικά από τη Γερμανίδα καγκελάριο. Για να μην μιλήσουμε βεβαίως για τις εισβολές σε άλλες χώρες και τον εκτοπισμό πληθυσμών, πολλές φορές με τη χρήση γερμανικών όπλων.
Πολλοί ελπίζουν πως η αλλαγή της ηγεσίας στη Γερμανία, μπορεί να φέρει και μια αλλαγή στάσης απέναντι στην Τουρκία. Για την ώρα πάντως, η Άγκυρα δρέπει τους καρπούς που απλόχερα προσφέρει το Βερολίνο.
Αντί επιλόγου
Θα ήταν παράλειψη αν δεν αναφέραμε πως μέσα στη Γερμανία, υπάρχουν φωνές που αντιτίθενται στην πολιτική του Βερολίνου απέναντι στην Τουρκία. Χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του επικεφαλής της Κ.Ο. του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος Μάνφρεντ Βέμπερ, που προέρχεται από το κόμμα της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης της Βαυαρίας (CSU), ο οποίος έχει καλέσει επανειλημμένα τόσο σε αναστολή πώλησης όπλων προς την Τουρκία, όσο και σε αποφυγή στενότερων σχέσεων.
Το προαναφερθέν κόμμα της Χριστιανοκοινωνικής Ένωσης της Βαυαρίας, είναι αδελφό του κόμματος Χριστιανοδημοκρατική Ένωση της Γερμανίας (CDU). Το CSU έχει επανειλημμένως ξεκαθαρίσει πως η Τουρκία δεν έχει θέση στην ΕΕ.
Unser #Regierungsprogramm macht klar: Mit der CSU wird es keine Vollmitgliedschaft der Türkei in der EU geben! Die Türkei entfernt sich immer weiter davon, die Beitrittskriterien zur EU zu erfüllen. pic.twitter.com/nm9GGy6o5N
— CSU (@CSU) July 6, 2021
