Οι Ηνωμένες Πολιτείες «σημείωσαν» τις πρόσφατες παρατηρήσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος εγκατέλειψε το σχέδιο απέλασης δέκα Δυτικών πρεσβευτών, μεταξύ των οποίων και εκείνου των ΗΠΑ, τονίζοντας ότι θα συνεχίσουν «να προωθούν το κράτος δικαίου». «Παραμένουμε σταθεροί στη δέσμευσή μας να προωθούμε το κράτος δικαίου, να προωθούμε τον σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα», τόνισε ο εκπρόσωπος της αμερικανικής διπλωματίας Νεντ Πράις.
Επισημαίνοντας ότι η ανακοίνωση που εξέδωσαν οι πρεσβευτές στις 18 Οκτωβρίου για την υπόθεση του φυλακισμένου φιλάνθρωπου Οσμάν Καβαλά συνάδει με το άρθρο 41 της Σύμβασης της Βιέννης για τις διπλωματικές σχέσεις, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανέφερε ότι πιστεύει ότι είναι καλύτερο να συνεχιστεί ο διάλογος με την Τουρκία, αφού η Άγκυρα και η Δύση αποκλιμάκωσαν τη διπλωματική κρίση.
«Η κυβέρνηση Μπάιντεν επιδιώκει τη συνεργασία με την Τουρκία επί των κοινών προτεραιοτήτων μας και, όπως με κάθε σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, θα συνεχίσουμε να συμμετέχουμε σε διάλογο για την επίλυση τυχόν διαφωνιών», είπε ο Πράις. «Πιστεύουμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να προχωρήσουμε προς τα εμπρός είναι η συνεργασία σε ζητήματα αμοιβαίου ενδιαφέροντος», πρόσθεσε.
Ο Ερντογάν ανακοίνωσε το Σάββατο ότι διέταξε την απέλαση δέκα πρεσβευτών, μεταξύ των οποίων ήταν και εκείνοι των ΗΠΑ, της Γερμανίας και της Γαλλίας. Αφορμή στάθηκε η κοινή ανακοίνωσή τους, στις 18 Οκτωβρίου, με την οποία ζητούσαν την αποφυλάκιση του μαικήνα και επιχειρηματία Οσμάν Καβαλά, ο οποίος παραμένει στη φυλακή εδώ και τέσσερα χρόνια, χωρίς δίκη.
Την Δευτέρα, οι δέκα πρεσβευτές ανέφεραν, κυρίως με αναρτήσεις τους στο Twitter, ότι εφαρμόζουν το άρθρο 41 της Σύμβασης της Βιέννης που αφορά τις διπλωματικές σχέσεις και απαγορεύει κάθε παρέμβαση στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας που τους φιλοξενεί. «Υποχώρησαν», σχολίασε ο Ερντογάν.
Ο Νεντ Πράις διαβεβαίωσε κατά τη σημερινή ενημέρωση των δημοσιογράφων ότι οι σημερινές ανακοινώσεις είχαν ως μοναδικό στόχο να αποσαφηνίσουν ότι η δήλωση της 18ης Οκτωβρίου «συνάδει με το άρθρο 41» της Σύμβασης της Βιέννης, αποφεύγοντας να αναλύσει το περιεχόμενό της.
Οι τουρκικές αρχές να απέχουν από βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας τονίζει η Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων του ΕΚ. Η Επιτροπή τονίζει ότι οι τουρκικές αρχές πρέπει «να απέχουν από βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο στις σχέσεις μας από τη δύσκολη περίοδο που ζούμε τα τελευταία χρόνια, μια κρίση που απλώς ελπίζαμε να ξεπεράσουμε».
Στην ανακοίνωση που εξέδωσαν ο μόνιμος εισηγητής του Κοινοβουλίου για την Τουρκία Νάτσο Σάντσεθ Αμόρ (Σοσιαλιστές και Δημοκράτες) και ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Αντιπροσωπείας ΕΕ-Τουρκίας Σεργκέι Λαγκορντίσκι (Πράσινοι/Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία ως αντίδραση στην εντολή του προέδρου Ερντογάν προς τον υπουργό Εξωτερικών να κηρύξει δέκα πρέσβεις «persona non grata» για τη δήλωσή τους για την υπόθεση του επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα που βρίσκεται σε εξέλιξη, υπογραμμίζουν ότι «τα μέτρα που ανακοίνωσε ο Πρόεδρος Ερντογάν κατά 10 Πρέσβεων για τη δήλωσή τους για τη συνεχιζόμενη δίωξη του επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα είναι ακατανόητα και εντελώς αβάσιμα. Μπορούμε να τα κατανοήσουμε μόνο ως μια προσπάθεια απόσπασης της προσοχής από τα πραγματικά επείγοντα ζητήματα, εσωτερικά και διμερή. Δεν είναι αυτοί οι Πρέσβεις ή οι κυβερνήσεις τους που αποφάσισαν ότι είναι ευθύνη της Τουρκίας να απελευθερώσει τον Οσμάν Καβάλα».
Προσέθεσαν ότι «είναι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων που διέταξε την άμεση αποφυλάκισή του τον Δεκέμβριο του 2019, η οποία επανέλαβε στη συνέχεια με έξι αποφάσεις και ένα ενδιάμεσο ψήφισμα της Επιτροπής Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ως εκ τούτου, η Τουρκία είναι υποχρεωμένη να σεβαστεί την απόφαση αυτού του Δικαστηρίου, όπως έχει την υποχρέωση να ακολουθήσει παρόμοια απόφαση για τον Σελαχατίν Ντεμίρτας».
Παράλληλα, στην ανακοίνωση σημειώνεται ότι «το κράτος δικαίου και οι εγγυήσεις δίκαιης δίκης αποτελούν θεμελιώδεις πυλώνες κάθε δημοκρατίας. Όπως τονίστηκε επανειλημμένα από εκθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Συμβουλίου της Ευρώπης και τονίστηκε στην Ετήσια Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Τουρκία έχει σοβαρό έλλειμμα σε αυτούς τους τομείς που χρήζει επείγουσας διόρθωσης. Αυτά τα προβλήματα αντιμετωπίζονται με συνολικές μεταρρυθμίσεις, όχι με κυρώσεις εις βάρος εκείνων που απλώς απαιτούν αυτό που είχε σαφώς δηλώσει το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Είναι απαράδεκτο να γίνονται συνεχώς επιθέσεις σε επικριτικές φωνές και παρεμβάσεις στο δικαστικό σώμα στην Τουρκία. Είναι κάτι παραπάνω από ατυχές που τώρα επιχειρήθηκε να φιμωθεί η κριτική από το εξωτερικό. Η θέση μας για την περίπτωση του Οσμάν Καβάλα και η κριτική για άλλα ελλείμματα δημοκρατίας στην Τουρκία θα παραμείνει απτόητη παρά τη θλιβερή αυτή εξέλιξη».
«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας σοβαρής διπλωματικής κρίσης που μπορεί ακόμη να αποφευχθεί. Καλούμε τις τουρκικές αρχές να απέχουν από βήματα που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ένα ακόμη χειρότερο σενάριο στις σχέσεις μας από τη δύσκολη περίοδο που ζούμε τα τελευταία χρόνια, μια κρίση που απλώς ελπίζαμε να ξεπεράσουμε. Για άλλη μια φορά, καλούμε την Τουρκία να συμμορφωθεί με τις διεθνείς δεσμεύσεις της και να τηρήσει τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων όσον αφορά, μεταξύ άλλων, τις υποθέσεις των Οσμάν Καβάλα και Σελαχατίν Ντεμίρτας» επισημαίνεται.
«Προτρέπουμε την Ευρωπαϊκή Ένωση να συντονίσει μια κοινή αντίδραση και, ενώ είναι ακόμα δυνατό, να ενθαρρύνει τους Τούρκους ομολόγους να αποκλιμακώσουν» καταλήγει η ανακοίνωση.
