Του αναγνώστη μας Οδυσσέα Σακκάτου
Κατά καιρούς έχουμε ακούσει τα ΜΜΕ να αναφέρονται στη συνθήκη της Λωζάννης και τα όσα προβλέπει για την Ελλάδα και την Τουρκία, αλλά και πάλι σε πολλούς έχει μείνει ένα ομιχλώδες τοπίο συμπερασμάτων. Ενώ, συχνά (και απολύτως εσφαλμένα) παρουσιάζονται αναφορές υπό το πρίσμα των δικαιωμάτων τα οποία χορηγήθηκαν στην Ελλάδα μέσα από την συνθήκη της Λωζάννης. Αυτό είναι το μεγαλύτερο λάθος σε ότι αφορά την αντίληψη που έχει σχηματίσει αρκετός κόσμος για τη συνθήκη. Αφού όπως θα διαπιστώσετε στην συνέχεια, το ύφος, η δομή και η πλειοψηφία των άρθρων της, αφορούν την Τουρκία και τον περιορισμό της κυριαρχίας αυτής, και όχι τον περιορισμό της κυριαρχίας των υπολοίπων αντισυμβαλλόμενων χωρών και σίγουρα όχι της Ελλάδος.
Για τον λόγο αυτό αποφάσισα να γράψω το άρθρο μεταφέροντας την ουσία της συνθήκης: Με την οποία καθορίστηκαν κυρίως τα όρια δικαιοδοσίας και κυριαρχίας και τα σύνορα του νέου Τουρκικού κράτους που μόλις είχε αναδυθεί από τα χαλάσματά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η Ελλάδα όπως και πολλά άλλα κράτη που συμβάλλονται, οριοθέτησαν δια της συνθήκης την Τουρκία και τα κυριαρχικά της δικαιώματα, ενώ παράλληλα της αφαίρεσαν κάθε δικαίωμα στα εδάφη και στα τεκταινόμενα των περιοχών που είχαν υποδουλώθει επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Εύκολα ο αναγνώστης θα διαπιστώσει ότι περιέχονται πολλά άρθρα για την παραίτηση της Τουρκίας από δικαιώματα έναντι τρίτων λαών και περιοχών σπουδαιότερα των οποίων είναι:
- Η παραίτηση κάθε κυριαρχικού δικαιώματος προς την νήσο Κύπρο (άρθρο 20), αναγνωρίζοντας την κατοχή της από την Μ. Βρετανία.
- Η παραίτηση κάθε κυριαρχικού δικαιώματος προς Αίγυπτο και Σουδάν (άρθρο 17).
- Η παραίτηση κάθε κυριαρχικού δικαιώματος προς Λιβύη (άρθρο 22).
- Η παραίτηση κάθε κυριαρχικού δικαιώματος προς Ιταλία και τα κατεχόμενα Δωδεκάνησα (άρθρο 15).
- Η παραίτηση κάθε κυριαρχικού δικαιώματος σε Ιράκ και Συρία (άρθρο 3) αποδεχόμενη τα σύνορα με τις χώρες αυτές.
- Η αναγνώριση των συνόρων Ελλάδας, Γερμανίας, Αυστρίας, Ουγγαρίας, Βουλγαρίας, Πολωνίας, Ρουμανίας, Σερβο-Κροατικό-Σλοβενικού κράτους και Τσεχοσλοβακικού όπως αυτά έχουν καθοριστεί ή θα καθοριστούν στο μέλλον (άρθρο 26).
Αντίθετα ο αναγνώστης δεν θα βρει σε ολόκληρο το κείμενο της συνθήκης, καμία αναφορά για παραίτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων από πλευράς Ελλάδας και βεβαίως από κανένα άλλο κράτος. Το αντίθετο μάλιστα. Όπως θα δούμε στην συνέχεια η κυριαρχία της Ελλάδας ειδικά στο θαλάσσιο χώρο ολόκληρης της Ανατολικής Μεσογείου επιβεβαιώνεται πανηγυρικά στο κείμενο και γίνεται ευθέως αποδεκτή από την Τουρκία. Ας περάσουμε λοιπόν στην παρουσίαση της συνθήκης και των σημείων που αποδεικνύουν τους ανωτέρω ισχυρισμούς.
ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 24 Ιουλίου 1923: Λωζάννη, η βάση των σύγχρονων Ελληνοτουρκικών σχέσεων
Η συνθήκη είναι συνθηκολόγηση άνευ όρων για την Τουρκία
Από την αρχή του κειμένου είναι σαφές ότι αποτελεί το ύστατο καταφύγιο για την σωτηρία του εναπομείναντος εδαφικού κεκτημένου της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, και κατ’ ουσία τη συνθηκολόγηση της Τουρκίας, αφού συμβαλλόμενοι παρουσιάζονται όλοι από την μία πλευρά «ως σύμμαχοι» και από την άλλη η Τουρκία. «Η Βρετανική Αυτοκρατορία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ιαπωνία, η Ελλάδα, η Ρουμανία και το Σερβο-Κροατο-Σλοβενικό Κράτος από το ένα μέρος, και η Τουρκία αφετέρου».
Η λήξη των διομολογήσεων
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία λόγω οικονομικής παρακμής παραχωρούσε στις ευρωπαϊκές δυνάμεις εμπορικά προνόμια εκμετάλλευσης περιοχών που αδυνατούσε να ελέγξει πια στρατιωτικά. Στην ουσία οι διομολογήσεις ήταν μονομερείς πράξεις σε βάρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, γεγονός που επιβεβαιώνει τον αποικιακό χαρακτήρα τους. Το καθεστώς των διομολογήσεων καταργήθηκε με τη συνθήκη της Λωζάννης το 1923. Οι σύμμαχοι αποφασίζουν να άρουν τις διομολογήσεις με ταυτόχρονο περιορισμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Τουρκίας.
ΑΡΘΡΟ 28: «Καθένα από τα Υψηλά Συμβαλλόμενα Μέρη αποδέχεται με το παρόν, από κάθε άποψη όσον αφορά το θέμα, την πλήρη κατάργηση των διομολογήσεων στην Τουρκία».
Πλήρης αποδοχή απώλειας κυριαρχίας επί των εδαφών της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας
Στη συνέχεια η Τουρκία αποδέχεται και παραιτείται οποιουδήποτε δικαιώματος κυριαρχίας επί των υπολοίπων κρατών και λαών εκτός της Τουρκικής επικράτειας με τα άρθρα 25/26/27. Ταυτόχρονα υπογράφει και υπόσχεται ότι δεν θα αναμιγνύεται στα θέματα που αφορούν την κυριαρχία των υπολοίπων κρατών. Η παράδοση είναι ολοκληρωτική και άνευ όρων. Ταυτόχρονα καθορίζονται τα σύνορα του νέου Τουρκικού κράτους από τα πρώτα άρθρα της συνθήκης σε σχέση με τους γειτνιάζοντες λαούς.
ΑΡΘΡΟ 25: «Η Τουρκία αναλαμβάνει να αναγνωρίσει την πλήρη ισχύ των Συνθηκών Ειρήνης και των πρόσθετων Συμβάσεων που έχουν συναφθεί από τις άλλες Συμβαλλόμενες Δυνάμεις (στο παρόν) με τις Δυνάμεις που πολέμησαν στο πλευρό της Τουρκίας και να αναγνωρίσει όποιες αποφάσεις έχουν γίνει ή μπορεί να γίνουν σχετικά με τα εδάφη της πρώην γερμανικής Αυτοκρατορία, της Αυστρίας, της Ουγγαρίας και της Βουλγαρίας, και να αναγνωρίσει τα νέα κράτη εντός των συνόρων τους όπως ορίζεται εκεί.
ΑΡΘΡΟ 26: Η Τουρκία αναγνωρίζει και αποδέχεται τα σύνορα της Γερμανίας, της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Ελλάδας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, του Σερβο-Κροατο-Σλοβενικού Κράτους και του Κράτους της Τσεχοσλοβακίας, όπως αυτά τα σύνορα έχουν ή μπορεί να καθοριστούν από τις Συνθήκες που αναφέρονται στο άρθρο 25 ή από τυχόν συμπληρωματικές συμβάσεις.
ΑΡΘΡΟ 27: Καμία εξουσία ή δικαιοδοσία σε πολιτικά, νομοθετικά ή διοικητικά θέματα δεν θα ασκείται εκτός του τουρκικού εδάφους από την τουρκική κυβέρνηση ή τις αρχές της, για οποιοδήποτε λόγο, επί των υπηκόων εδάφους που τελεί υπό την κυριαρχία ή το προτεκτοράτο των άλλων Δυνάμεων που έχουν υπογράψει την παρούσα Συνθήκη, ή πάνω από τους υπηκόους μιας περιοχής που έχει αποσπαστεί από την Τουρκία. Εννοείται ότι οι πνευματικές συνθήκες των μουσουλμανικών θρησκευτικών αρχών δεν παραβιάζονται σε καμία περίπτωση.»
Η αποδοχή του διεθνούς δικαίου
Η αναθεωρητική Τουρκία του σήμερα δεν είναι αποτέλεσμα πρόσφατων διεργασιών, αλλά μια συνέχεια πολιτισμική, η οποία ήταν ξένη προς τον δυτικό κόσμο, που περνούσε με γοργά βήματα σε αντίληψη διεθνούς δικαίου. Έτσι οι σύμμαχοι στη Λωζάννη αφαιρούν κάθε δικαίωμα της Τουρκίας να αμφισβητήσει το κείμενο της συνθήκης στρατιωτικά. Και της επιτρέπουν μόνο την προσφυγή στην Κοινωνία Των Εθνών (στον ΟΗΕ σήμερα) και στο Διεθνές Δικαστήριο, με το αποτέλεσμα της προσφυγής να είναι αμετάκλητο για την Τουρκία. Έτσι πουθενά στο κείμενο στης συνθήκης δεν δίδεται το δικαίωμα στην Τουρκία να προχωρήσει σε στρατιωτική ή άλλη βίαιη ενέργεια για την αποκατάσταση διαφορών με τα κράτη που υπέγραψε και βεβαίως και με την Ελλάδα.
Είναι φανερό λοιπόν ότι η Τουρκία κάθε φορά που αναφέρεται στην συνθήκη της Λωζάννης ξεχνά αυτή την απαγόρευση χρήσης βίας. Που είναι ρητή υποχρέωση της, δεν επιδέχεται ερμηνειών αφού σε όλα τα προαναφερθέντα άρθρα 25/26/27 παραιτείται κάθε δικαιώματος κυριαρχίας, ενώ με το άρθρο 44 αποδέχεται την Κοινωνία των Εθνών και το Διεθνές δικαστήριο ως τα όργανα επίλυσης κάθε διαφοράς που ανακύπτει.
Στο σημείο αυτό να τονίσω το οξύμωρο και αντιφατικό η Τουρκία να αρνείται την προσφυγή για διευθέτηση της ΑΟΖ σε Διεθνές δικαστήριο, αλλά να έχει δεχθεί γενικά την αρμοδιότητα του ως μέσο επίλυσης διαφορών. Ακόμα το διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας μπορεί να μην το έχει υπογράψει, αλλά έχει υπογράψει για τα όρια των συνόρων της οπότε κάθε τι περισσότερο από αυτά που της ορίζει η συνθήκη της Λωζάννης ως επικράτεια είναι παράνομο.
Διαβάστε από το άρθρο 44: «Η Τουρκία συμφωνεί περαιτέρω ότι οποιαδήποτε διαφορά απόψεων ως προς νομικά ή πραγματικά ζητήματα που προκύπτουν από αυτά τα Άρθρα μεταξύ της τουρκικής κυβέρνησης και οποιασδήποτε από τις άλλες υπογράφοντες δυνάμεις ή οποιασδήποτε άλλης δύναμης, μέλους του Συμβουλίου της Κοινωνίας των Εθνών, θα θεωρηθεί ότι είναι μια διαφορά διεθνούς χαρακτήρα σύμφωνα με το άρθρο 14 του Συμφώνου της Κοινωνίας των Εθνών. Η Τουρκική Κυβέρνηση συναινεί δια του παρόντος ότι οποιαδήποτε τέτοια διαφορά, εάν το ζητήσει το άλλο μέρος, θα παραπεμφθεί στο Μόνιμο Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης. Η απόφαση του Μόνιμου Δικαστηρίου είναι τελεσίδικη και έχει την ίδια ισχύ και αποτέλεσμα με μια απόφαση σύμφωνα με το άρθρο 13 του Συμφώνου.»
Η συνθηκολόγηση για τα νησιά
Τα τουρκικά σύνορα στο Αιγαίο και τα νησιά του, όπου ματαίως εγείρονται διεκδικήσεις από αναθεωρητικούς Τούρκους πολιτικούς είναι τα εξής: «Μέχρι τρία μίλια από τις ακτές της Τουρκίας αποτελούν Τουρκική κυριαρχία». Αυτό είναι το μέγεθος των συνόρων της Τουρκίας στα νησιά με βάση τη δική της υπογραφή, και τα οποία αφορούν κατά μήκος όλων των ακτών της «ασιατικής ακτής» όπως αναφέρεται στην συνθήκη.
Εξαίρεση στον κανόνα των τριών μιλίων αποτελεί μόνο η κυριαρχία της Τουρκίας στις νήσους Ίμβρο, Τένεδο και Κουνελόνησα (Λαγούσες). Πέραν των παραπάνω τίποτα άλλο σε κανένα άρθρο δεν προβλέπεται να ανήκει στην Τουρκία. Προσοχή, οι βραχονησίδες των νήσων αυτών, Ίμβρου, Τενέδου και Λαγουσών, δεν αποτελούν κυριαρχία της Τουρκίας διότι δεν αναφέρονται, έστω και μη ονομαστικά.
Ότι μένει υπάγεται στην κυριαρχία της Ελλάδας. Προς αποφυγή παρεξηγήσεων στο κείμενο γίνεται σαφής αναφορά ότι από το 1914 με τη διάσκεψη του Λονδίνου, η κυριαρχία της Ελλάδας εκτείνεται σε όλα τα νησιά της Ανατολικής Μεσογείου. Ειδικότερα το άρθρο 12 αναφέρει ότι η κυριαρχία της Ελλάδας εκτείνεται ανεξαιρέτως «στα νησιά της Ανατολικής Μεσογείου/ regarding the sovereignty of Greece over the islands of the Eastern Mediterranean».
Να σημειωθεί επίσης εδώ ότι πουθενά στην συνθήκη δεν υφίσταται αριθμητικός περιορισμός στα όρια της Ελλάδας στο Αιγαίο. Είναι σαφές πως αν οι σύμμαχοι επιθυμούσαν να περιοριστεί η κυριαρχία της Ελλάδας εκεί και την Ανατολική Μεσόγειο δεν θα χρησιμοποιούσαν τους όρους «sovereignty of Greece over the islands of the Eastern Mediterranean» και θα είχαν βάλει κάποιο μετρήσιμο όριο, όπως έκαναν με τα 3 μίλια κυριαρχίας της Τουρκίας από τις ακτές της.
Οι σύμμαχοι έχοντας κατοχυρώσει την κυριαρχία των Βρετανών επί της κατεχόμενης Κύπρου και των Ιταλών επί των κατεχόμενων Δωδεκανήσων (με την ταυτόχρονη παραίτηση των Τούρκων παντός δικαιώματος επί των νήσων αυτών καθώς και κάθε τι εκτός της επικράτειας της Τουρκίας) επικυρώνουν και με την συνθήκη της Λωζάννης (σε συνέχεια των αποφάσεων της διάσκεψης του Λονδίνου το 1914) την κυριαρχία της Ελλάδας επί της υπόλοιπης Αν. Μεσογείου.
Και δικαίως το κείμενο επικυρώνει την κυριαρχία της Ελλάδος κατά τον τρόπο αυτό, διότι δεν πρέπει να ξεχνάμε πως η Ανατολική Μεσόγειος περιλάμβανε εκτός των αναρίθμητων νήσων του Αιγαίου, και το άλλο μεγάλο εδαφικό κεκτημένο της Ελλάδας, δηλαδή την Κρήτη, και τα παρακείμενα νησιά και βραχονησίδες, τη Γαύδο κ.λπ. Ήδη από την 1η Δεκεμβρίου του 1913 η Κρήτη είχε και επίσημα ενσωματωθεί στο Ελληνικό κράτος. Ακριβώς ένα μήνα νωρίτερα (1 Νοεμβρίου 1913), ο σουλτάνος Μεχμέτ ο 5ος είχε παραιτηθεί από κάθε δικαίωμα επικυριαρχίας επί της μεγαλονήσου. Οπότε οι σύμμαχοι δικαίως αναφέρουν την Ελλάδα ως την έχουσα κυριαρχία επί όλης της Αν. Μεσογείου συμπεριλαμβάνοντας και την Κρήτη και όλα τα νησιά του Αιγαίου.
Άρθρο 12: «Η απόφαση που ελήφθη στις 13 Φεβρουαρίου 1914 από τη Διάσκεψη του Λονδίνου, δυνάμει των άρθρων 5 της Συνθήκης του Λονδίνου της 17ης-30ής Μαΐου 1913 και της 15ης Συνθήκης των Αθηνών της 1ης-14ης Νοεμβρίου 1913, η οποία απόφαση κοινοποιήθηκε στην Ελληνική Κυβέρνηση στις 13 Φεβρουαρίου 1914, σχετικά με την κυριαρχία της Ελλάδας στα νησιά της Ανατολικής Μεσογείου, πλην των νησιών Ίμβρου, Τενέδου και Κουνελονήσους (Λαγουσών), ιδίως της Λήμνου, Σαμοθράκης, Μυτιλήνης, Χίου, Σάμου και Ικαρίας, επιβεβαιώνεται, με την επιφύλαξη των διατάξεων της παρούσας Συνθήκης για τα νησιά που υπάγονται στην κυριαρχία της Ιταλίας και αποτελούν αντικείμενο του άρθρου 15. Εκτός από τις περιπτώσεις που υπάρχει αντίθετη διάταξη στην παρούσα Συνθήκη, τα νησιά που βρίσκονται σε απόσταση μικρότερη των τριών μιλίων από τις ασιατικές ακτές παραμένουν υπό την τουρκική κυριαρχία».
Το Καστελόριζο και τα Δωδεκάνησα
Η αναφορά στο θέμα της κυριαρχίας των νησιών που ήταν σε Ιταλική κυριαρχία (άρθρο 15) περιέχει σαφή αναφορά και για το νησί που οι Τούρκοι εποφθαλμιούν όσο οτιδήποτε άλλο λόγω ΑΟΖ, δηλαδή το Καστελόριζο. Το χειρότερο για την Τουρκία είναι πως όπως και στα άρθρα που παρέθεσα ανωτέρω, έτσι και με το άρθρο 15 παραιτείται ρητώς από οποιοδήποτε κυριαρχικό δικαίωμα επί των νησιών και βραχονησίδων των Δωδεκανήσων και του Καστελόριζου.
ΑΡΘΡΟ 15: «Η Τουρκία παραιτείται υπέρ της Ιταλίας από όλα τα δικαιώματα και τον τίτλο στα ακόλουθα νησιά: Αστυπάλαια, Ρόδος, Χάλκη, Κάρπαθος, Κάσος, Τήλος, Νίσυρος, Κάλυμνος, Λέρος, Πάτμος, Λειψοί, Σύμη και Κω, που τώρα κατέχονται από την Ιταλία, και τις βραχονησίδες που εξαρτώνται από αυτήν, καθώς και πάνω από το νησί Καστελόριζο».
Το άρθρο 15 δεν είναι όμως το μοναδικό που αφαιρεί από την Τουρκία κάθε δικαίωμα να μιλά για εδάφη των οποίων την κυριαρχία έχει άλλο κράτος. Η παραίτηση της υπέρ της Ιταλίας αποτελούσε μη αναστρέψιμη κατάσταση για αυτήν από την υπογραφή της συνθήκης της Λωζάννης και μελλοντικά, λόγω του επόμενου άρθρου, 16, το οποίο ορίζει ξεκάθαρα ότι η Τουρκία παραιτείται από κάθε δικαίωμα και τίτλο εκτός των συνόρων της, και επί των νησιών εκτός κυριαρχίας της όπως αυτά έχουν διευθετηθεί ή θα διευθετηθούν στο μέλλον, εκτός από εκείνα στα οποία η κυριαρχία της αναγνωρίζεται από την εν λόγω Συνθήκη.
ΑΡΘΡΟ 16: «Η Τουρκία παραιτείται από κάθε δικαίωμα και τίτλο και σέβεται τα εδάφη που βρίσκονται εκτός των συνόρων της που ορίζονται στην παρούσα Συνθήκη και τα νησιά εκτός από εκείνα στα οποία η κυριαρχία της αναγνωρίζεται από την εν λόγω Συνθήκη, το μέλλον αυτών των εδαφών και νησιών όπως έχει διευθετηθεί ή θα διευθετηθεί από τα ενδιαφερόμενα μέρη. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου δεν θίγουν τυχόν ειδικές ρυθμίσεις που απορρέουν από σχέσεις γειτονίας που έχουν συναφθεί ή μπορούν να συναφθούν μεταξύ της Τουρκίας και οποιωνδήποτε οριακών χωρών».
Η ιστορία όμως δεν σταματά εδώ για την αναθεωρητική Τουρκία και τις προσπάθειές της να «σπάσει» τα δεσμά της συνθήκης της Λωζάννης και της οικιοθελούς παραίτησης της από τα Δωδεκάνησα. Με το τέλος τού Β’ Παγκοσμίου πολέμου στη Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων η Τουρκία δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής, διότι στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, εμφανιζόταν σαν ουδέτερη, ενώ στην ουσία ήταν σύμμαχος των Γερμανών. Σε κάθε περίπτωση λόγω της επίσημης διακήρυξης ουδετερότητας από πλευράς Τουρκίας αυτή δεν δικαιούνταν να συμβληθεί, αφού επρόκειτο για την διευθέτηση διαφορών και πολεμικών επανορθώσεων των εμπολέμων. Παρά ταύτα η Τουρκία κινήθηκε παρασκηνιακά με μυστικές συμφωνίες μεταξύ αυτής και της Γερμανίας και της Ιταλίας με σκοπό την επαναχάραξη των συνόρων με την Ελλάδα στα Δωδεκάνησα.
Υπουργείο Εξωτερικών: Οι 16 χάρτες που αποκαλύπτουν την τουρκική επιθετικότητα στο Αιγαίο
Στις συζητήσεις σημαντικό ρόλο έπαιξε ένα έγγραφο. Ήταν η συμφωνία Ιταλίας-Τουρκίας του 1932 (δηλαδή 11 χρόνια μετά τη συνθήκη της Λωζάννης) που αφορούσε τη χάραξη των θαλάσσιων συνόρων της Δωδεκανήσου. Στη διάσκεψη των Παρισίων, η Ιταλία ισχυριζόταν ότι χάθηκε το έγγραφο, το ίδιο δε ισχυρίζονταν και η Τουρκία. Με σκοπό να μην υπάρξει ως μέρος της συμφωνίας Ελλάδας-Ιταλίας το συγκεκριμένο έγγραφο, που αποδείκνυε τα θαλάσσια σύνορα που είχε ήδη συνομολογήσει και η Τουρκία στην Ιταλία και άρα αυτά θα παραχωρούσε ως επικράτεια στην νικήτρια Ελλάδα η Ιταλία. Οι Τούρκοι επρόκειτο να ζητήσουν τη χάραξη νέων θαλάσσιων συνόρων ισχυριζόμενοι ότι ουδέποτε είχαν χαραχθεί οριστικά μεταξύ Δωδεκανήσου και των ακτών της Ανατολίας (ξεχνώντας βολικά ότι έχουν σύνορα τριών μιλίων από τις ακτές τους από το 1923). Η ελληνική πλευρά ήταν βέβαιη ότι το έγγραφο θα έπρεπε να υπήρχε στα Ιταλικά αρχεία της Ρόδου. Όντως ο Ιερός Λόχος με τον Χριστόδουλο Τσιγάντε ανέλαβε να βρει το σπουδαίο αυτό έγγραφο, που μετά από μια περιπέτεια κατασκοπευτικού μυστηρίου τα κατάφερε και το παρουσίασε στη διάσκεψη.
Έτσι, με τη Συνθήκης Ειρήνης της 10ης Φεβρουαρίου 1947, η προσάρτηση των 14 νήσων της Δωδεκανήσου (αυτά από την κυριαρχία των οποίων παραιτήθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάννης η Τουρκία), καθώς και των «παρακειμένων νησίδων», παραχωρούνται στην Ελλάδα.
Συμπεράσματα
Η συνθήκη της Λωζάννης ορίζει ξεκάθαρα τα όρια του Τουρκικού κράτους, του οποίου η επικράτεια εκτείνετε μέχρι 3 μίλια από τις ακτές του πλέον της προσθήκης των νήσων Ίμβρου, Τενέδου και Λαγουσών. Εκτός των ορίων επικρατείας η Τουρκία παραιτείται ολοσχερώς υπέρ τρίτων και δεν έχει πλέον καμία δικαιοδοσία, κανένα κυριαρχικό δικαίωμα και κανένα τίτλο.
Δεσμεύεται ρητά να μην ανακατεύεται σε ζητήματα εκτός της επικρατείας της και αναγνωρίζει τα σύνορα της Ελλάδας ως έχουν ή θα διαμορφωθούν μελλοντικά, χωρίς να έχει δικαίωμα να εκφέρει άποψη, να αντιδικήσει ή κα αμφισβητήσει. Έχει δικαίωμα προσφυγής στο Διεθνές δικαστήριο και στον ΟΗΕ για κάθε τι που αφορά την σύμβαση και σε καμία περίπτωση δεν έχει δικαίωμα στρατιωτικής ενέργειας.
Από την άλλη οι παραβιάσεις της συνθήκης από μεριάς Τουρκίας είναι αμέτρητες:
- Κατοχή της Κύπρου κατά παράβαση της συνθήκης της Λωζάννης περί παραίτησης της Τουρκίας από οποιοδήποτε κυριαρχικό δικαίωμα εκτός των συνόρων της (άρθρο 27)
- Στρατιωτική και πολιτική εμπλοκή της στη Λιβύη
- Στρατιωτική και πολιτική εμπλοκή της στη Συρία
- Στρατιωτική και πολιτική εμπλοκή της στο Ιράκ
- Στρατιωτική απόβαση στης νήσους Ίμια
- Πτήσεις στρατιωτικών αεροσκαφών πάνω από ελληνικά νησιά
Το κείμενο της συνθήκης που υπέγραψαν οι ηγέτες πολλών λαών έχει καταστρατηγηθεί από πλευράς Τουρκίας και συνεχίζει να αποτελεί πεδίο «δόξας» από αναθεωρητικούς Τούρκους πολιτικούς (οι οποίοι αμφιβάλλω αν την έχουν καν διαβάσει εκτός εγχώριων Τουρκικών αναλύσεων της) και οι οποίοι γα να καλύψουν την οικονομική εξαθλίωση και την ανέχεια του Τουρκικού λαού, τον ποτίζουν καθημερινά με μεγαλόστομες αναθεωρητικές ιδέες που σκοπό έχουν να εκμεταλλευτούν την πολιτισμική ταυτότητα του μέσου Τούρκου. Παρόλα αυτά στέκει ακόμα κέρβερος να θυμίζει στην Τουρκία πως τα όρια της κυριαρχίας της είναι σαφώς καταγεγραμμένα.
Έτσι το διεθνές δίκαιο είναι με το μέρος μας και η διεθνής διπλωματία οφείλει να πράξει τα δέοντα αναφορικά με την παραβίαση της συνθήκης σε ότι αφορά Ελλάδα, Κύπρο, Λιβύη, Συρία και Ιράκ από πλευράς Τουρκίας.
Η Ελληνική διπλωματία δεν οφείλει καμία εξήγηση στην Τουρκία για το τι συμβαίνει εντός Ελληνικής επικράτειας (όπως και κάθε κράτος), αλλά οφείλει να θυμίζει στην Τουρκία τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι της Ελλάδας και των υπολοίπων κρατώ: να σέβεται τα σύνορά μας, να απέχει από στρατιωτικές ενέργειες και πτήσεις αεροσκαφών, να απευθύνεται μόνο στο διεθνές δικαστήριο για όποια διαφορά, και τέλος να περιορίζεται στα όρια της επικρατείας της όπως αυτά σαφώς ορίζονται.
