Που είναι τελικά οι εξωγήινοι; Μια Εξίσωση και ένα Παράδοξο προσπαθούν να απαντήσουν στο ερώτημα

Εξίσωση του Drake εναντίον Παραδόξου του Fermi: Μια “μάχη” που κρατά δεκαετίες. Τελικά που είναι οι εξωγήινοι;

Πολύ συχνά βλέπουμε άρθρα και ειδήσεις σχετικά με εμφάνιση ιπτάμενων δίσκων, μαρτυρίες απαγωγών, φωτογραφίες UFO κτλ. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία, τα περισσότερα από τα ανωτέρω έχουν εξηγηθεί ως απάτες, ψεύδη κτλ, αν και υπάρχει ένα μικρό υπόλοιπο που μέχρι σήμερα παραμένουν ανεξήγητα.Το ερώτημα επανήλθε στο προσκήνιο, μετά τα περιστατικά θέασης “αγνώστων εναέριων φαινομένων” (UAPs), από τους πιλότους του αμερικανικού Πολεμικού Ναυτικού (δείτε σχετικά στο τέλος του άρθρου).

Σε αυτό το άρθρο, θα ασχοληθούμε με τις τις δυο επικρατέστερες θεωρίες σχετικά με τη πιθανότητα ύπαρξης εξωγήινης ζωής.

Η Εξίσωση του Drake

Ο Frank Drake είναι ένας απο τους πιο διάσημους αστροφυσικούς εν ζωή. Το 1961 διατύπωσε τη περίφημη εξίσωσή του, σε μια προσπάθεια να υπολογίσει τους νοήμονες πολιτισμούς του γαλαξία μας που έχουν τη δυνατότητα επικοινωνίας με το ανθρώπινο είδος.

Η εξίσωση N = R* • fp • ne • fl • fi • fc • L αναλύεται ως εξής:

Ν: αριθμός εξωγήινων πολιτισμών με την ικανότητα εκπομπής ανιχνεύσιμων ραδιοκυμάτων,

R*: η αναλογία των άστρων που είναι δυνατό να φιλοξενούν ζωή,

fp.: το ποσοστό αυτών των άστρων που διαθέτουν πλανητικά συστήματα,

ne: το ποσοστό των πλανητών ανά ηλιακό σύστημα που μπορούν να αναπτύξουν περιβάλλον κατάλληλο για ζωή,

fl: το κλάσμα των πλανητών στους οποίους τελικά θα εμφανιστεί ζωή,

fi: το κλάσμα των πλανητών που τελικά θα αναπτύξουν νοήμονα ζωή,

fc : το κλάσμα των πολιτισμών που θα αναπτύξουν τεχνολογία εκπομπής ραδιοκυμάτων,

L: η διάρκεια του χρόνου που θα εκπέμπουν ραδιοκύματα (οι άνθρωποι εκπέμπουν ραδιοκύματα απο τη δεκαετία του ’30)

Ο Drake υπολόγισε ότι υπάρχουν μόνο στο γαλαξία μας 1000 έως 100.000.000 πολιτισμοί. Εκείνη την εποχή κάποιες απο τις παραμέτρους της εξίσωσης ήταν παντελώς άγνωστες. Για παράδειγμα οι πρώτοι εξωπλανήτες θα ανακαλυφθούν μόλις το 1995. Έκτοτε η εξίσωση έχει αναθεωρηθεί πολλές φορές. Σήμερα οι αστροφυσικοί, χρησιμοποιώντας πιο επίκαιρα δεδομένα και έχοντας πάντα υπ όψιν τους τη διάσημη εξίσωση, έχουν καταλήξει ότι ο αριθμός νοημόνων εξωγήινων πολιτισμών στο γαλαξία μας κυμαίνεται από 1, για τους πιο συντηρητικούς, έως 280.000.000 για τους πιο αισιόδοξους.

H νέα εξίσωση που υπολογίζει τον αριθμό των εξωγήινων πολιτισμών

Γιατί οι εξωγήινοι είναι σιωπηλοί και το Παράδοξο του Φέρμι

Το «παράδοξο του Φέρμι» μιλά για την πιθανότητα να βρεθεί νοήμων εξωγήινη ζωή. Ο Ιταλός φυσικός Ενρίκο Φέρμι είχε υποστηρίξει τη δεκαετία του 1940 ότι «αν υπάρχουν τόσοι νοήμονες πολιτισμοί, πού είναι και γιατί δεν έχουμε βρει ίχνη από αυτούς;».

Ο Φέρμι είχε θέση μια εύλογη απορία για την ύπαρξη εξωγήινης ζωής. Αφού υπάρχουν δισεκατομμύρια άστρα σαν τον δικό μας Ήλιο στο γαλαξία μας, πολλά μάλιστα μεγαλύτερα ηλικιακά από τον δικό μας, και γύρω από αυτά περιστρέφονται δισεκατομμύρια πλανήτες. Στατιστικά ένας μεγάλος αριθμός από αυτά θα μπορούσε να έχει ζωή και πολιτισμούς με τεχνολογική εξέλιξη. Καθώς όλα αυτά επιβεβαιώνονται πως εμείς δεν μπορούμε να δούμε κανένα σημάδι αυτής της εξωγήινης ζωής;

Oι επιστήμονες έχουν εντοπίσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες εξωπλανήτες, ενώ μη επανδρωμένα διαστημόπλοια βρήκαν ίχνη νερού σε αρκετούς ακόμη πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος.

Γιατί όμως έως τώρα δεν έχει βρεθεί ούτε καν ένας μικροοργανισμός έξω από τη Γη; Σύμφωνα με αστροβιολόγους από το Εθνικό Πανεπιστήμιο της Αυστραλίας (ANU), η απάντηση είναι πως η ζωή που τυχόν αναπτύχθηκε σε άλλους «κόσμους» είχε μικρή διάρκεια, με συνέπεια να εξαφανισθεί σύντομα.

Στόχος των αστροβιολόγων ήταν να μελετήσουν τις συνθήκες υπό τις οποίες θα μπορούσαν να δημιουργηθούν έμβιοι οργανισμοί.

Έτσι, συνειδητοποίησαν ότι, κατά κανόνα, στους περισσότερους πλανήτες οι οργανισμοί που ενδεχομένως «φιλοξένησαν» δεν κατάφεραν να επιβιώσουν για πολύ, λόγω είτε της υπερβολικά υψηλής είτε της υπερβολικά χαμηλής θερμοκρασίας.

«Το σύμπαν πιθανότατα βρίθει κατοικήσιμων πλανητών, με συνέπεια πολλοί επιστήμονες να πιστεύουν πως το ίδιο ισχύει και με τις εξωγήινες μορφές ζωής», λέει ο Δρ Αντίτια Τσόπρα από το ANU και επικεφαλής συντάκτης του άρθρου της ομάδας, το οποίο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Astrobiology.

«Η ζωή όμως είναι εξαιρετικά εύθραυστη στα πρώτα στάδια δημιουργίας της. Επομένως, πιστεύουμε πως σπάνια έχει καταφέρει να εξελιχθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε να καταφέρει να επιβιώσει».

Με βάση τη μελέτη των αστροβιολόγων, τα περισσότερα πλανητικά περιβάλλοντα είναι αρχικά ασταθή.

Για να μπορέσει η ζωή να ευδοκιμήσει σε έναν πλανήτη, θα πρέπει οι πρώτοι μικροοργανισμοί που θα δημιουργηθούν να ρυθμίσουν τις συγκεντρώσεις των αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα, όπως των υδρατμών και του διοξειδίου του άνθρακα, ώστε να σταθεροποιηθεί η θερμοκρασία στην επιφάνεια.

Περίπου πριν από 4 δισεκατομμύρια χρόνια, ενδεχομένως μαζί με τη Γη να ήταν κατοικήσιμοι και η Αφροδίτη με τον Άρη.

Παρ’ όλα αυτά, 1 δισεκατομμύριο χρόνια αργότερα, το περιβάλλον της Αφροδίτης είχε μετατραπεί σε μια υπέρθερμη «κόλαση», ενώ αντίθετα οι θερμοκρασίες στον Άρη είχαν μειωθεί δραστικά.

Έτσι, αν τυχόν είχαν αναπτυχθεί μικρόβια στην Αφροδίτη και τον Άρη, δεν κατάφεραν να σταθεροποιήσουν το περιβάλλον στους δύο αυτούς πλανήτες. Σε αντίθεση με τη Γη, όπου η ζωή έπαιξε κομβικό ρόλο στη ρύθμιση του κλίματος.

Η απάντηση στο παράδοξο Φέρμι, όπως είναι γνωστό το παραπάνω ερώτημα, είναι πως οι μικροοργανισμοί που εμφανίζονται σε πλανήτες του σύμπαντος ενδέχεται κατά κανόνα να εξαφανίζονται πολύ σύντομα.

Άρα τι συμβαίνει;

Με βάση τις ανωτέρω θεωρίες, είτε οι εξωγήινοι είναι παντού τριγύρω μας και δε μπορούμε να τους δούμε (ή δε θέλουν να τους δούμε), είτε οι πολιτισμοί τους έχουν έλθει και παρέλθει, όντας πλέον όλοι νεκροί, είτε η ζωή στο σύμπαν γενικότερα, δε συνηθίζει να εξελίσσεται πέρα από μικροβιακό επίπεδο. Και οι 2 θεωρίες έχουν φανατικούς υποστηρικτές στην επιστημονική κοινότητα. Αποτελεί πάντως κοινή άποψη πως το μεγαλύτερο ίσως ερώτημα όλων των εποχών, θα απαντηθεί στο προσεχές μέλλον.

Διαβάστε επίσης