Η δέσμευση της Άγκυρας να “αποτελειώσει” το ISIS και ένα διαφαινόμενο στρατιωτικό φιάσκο

Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η τηλεφωνική επικοινωνία του Ντ. Τραμπ με τον Ρ. Τ. Ερντογάν που έλαβε χώρα στις 16 Δεκεμβρίου, έφερε ως αποτέλεσμα την σταδιακή απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων που συνεργάζονται με την κουρδική πολιτοφυλακή (YPG) από τη βόρεια Συρία. Ο Τούρκος πρόεδρος φέρεται να ανέλαβε μια σημαντική δέσμευση απέναντι στον Αμερικανό ομόλογό του, και αυτή δεν είναι άλλη από την εκκαθάριση των τελευταίων θυλάκων αντίστασης του ISIS στη Συρία. Όμως η πλήρη επικράτηση κατά των τζιχαντιστών της Συρίας, ίσως δεν είναι τόσο εύκολη όσο φαντάζει.
Οι Κούρδοι που ελέγχουν μεγάλο μέρος της βορειοανατολικής Συρίας, υπήρξαν πολύτιμοι σύμμαχοι των ΗΠΑ στη μάχη κατά του ISIS. Χρησιμοποιήθηκαν άψογα στα πλαίσια του “Δόγματος Ομπάμα”, που ήθελε μικρή συμμετοχή Αμερικανών στρατιωτών στη Συρία (επίλεκτες μονάδες) που θα αναλάμβαναν να εκπαιδεύσουν τους ντόπιους μαχητές για να πολεμήσουν το ISIS. Κατά αυτό τον ευφυή τρόπο, δεν χύθηκε αμερικανικό αίμα στις σφοδρές συγκρούσεις των τελευταίων ετών που είχαν ως αποτέλεσμα την σημαντική συρρίκνωση αυτού που ήταν γνωστό ως “Ισλαμικό Χαλιφάτο”. Χύθηκε βέβαια μπόλικο κουρδικό και αραβικό αίμα, αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία…
Φτάνοντας στο σήμερα, θα διαπιστώσουμε πως οι εναπομείναντες θύλακες του ISIS, περιορίζονται στη νότια και νοτιοανατολική Συρία.
Εδώ και πολύ καιρό, το ISIS πνέει τα λοίσθια και συνεχώς χάνει εδάφη. Το τελευταίο διάστημα όμως, έχει πετύχει μια σειρά από μικρές, αλλά παρόλα αυτά εντυπωσιακές αντεπιθέσεις, που έχουν προκαλέσει σοβαρές απώλειες στο SDF/YPG.
Μπορεί κατά καιρούς ηγέτες όπως ο Πούτιν και εσχάτως ο Τραμπ να έχουν ισχυριστεί πως το ISIS έχει “τελειώσει”, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να ισχύει. Το βέβαιο είναι πλέον πως το SDF/YPG θα στρέψει τη προσοχή του στην υπεράσπιση της Μανπίτζ από την τουρκική εισβολή που έχει προαναγγείλει ο Ερντογάν, αφήνοντας στους τζιχαντιστές πολύτιμο χώρο και χρόνο για να “αναπνεύσουν”.
Το μεγάλο ζήτημα ωστόσο είναι κατά πόσο η Άγκυρα είναι σε θέση να φέρει εις πέρας την αποστολή της πλήρους εκρίζωσης του ISIS από τη Συρία.
Ο αρθρογράφος της Hurriyet Σεντάτ Εργκίν, έχει αναφερθεί στο γεγονός πως για πρώτη φορά, οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις, θα κληθούν να πολεμήσουν μακριά από τις βάσεις τους, δεδομένου ότι θα πρέπει να διεισδύσουν βαθύτερα στη Συρία από ποτέ.
“Οι επιχειρήσεις του τουρκικού στρατού στη Συρία και το Ιράκ στο παρελθόν έχουν εκτελεστεί γενικά κατά μήκος των συνόρων ή κοντά στα σύνορα. Αυτή τη φορά, ωστόσο, θα μπορούσε να υπάρξει πρόβλημα “βάθους”, διότι το ISIS, δραστηριοποιείται στο νότιο τμήμα της λεκάνης του Ευφράτη, σε μια περιοχή κοντά στα ιρακινά σύνορα“.
Ο καθηγητής διεθνών σχέσεων Ιλτέρ Τουράν του Πανεπιστημίου Bilgi της Κωνσταντινούπολης, αναφέρει πως η νίκη εναντίον μιας τρομοκρατικής οργάνωσης, με τον τρόπο που ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι νικήθηκε το ISIS, είναι “θολή”. “Νίκη εναντίον του ISIS, από γεωγραφικής άποψης, σημαίνει πως πλέον δεν κατέχει εδάφη. Οι τρομοκρατικές οργανώσεις είναι ικανές να ανθίστανται για μεγάλα διαστήματα, αλλάζοντας εμφάνιση και στρατηγική“. Ο Τουράν αναφέρθηκε μάλιστα στην αστική τρομοκρατία ως μια τακτική που θα χρησιμοποιηθεί κατά κόρον από το ISIS από εδώ και στο εξής, γεγονός που θα απαιτήσει την επιστράτευση μέσων διαφορετικών από αυτά που διαθέτει ένας τακτικός στρατός.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει άρθρο του Foregn Policy, σύμφωνα με το οποίο, η Τουρκία ψεύδεται αναφορικά με την δέσμευσή της να πολεμήσει το ISIS. Το δημοσίευμα υποστηρίζει πως πραγματικός στόχος του Ερντογάν είναι μόνο η καταπολέμηση του κουρδικού στοιχείου και δεν πρόκειται να ασχοληθούν καθόλου με το ISIS, τουλάχιστον πριν εξολοθρεύσουν το YPG. Κάτι τέτοιο βέβαια μπορεί να μην είναι τόσο εύκολο, δεδομένου πως οι μάχες κατά του PKK, συνεχίζονται για σχεδόν 35 χρόνια, και δεν υπάρχει λόγος να πιστέψουμε πως η μάχη κατά του YPG θα είναι ευκολότερη, αναφέρει χαρακτηριστικά το άρθρο. Ακόμη και η επιστράτευση του συμμαχικού προς την Τουρκία FSA δεν λύνει το πρόβλημα, αφού σύμφωνα με αναλυτές του Πενταγώνου, διαθέτουν ελλειπή εκπαίδευση και χαμηλή αξιοπιστία.
Αυτό που διαφαίνεται από τουρκικά και διεθνή δημοσιεύματα, είναι πως η προαναγγελθείσα τουρκική εισβολή στην βορειοανατολική Συρία, θα είναι μια ιδιαίτερα περίπλοκη υπόθεση. Σίγουρα η τουρκική νίκη στο Αφρίν αποτελεί σημαντικό στοιχείο αναφοράς, αλλά μια νέα εισβολή με θεωρητικό σκοπό την πλήρη καταστροφή του ISIS, αλλά πρακτικό την εξουδετέρωση του κουρδικού στοιχείου, θα έχει να αντιμετωπίσει πολλές νέες προκλήσεις, όχι μόνο σε στρατιωτικό, αλλά και σε διπλωματικό επίπεδο.