Το θέμα της αγοράς αμερικανικών βλημάτων Patriot, με την προϋπόθεση της ακύρωσης των ρωσικών S-400, έχει απασχολήσει αρκετά την τουρκική επικαιρότητα τις τελευταίες ημέρες.
Τα ελεγχόμενα από το βαθύ κράτος τουρκικά ΜΜΕ, κρατούν ψηλά τους τόνους κατά των ΗΠΑ, με άρθρα που αναφέρουν την απαίτηση της Ουάσιγκτον να ακυρωθούν τα S-400 και να αγοραστούν Patriot, καθώς και με την άρνηση των Αμερικανών να μοιραστούν την τεχνολογία του τελευταίου.
Aν ανατρέξουμε στο παρελθόν και το λόγο που η Τουρκία δεν αγόρασε ποτέ Patriot και κατέληξε στον S-400, πρόκειται για μια ιστορία που μας πάει πίσω τουλάχιστον 20 χρόνια. Στα τέλη της δεκαετίας του ’90, η Άγκυρα ενδιαφέρθηκε να αγοράσει το ισραηλινό αντιβαλλιστικό σύστημα Arrow, στο οποίο υπήρχε και αμερικάνικη τεχνογνωσία. Οι ΗΠΑ αρχικά δίστασαν να δώσουν άδεια εξαγωγής του συστήματος στη Τουρκία, λόγω υψηλής τεχνολογίας. Με την αλλαγή της χιλιετίας, η σκληρή στάση των Αμερικανών φαίνεται να αλλάζει, αλλά η τότε οικονομική κρίση που έπληξε τη Τουρκία, πάγωσε κάθε σχέδιο.
10 χρόνια αργότερα, η Άγκυρα αναζητά πάλι να αγοράσει προηγμένο Α/Α-αντιβαλλιστικό σύστημα και επιλέγει το κινέζικο HQ-9. Η κατασκευάστρια εταιρία του Patriot (Raytheon), αν και ήταν η πρώτη επιλογή των Τούρκων, δεν δέχτηκε τη μεταφορά τεχνογνωσίας και συμπαραγωγή, επιβάλλοντας αυστηρούς περιορισμούς στη πρόσβαση σε συστήματα υψηλής τεχνολογίας. Η αγορά του HQ-9 ναυάγησε έπειτα από δυτικές πιέσεις και φτάνοντας στο πιο πρόσφατο παρελθόν, επιλέγει το S-400, τόσο λόγω χαμηλότερου κόστους, αλλά και ως πολιτική δήλωση για τους «περιορισμούς» που κάποιες φορές επιβάλει η Δύση.
Απ’ ότι φαίνεται, η ιστορία επαναλαμβάνεται. Σύμφωνα με τα τουρκικά δημοσιεύματα, η Ουάσιγκτον “απαιτεί” από την Άγκυρα να καταβάλλει $3.5 δισεκατομμύρια (χωρίς καμία πιθανότητα “έκπτωσης), για να αγοράσει Patriot και δεν συζητά καν το ενδεχόμενο μεταφοράς τεχνολογίας. Tην ίδια στιγμή, οι Ρώσοι πούλησαν τα S-400 έναντι 2,5 $δισ. χωρίς να θέσουν ανελαστικούς όρους για μεταφορά (ή μη) τεχνολογίας.
Αυτά θα κάνουν κ σε μας μπράβο. Ετσι να μαθαίνουμε…