Στις 16 Αυγούστου έγινε η πρώτη πτήση του αρχικού ΑΣΕΠΕ E-99M της Βραζιλίας, μετά το πέρας των εργασιών εκσυγχρονισμού. Το γεγονός θα αποτελούσε μια είδηση ρουτίνας, αν δεν παρουσιαζόταν σε ισπανικά και τοπικά δημοσιεύματα μια μικρή, πλην σημαντική λεπτομέρεια: η πληροφορία ότι οι επιδόσεις εντοπισμού του ραντάρ PS-890 Erieye βελτιώθηκαν μέχρι και 70%.
Η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) επιχειρεί 4 EMB-145H τα οποία εισήλθαν επίσημα σε υπηρεσία το 2009. Η επιλογή τους έγινε στις 15 Δεκεμβρίου 1998, μετά από αξιολόγηση των EMB-145H, E-2C Hawkeye 2000 και C-130J AEW&C, και η σύμβαση αγοράς ύψους $550 εκατ. υπογράφθηκε την 1η Ιουλίου 1999. Το πρόγραμμα συνάντησε σημαντικές δυσκολίες, αλλά απέδωσε μια πλατφόρμα που εισήγαγε πραγματικά την έννοια «ΑΣΕΠΕ» στο περιβάλλον του Αιγαίου.
Δεν θα ήταν άδικο να πούμε ότι το EMB-145H άλλαξε κατακόρυφα την φιλοσοφία των αεροπορικών αποστολών στην περιοχή μέχρι την εμφάνιση του E-7T, αναβαθμίζοντας τις εθνικές ικανότητες έγκαιρης προειδοποίησης και οδηγώντας στην ανάπτυξη αποτελεσματικότερων αεροπορικών τακτικών προς όφελος της ΠΑ. Η αποτελεσματικότητα του EMB-145H φάνηκε άλλωστε και σε διεθνές επίπεδο, όταν συμμετείχε το 2011 στις νατοϊκές αεροπορικές επιχειρήσεις στη Λιβύη.
«Καρδιά» του EMB-145H είναι το PS-890 Erieye, το μοναδικό ραντάρ τεχνολογίας AESA που πήρε μέρος στον ελληνικό διαγωνισμό. Σύμφωνα με τον κατασκευαστή, το Erieye μπορεί να εντοπίσει «συμβατικό» μαχητικό αεροσκάφος από απόσταση 350km και όπλα μακρού πλήγματος από 150km.
Επειδή το ραντάρ αναπτύχθηκε για την κάλυψη των σουηδικών αναγκών, ταιριάζει ικανοποιητικά στο ελληνικό παράκτιο περιβάλλον. Το ίδιο συνοδεύεται επίσης από αξιοσημείωτη αξιοπιστία και εμφανίζει μεγάλη αντοχή στις παρεμβολές. Το κύριο μειονέκτημά του, η αδυναμία πλήρους κάλυψης, αποζημιώνεται από άλλα συστήματα που φέρει το EMB-145, ένα στιβαρό αεροσκάφος με μικρό κόστος χρήσης, αλλά δυστυχώς μικρών διαστάσεων και έως τώρα δίχως ικανότητα λήψης καυσίμου κατά τη διάρκεια της πτήσης.
Ξεκίνησε ο εκσυγχρονισμός του δεύτερου EMB-145 AEW&C της Βραζιλίας
Για να επιστρέψουμε όμως στους Βραζιλιάνους, πριν το EMB-145H υπήρξε το E-99. Η Βραζιλία απέκτησε 5 E-99 για να επιτηρεί την αχανή επικράτειά της, τόσο για αμυντικούς σκοπούς όσο και την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών. Το πρώτο από τα 5 συστήματα εισήλθε σε υπηρεσία το 2002 και η Βραζιλία έκρινε πως πρέπει να βελτιώσει τις επιδόσεις αυτού του στρατηγικού «asset» μόλις 11 χρόνια μετά, αναθέτοντας το 2013 στην Embraer σύμβαση ύψους $215 εκατ. για τον εκσυγχρονισμό τους. Με τη σειρά της η Embraer έδωσε το ίδιο έτος στη Saab συμβόλαιο ύψους 380 εκατ. σουηδικών κορώνων για τη βελτίωση του Erieye. Σύμφωνα με την τρέχουσα ισοτιμία, οι 380 εκατ. σουηδικές κορώνες αντιστοιχούν σε $39,6 εκατομμύρια.
Η Βραζιλία θα αποκτήσει το πρώτο εκσυγχρονισμένο EMB-145 AEW&C το 2020
Στα πλαίσια του προγράμματος εκσυγχρονισμού, ο οποίος έχει ήδη ολοκληρωθεί σε δύο E-99, προβλέπεται η εγκατάσταση νέων συστημάτων επικοινωνιών, νέου συστήματος IFF και βελτιώσεις στην ικανότητα Link BR2. Στα E-99M τοποθετείται ακόμη νέο σύστημα ESM/ELINT, σύστημα αυτοπροστασίας και αυξάνεται ο αριθμός των σταθμών εργασίας από 3 σε 5. Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά παλαιότερη ανακοίνωση της Βραζιλιάνικης Αεροπορίας, τα αεροσκάφη απογυμνώνονται τελείως από τον εξοπλισμό και αποκτούν τη νέα διαμόρφωση.
Σύμφωνα με τις φωτογραφίες που η Βραζιλία αποδέσμευσε, στα πλαϊνά του EMB-145 υπάρχουν μεταβολές στην εξωτερική εμφάνιση, στα πρότυπα των ινδικών συστημάτων DRDO AEW&CS. Να θυμίσουμε, τα ινδικά ΑΣΕΠΕ έχουν, δε, ικανότητα λήψης καυσίμου από αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού, αυξάνοντας δραματικά τον χρόνο της περιπολίας τους. Το πρώτο E-99M αναμένεται να επανέλθει σε υπηρεσία το α’ μισό του 2020 και το τελευταίο το 2022.
Είναι ωστόσο το σημείο του ραντάρ που προκαλεί το κύριο ενδιαφέρον, αφού στα E-99M φαίνεται το ραντάρ Erieye να έχει αναβαθμιστεί σε μια παραπλήσια έκδοση με το κορυφαίο Erieye ER. Το τελευταίο αποτελεί το βασικό στοιχείο του υπερσύγχρονου GlobalEye, υπόσχεται τον εντοπισμό εναέριων στόχων με πολύ μικρό RCS και, όπως υποστηρίζεται, έχει μια αύξηση της εμβέλειας κατά 70% σε σχέση με τα προηγούμενα μοντέλα.
https://twitter.com/fregus11/status/1162763377887916035
Το ίδιο ποσοστό αναφέρουν και οι Βραζιλιάνοι για το E-99M! Λένε, μάλιστα, πως το εκσυγχρονισμένο ραντάρ του E-99M πετυχαίνει μέγιστη εμβέλεια 723km!
Απαντώντας σε ερώτηση στη Βουλή στις 18 Δεκεμβρίου 2018 ο τότε υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος είχε υπογραμμίσει πως η ΠΑ προγραμματίζει τη βελτίωση των επιδόσεων των EMB-145H, αλλά δεν προχώρησε σε λεπτομέρειες. Τα ελληνικά EMB-145H αποτελούν πρότυπο σε αρκετούς τομείς για το πρόγραμμα των E-99M. Μήπως αξίζει με τη σειρά μας να δούμε αν όντως οι Βραζιλιάνοι πέτυχαν την εντυπωσιακή αύξηση στο Erieye που υποστηρίζουν;
To τεύχος Αυγούστου 2019, Νο399 διαθέσιμο ηλεκτρονικά μέσω Joomag
